Vậy là người dân Úc đã lựa chọn. Họ đã quyết định trao thêm một cơ hội cho Liên đảng để tiếp tục điều hành đất nước, tiếp tục gửi gắm niềm tin vào Scott Morrison và các cộng sự. Một chiến thắng ngoài dự đoán cho Liên đảng, khiến Scott Morrison được tung hô như là người hùng, đã dẫn dắt con tàu đầy rạn nứt của liên minh Tự do/Quốc gia để đi tới cái đích được mô tả là “một điều kỳ diệu”.

Kết quả này khiến cả hai phía chính đảng đều giật mình, nó là một bài học cay đắng để Lao động ngẫm xem họ cần thay đổi ở đâu nếu họ muốn giành được sự ủng hộ của đông đảo dân chúng, trong khi đó cũng là một lời hối thúc cho Scott Morrison và Liên đảng của mình để đưa ra và thực hiện những chính sách thiết thực cho chính những người đã ủng hộ họ.

Liên đảng giành chiến thắng có lẽ phần nhiều không phải do họ có kế hoạch đường lối thưc sự gây ấn tượng đối với tương lai của người dân Úc. Trên thực tế, các cuộc đối đầu trực tiếp giữa Scott Morrison và Bill Shorten cho thấy Lao động là phía đưa ra những đề nghị đầy tham vọng và hứa hẹn tạo ra thay đổi, trong khi các chính sách của Liên đảng ở trong thế an toàn, không có sự đột phá. Tuy nhiên mấu chốt nằm ở các chính sách “quá thiếu thực tế và quá nhiều rủi ro về mặt kinh tế” mà Shorten và đảng mình cam kết sẽ thực hiện.

Đó là những kế hoạch với quan điểm cực đoan về chống biến đổi khí hậu, trên cái giá thiệt hại về kinh tế được ước tính có thể lên đến hàng trăm tỷ đô la. Đó là những kế hoạch cải cách thuế, hệ thống franking credits, lương tối thiểu, negative gearings v.v…  những chính sách có thể tác động đến nhiều người, hoặc chí ít cũng khiến không ít người cảm thấy hoang mang. Và đặc biệt, trong một nền kinh tế đang trong thế không thực sự vững chắc, các doanh nghiệp hầu như cũng không muốn có quá nhiều sự can thiệp từ ngoài.

Và như vậy, đối với đa số cử tri, họ coi Liên đảng là lựa chọn an toàn. Dù có thể Lao động sẽ tạo ra thay đổi, nhưng nó không đủ, không đáng để người dân dám đặt cược tương lai vào. Trong khi đó, Bill Shorten đã phạm sai lầm khi đặt cược gần như tất cả vào niềm tin rằng cử tri sẽ bất chấp tất cả để ủng hộ chính phủ hành động chống biến đổi khí hậu, và một lý tưởng “fair go”.

Về phía Liên đảng, mặc dù chiến thắng đã về tay, nhưng thách thức với chính phủ Morrison vẫn đang và sẽ còn cao ngất ngưởng. Bởi họ thắng trên cơ sở là sự lựa chọn ít rủi ro hơn, chứ không phải là sự lựa chọn tốt nhất, trong khi sự hoài nghi của người dân vào chính phủ vẫn còn chất chứa. Giờ đây, với việc tiếp tục duy trì được chiếc ghế lãnh đạo, Scott Morrison cần mang đến những hành động cụ thể và thực tiễn, những chính sách mà người dân thực sự quan tâm, thì mới có thể đưa tương lai của Liên đảng trong vai trò lãnh đạo đi được xa hơn nữa.

Từ kết quả của cuộc bầu cử lần này, mong các nhà lãnh đạo nhận thấy rằng điều mà người dân ưu tiên hàng đầu có thể chỉ đơn giản là những nhu cầu sát sườn của họ như việc làm, giá năng lượng, giá nhà ở, một nền kinh tế phát triển mạnh. Hiện tại, số ghế của Liên đảng trong Thượng viện vẫn nằm về phía thiểu số, đây sẽ một khó khăn đối với chính phủ Morrison trong việc thông qua các chính sách và luật mới, tuy nhiên không phải là không có nhiều hy vọng, nếu nhận được sự hỗ trợ từ các thành viên độc lập.

Một điều khac mà ta cũng thấy trong cuộc bầu cử liên bang năm nay, đáng buồn thay, đó là một bức tranh xã hội Úc ngày càng chia rẽ với những khoảng cách không dung hòa giữa hai cánh tả – hữu (cấp tiến – bảo thủ). Và thay vì tranh luận quan điểm một cách thẳng thắn, một số người ủng hộ các phía đối ngược sử dụng những hình thức tấn công cực đoan đáng lên án. Nào là ném trứng, xuyên tạc hình áp-phích, và thậm chí là tấn công bằng vũ lực. Chúng ta may mắn được sống trong một xã hội dân chủ đúng nghĩa, nơi mọi người có quyền bộc lộ quan điểm, có quyền được tranh luận công minh và bày tỏ tiếng nói. Vậy tại sao không trân trọng và tận dụng nó một cách đúng nghĩa nhất? Chỉ có thể bằng cách đối mặt và nói chuyện, thì mới có thể tìm được tiếng nói chung.

(Trích từ báo in TVTS số 1730 phát hành ngày 22.5.2019)