Hiệp ước toàn cầu đầu tiên về di cư được thông qua tại Maroc

10 Tháng Mười Hai, 2018 | Tin thế giới
một chiếc tàu chở người di cư được cứu đến cảng Malaga của Tây Ban Nha hôm 9.12.2018. Photo Courtesy: Reuters

Ngày 10.12, Hiệp ước Toàn cầu về di cư an toàn, có trật tự và thường xuyên đã chính thức được thông qua tại Hội nghị Liên hợp quốc (LHQ) đang diễn ra tại Marrakesh (Maroc) với sự tham dự của của các nhà lãnh đạo và đại diện của khoảng 150 nước trên thế giới.

Trong bối cảnh số người di cư trên toàn thế giới đã tăng lên hơn 250 triệu người, chiếm tới 3% dân số toàn cầu, việc thông qua văn kiện này được xem là khẩn cấp nhằm đảm bảo di cư hợp pháp và quản lý dòng người di cư tốt hơn.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nhấn mạnh Hiệp ước này là lộ trình để ngăn chặn “sự hỗn loạn và nỗi thống khổ.”

Ông Guterres tuyên bố hiệp ước này là cơ cấu khung cho sự hợp tác quốc tế, không mang tính ràng buộc về pháp lý và bao gồm một vài điều khoản cụ thể về chủ quyền, khiến việc thực thi hiệp ước này chỉ dựa vào thiện chí của những quốc gia ủng hộ.

Người đứng đầu Liên hợp quốc đưa ra tuyên bố trên nhằm bác bỏ một số chỉ trích cho rằng hiệp ước này sẽ cho phép Liên hợp quốc áp đặt các chính sách về người di cư đối với các nước thành viên. Khi được tất cả các quốc gia thành viên Liên hợp quốc, trừ Mỹ, thông qua hồi tháng Bảy vừa qua, hiệp ước này được hoan nghênh là một thành công ngoại giao của Liên hợp quốc.

Tuy nhiên, mới đây, Ý, Áo, Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Séc, Slovakia, Estonia, Litva, Thụy Sĩ, Úc, Israel và Cộng hòa Dominica đã quyết định không cử đại diện tới Marrakech. Trong khi Mỹ đã rút khỏi việc soạn thảo Hiệp ước Toàn cầu về di cư với lý do văn kiện bao gồm những điều khoản đi ngược lại với chính sách nhập cư của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Các tổ chức bảo vệ nhân quyền thì cho rằng Hiệp ước toàn cầu về di trú vẫn là không đủ, nhất là liên quan tới khả năng tiếp cận của người di cư với các hỗ trợ nhân đạo và dịch vụ cơ bản hay liên quan đến quyền của lao động nhập cư.

Được coi là văn kiện quốc tế đầu tiên về quản lý người di cư, Hiệp ước đặt ra 23 mục tiêu đảm bảo di cư hợp pháp và quản lý dòng người di cư tốt hơn trong bối cảnh số người di cư trên toàn thế giới đã tăng lên mức 250 triệu người, tương đương 3% dân số toàn thế giới.

Hiệp ước này bao gồm các nội dung như làm cách nào để bảo vệ người di cư, giúp người di cư hòa nhập tại môi trường sống mới hay đưa người di cư trở lại quê nhà. Hiệp ước ra đời trong bối cảnh làn sóng người di cư đổ tới châu Âu với quy mô lớn nhất kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, trong đó đa số trốn chạy khỏi các cuộc xung đột và nạn nghèo đói ở các nước Trung Đông và châu Phi.

Đến nay, lượng người di cư qua đường biển đã giảm rõ rệt, nhưng “dư chấn chính trị” do làn sóng này gây ra vẫn còn rất nặng nề tại EU. Tại biên giới Mexico-Mỹ, hàng nghìn người di cư cũng đang chờ để tìm cơ hội xin tị nạn tại Mỹ, buộc nước này phải triển khai binh sỹ tới biên giới và tiến hành trấn áp mạnh tay.

Theo kế hoạch, sau khi được phê chuẩn, Hiệp ước Toàn cầu về di cư sẽ được đưa ra bỏ phiếu thông qua tại Đại Hội đồng Liên hợp quốc dự kiến diễn ra trong ngày 19.12 tới.