Tuần qua, các cơ quan tài chánh như Ngân hàng Đầu tư UBS đã lưu ý về tình hình địa ốc ở Sydney, cho rằng giá nhà cửa ở thành phố biển của Úc đã quá cao và do đó bong bóng địa ốc có thể vỡ khi  thị trường địa ốc tự điều chỉnh.

5 thành phố trên thế giới có giá nhà đã tăng quá cao theo thứ tự gồm: Vancouver, London, Stockholm, Sydney và Munich. Tại Sydney, giá nhà trong 4 năm qua đã tăng lên 45%, có nghĩa mỗi năm tăng trên 10% là tỉ lệ rất cao. Trong 12 tháng qua, mặc dầu giá nhà có vẻ giảm, nhưng với mức tăng trưởng 97.% vẫn được xem là cao.

Giá nhà tăng nhưng tỉ lệ nhà đấu giá bán được hàng tuần vẫn trên 80%. Điều này cho thấy do ảnh hưởng của giới mua nhà, là những nhà đầu tư ngoại quốc, đặc biệt là người từ Trung Quốc.

Tại thành phố Melbourne, theo trang Domain của báo Sunday Age thì tỉ lệ nhà đưa lên thị trường đấu giá và bán được trong mấy tuần lễ qua vẫn ở mức khoảng 80%  hoặc 79% trong số nhà đấu giá được báo cáo. Như vào ngày 24.9.2016,  có 937 căn nhà được đưa lên thị trường bán, và trong số 744 căn được báo cáo, 80% căn đã được mua.

Mặc dầu mại lực cao, nhưng phần lớn những loại nhà trung bình bán chỉ ngang giá chủ nhà muốn bán (reserve) hoặc cao hơn chút đỉnh. Một giám đốc công ty địa ốc ở Melbourne cho rằng dù số nhà đưa ra thị trường đã được bán đi với tỉ lệ cao nhưng không quá cao so với giá chủ muốn, điều này có nghĩa là thị trường đã đạt tới mức bão hòa.

Cũng theo ông giám đốc địa ốc này, có nhiều nhà đã được mua trước ngày đấu giá, chứng tỏ rằng đã có sự  hợp ý giữa người mua và kẻ bán; người bán sẵn sàng chấp thuận giá mà người mua sẵn sàng đề nghị.

Ông cũng cho rằng sở dĩ tỉ lệ nhà bán được cao là do lãi suất thấp và số lượng nhà đưa ra bán không nhiều so với nhu cầu mua nhà, vì trong khi chỉ có 1 người đưa ra bán, thì có đến 3 hoặc 4 người đi lùng nhà để mua.

Mặc dầu đa số người bán không bán được giá cao so với giá họ mua, có những căn nhà dù không “trúng số triệu” (TVTS số ngày 7.9.2016) nhưng cũng đã bán với giá cao bất ngờ. Đó là những căn nhà có một cửa sổ mặt tiền (chữ Anh gọi là single-fronted) ở nội ô gần thành phố.

Căn nhà 200 mét vuông ở số 24 College Street ở vùng Hawthorn có đến 6 người tranh nhau mua, do đó giá đưa ra thị trường chỉ là $1.25 triệu nhưng đã được bán với giá $1,551,000.  Bán cao 24% là hạnh phúc lắm.

Căn nhà 2 phòng ngủ  số  107 Cecil Street ở Fitzroy có đến 4 người tranh mua nên giá đưa ra thị trường $1.1 triệu đã được bán với giá $1.3 triệu, quả là ngoài ước muốn của chủ nhà.

Một căn nhà khác có mặt tiền single-front ở số 78 Francis Street vùng Ascot Vale được đưa lên thị trường với giá cho là (declared) $950,000 nhưng căn nhà 3 phòng ngủ này đã được những người tham dự đấu giá tranh nhau mua với giá $1,135,000. Vậy cũng là bán được giá.

Đó là nói những căn  nhà trung bình. Với những căn nhà cấp cao ở những vùng ngoại ô nhiều cây xanh như Canterbery, thì chủ nhà vẫn còn “trúng số triệu” như  trong cuộc đấu giá vào Thứ Bảy 24.9 vừa qua.

Căn nhà số 107 Mont Albert Road (con đường dài này nổi tiếng đẹp với hàng cây hai bên đường, nhất là vào mùa thu).

Giá quảng cáo là “high $2 millions”, có nghĩa phải quá $2.5 triệu.  Nhân viên đấu giá bắt đầu ra giá theo đề nghị của chủ nhà là $2.5 triệu. Đã có 4 người nhanh chóng trả giá. Đến mức giá $3 triệu, nhân viên đấu giá tuyên bố đây là giá nhà thật sự chủ nhân muốn và đã vượt qua mức reserve rồi! Thế là cuộc đấu giá trở nên sôi nổi và một người trong nhóm đã trả một lúc thêm $40,000 để đánh bại mọi người với giá mua là $4 triệu.

Theo Domain, chủ nhà đã thu thêm $1.35 triệu ngoài mong đợi.

Căn số 49 Molesworth St, Kew: Thứ Bảy tuần qua passed in với giá $2.15 triệu. Hình: TVTS

Như bạn đọc cũng đã biết, Thứ Bảy 1.10 vừa qua là ngày đấu chung kết bóng bầu dục AFL, một môn thể thao được coi như  “tôn giáo” của người Úc vì vậy người dân tiểu bang Victoria được nghỉ một ngày trước đó để vui chơi, đi xem diễn hành, chuẩn bị cho ngày đấu hôm sau.  Như Domain cho hay, cuối tuần qua chỉ có khoảng 44 căn nhà được đưa lên thị trường bán.

Kết quả trên trang Domain, TVTS  đếm có 25 căn được báo cáo kết quả trong đó có 4 căn không bán được (passed in). Đáng chú ý là căn nhà 4 phòng ngủ số 49 Moleworth Street ở Kew, chủ muốn bán (reserve) $2.35 triệu nhưng người dự đấu giá chỉ trả tới $2.15 triệu.

Căn nhà này mới được bán vào tháng 12 năm ngoái với giá $2.2 triệu. Nay với giá reserve như vậy, chủ chỉ muốn lấy lại vốn (tiền con niêm, hành chánh, lãi suất ngân hàng v.v…) nhưng đã không bán được mặc dầu có khá nhiều người đến dự trong đó có một số người Á Châu. 10 tháng trước, một gia đình người Á Châu đã đánh bật một cặp vợ chồng trẻ người Úc để mua căn này.

Thông thường đầu tư nhà, phải giữ căn nhà càng lâu càng tốt. Nếu bán ngay thì cầm  chắc lỗ, và đôi khi lỗ nặng. Lời liền tay rất hiếm.

Nguyễn Hồng Anh

(Báo in TVTS số 1593 – phát hành ngày 5.10.2016)