Cuộc chạy vào The Lodge: chỉ còn 10 ngày!

16 Tháng Năm, 2019 | Tin nước Úc,Bình Luận
Thủ tướng Úc Scott Morrison. Photo Courtesy: Reuters

Chỉ còn mười ngày nữa, ai sẽ là người chủ mới của The Lodge- Dinh Thủ tướng ở Canberra, đương kim Thủ tướng Scott Morrison hay Thủ lãnh Đối lập Bill Shorten?

Sau 6 năm làm thủ lãnh đối lập và một lần thất cử một cách sít sao, ông Shorten đang đánh một trận có lẽ cuối cùng trong chức vụ thủ lãnh đảng Lao động nếu ông thất cử kỳ này. So với một người mới làm thủ tướng được hơn 8 tháng mà không do dân bầu qua cuộc tổng tuyển cử, ông Shorten xem ra được cử tri biết nhiều hơn qua 6 năm làm nhân vật thứ hai của quốc gia, và có thể trở thành thủ tướng nếu thắng cử kỳ này.

Con bài chủ của chiến dịch tranh cử của Lao động là tái phân phối lợi tức cho người dân, lấy tiền của số ít người giàu chia cho đa số người nghèo. Ông Shorten  hứa trợ cấp $2.3 tỉ Medicare cho những bệnh nhân ung thư bởi vì một trong hai người Úc sẽ bị ung thư vào một thời gian nào đó trong đời họ. Ba triệu người lãnh tiền già và những người hưu trí có thẻ chước giảm được hứa $1,000 tiền chữa răng trong mỗi hai năm.

Ngoài chủ trương đưa trở lại luật buộc trả tiền phụ  trội cho những công nhân làm việc cuối tuần,  công nhân làm phù động được quyền đòi chủ nhân cho làm toàn thời. Lao động cũng dự tính sẽ tăng lương cho những công nhân trong ngành  chăm sóc người già, một lãnh vực hiện có 1.3 triệu người Úc sử dụng bằng một hình thức nào đó của dịch vụ này. Theo tường trình của một ủy ban thượng viện, lực lượng công nhân chăm sóc người già cần phải tăng từ 366,000 người hiện nay lên 980,000 vào năm 2050.

Người thọ thuế và các chủ nhân sẽ là người chi tiền để thực hiện các chính sách của Lao động. Để thực hiện các mục tiêu này, Bộ Ngân khố đánh giá Lao động phải thu $387 tỉ đô la trong vòng 10 năm bằng cách đặt ra những loại thuế mới, duy trì các nấc thang thuế cá nhân hiện thời và chấm dứt một số chước giảm.

Chưa hết, ông Shorten còn chủ trương đến năm 2030 ông muốn một nửa số xe hơi ở Úc sẽ xài điện. Nhưng xài điện thì kỹ nghệ xe hơi sẽ bị thiệt hại ra sao, bao nhiêu nhân công liên hệ bị mất việc. Về môi trường, ông Shorten dứt khoát phải thực hiện cho được chỉ tiêu giảm 45% khí thải so với mức của năm 2005, và 50% năng lượng được dùng sẽ phát xuất từ năng lượng mặt trời và gió.

Ông Shorten cho rằng không có sự khác biệt về phí tổn giữa chính sách giảm khí thải của Lao động và chính sách giảm khí thải yếu ớt từ 26% đến 28% mà Liên đảng đặt ra theo thỏa ước Paris. Bị yêu cầu  đưa ra chi tiết phí tổn của chính sách khí thải, ông Shorten có lúc từ chối, có lúc ví von giảm khí thải nó cũng giống như một người bạn to con, bụ bẫm mỗi ngày ăn 10 cái bánh Big Macs nhưng sau đó ngừng ăn 10 cái và bắt đầu tập thể dục. Cũng phải trả cái giá không ăn Big Macs nhưng về lâu về dài, đó là một sự đầu tư.

Một phần tư thế kỷ trước, Thủ lãnh Đối lập John Hewson đã không giải thích được phí tổn thuế GST đối với một cái bánh sinh nhật khi đưa ra thuế GST và đã thất cử trong một cuộc tuyển cử không thể thua. Ông Shorten được xem là người sẽ thắng cử nhưng không  biết cuối tuần này sẽ giải thích chi tiết về cái giá mà giảm khí thải đến 45% sẽ ảnh hưởng đến giá cả sinh hoạt và công ăn việc làm như thế nào. Chắc chắn sẽ không đơn giản như bớt ăn 10 cái hamburger!

Dù thế nào đi nữa, chính sách khí  thải của Lao động cũng sẽ rất ăn khách đối với cử tri có trình độ học vấn cao, có công ăn việc làm tốt, nhưng người sống ở nội thành, và nhất là đối với lớp người trẻ đến tuổi đi bầu, mới tham gia bỏ phiếu lần đầu trong đời.

Liên đảng dù bị Lao động bỏ xa trong các cuộc thăm dò nhưng bây giờ đã gần bắt kịp Lao động với tỉ lệ 49/51 lại còn được mấy đảng nhỏ bảo thủ như United Autralia Party của tỉ phú Clive Palmer hỗ trợ, nên có hy vọng. Liên đảng luôn được cử tri tin tưởng về mặt điều hành  kinh tế, nhưng nói như  ông ứng viên Tổng thống Mỹ Bill Clinton “It’s the economy, stupid”, khẩu hiệu này có thể không ăn khách tại Úc. Thủ tướng Morrison phải có một chính sách giảm khí thải đầy trách nhiệm và có sức thuyết phục thì sẽ lật ngược thế cờ vào ngày 18.5  sắp tới chứ giảm thuế $302 tỉ, chưa đủ.

(Trích từ báo in TVTS số 1728 phát hành ngày 8.5.2019)