“Trong những năm gần đây, chính quyền Việt Nam đã thể hiện việc ủng hộ quyền của người LGBT nhưng các bước cải cách cụ thể về chính sách vẫn chậm trễ.”

Đó là nhận xét của ông Graeme Reid, Giám đốc về quyền của người đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch) trong Phúc trình vừa được tổ chức này công bố hôm 13/2/2020.

Bản phúc trình dài 68 trang có tựa “Giáo viên nói tôi bị bệnh: Những rào cản đối với quyền giáo dục của thanh thiếu niên LGBT ở Việt Nam” được đúc kết từ những cuộc phỏng vấn kỹ lưỡng của HRW với 52 thanh thiếu niên LGBT, các giáo viên, cán bộ và nhân viên nhà trường ở Việt Nam.

Phúc trình của HRW nhận xét tình trạng thanh thiếu niên LGBT ở Việt Nam bị phân biệt đối xử, miệt thị, sách nhiễu lời nói, bắt nạt và một số trường hợp bị tấn công bạo lực ở nhà trường do hiểu biết sai lệch.

Một em học sinh trả lời phỏng vấn trong phúc trình nói đã bị nhóm 5, 6 học sinh nam trong lớp đánh hồi lớp 8 chỉ vì không ưa ngoại hình của em này.

HRW cho rằng những giáo viên ở Việt Nam thường không được tập huấn và trang bị đủ để giải quyết các vụ kỳ thị thị đối với người LGBT. Đồng thời, những bài giảng ở trường thường bảo lưu các “huyền thoại hoang đường” phổ biến ở Việt Nam rằng việc thích người cùng giới là một loại bệnh và có thể chữa trị được.

Việc nhà trường xử lý các vụ xâm hại bằng lời nói hoặc thể chất được HRW xác định là không nhất quán. Các thanh thiếu niên LBGT bị bắt nạt khi trả lời phỏng vấn cho rằng họ không yên tâm đi báo cáo cho nhà trường. Một số trường hợp học sinh không dám báo cáo vì e ngại cách hành xử định kiến của nhân viên nhà trường.

Phúc trình phân tích các chính sách hiện hành và các văn bản kế hoạch của nhà nước để nhấn mạnh chính quyền Việt Nam cần hoàn thành các cam kết về bảo vệ quyền của người đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới.

Năm 2016, Việt Nam giữ ghế trong Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc và đã bỏ phiếu thuận cho nghị quyết chống bạo hành và phân biệt đối xử liên quan đến xu hướng tính dục và nhân dạng giới tính.