Sau khi đường cong lây nhiễm virus đã giãn ra và được san phẳng, chính phủ lại đối mặt với việc giải quyết đường cong thất nghiệp, đưa hàng triệu người Úc quay trở lại làm việc nhiều nhất có thể được. TT Morrison và nội các quốc gia đã đưa ra lộ trình ba giai đoạn kéo dài từ nay cho tới tháng 7, bắt đầu từ việc dần giảm nhẹ sau đó đi đến gỡ bỏ các hạn chế, để cuối cùng đưa nền kinh tế hoạt động trở lại như trước covid, sớm nhất và an toàn nhất như có thể được. Các chính phủ tiểu bang và lãnh thổ sẽ tự quyết định thời điểm thực hiện các giai đoạn nới lỏng cho riêng mình.

Có thể nói, nước Úc cho đến thời điểm hiện tại đã thành công trong việc kiểm soát virus. Tỷ lệ ca nhiễm mới được duy trì dưới 0.5 phần trăm trong vòng hai tuần lễ liên tiếp, số ca tử vong tính tới ngày Chủ nhật là chưa tới 100 người, trong đó phần lớn là những người cao niên và có bệnh nền.

Tuy nhiên, việc kiểm soát thành công sự lây lan virus lúc này không có nghĩa là nó được loại bỏ hoàn toàn. Chính TT Morrison đã công nhận điều đó, nói rằng “sẽ có đợt bùng phát mới, sẽ có thêm các ca nhiễm”, một khi các quy định hạn chế được nới lỏng. Thế nhưng, liệu chúng ta có thể đợi đến khi loại bỏ hoàn toàn sự hiện diện của virus rồi mới vực dậy nền kinh tế? Câu trả lời là không thể. Bởi để đợi cho tới khi virus bị tiêu diệt hết thì chắc hẳn nền kinh tế đã chịu tổn thương quá sâu. Trong khi việc chờ đợi một vaccine phòng bệnh cho đến nay vẫn còn rất xa xôi. Chúng ta cũng không thể đóng cửa biên giới vĩnh viễn, và như vậy đồng nghĩa với việc sẽ luôn có mầm rủi ro ở đâu đó mà chúng ta phải đối mặt.

Có lẽ như TT Morrison nói “chúng ta không thể trốn mãi ở dưới tấm mền”, “chúng ta không thể sợ hãi”, người dân Úc sẽ phải bước ra và đối mặt với rủi ro để đổi lấy sự tự do và công ăn việc làm. Nhưng thực sự những gì chờ đón chúng ta sau khi bước ra khỏi tấm mền, thì không ai có thể biết chắc.

Chúng ta sẽ phải học cách ‘sống chung với lũ’. Chúng ta bảo vệ bản thân và những người khác bằng cách giữ khoảng cách vật lý an toàn, thực hiện các cách giữ vệ sinh cẩn thận, và đặc biệt lưu ý tới những người già cả hay những người đang mang bệnh. Trong khi đó, các cơ quan thẩm quyền tiếp tục phương pháp 3Ts (tracing- lần dấu, testing – xét nghiệm và trapping – thâu tóm) để ngăn chặn bất cứ nguồn lây nhiễm tiềm tàng nào. Hệ thống y tế trong những tháng qua cũng đã có được thời gian để trang bị thêm một cách sâu rộng, để bất kỳ ai có triệu chứng nhẹ nhất đều có thể làm xét nghiệm, và số đơn vị giường bệnh chăm sóc đặc biệt có thể đủ đáp ứng cho bất kỳ đợt bùng phát mạnh nào.

Trong vòng tuần này và tuần sau, hầu hết chúng ta đều sẽ bước vào các nới lỏng trong giai đoạn 1 của kế hoạch mở cửa, tùy thuộc vào tiểu bang bạn cư trú. NSW và Victoria sẽ là hai nơi đi chậm hơn vì số lượng dân cư và những diễn biến lây nhiễm phức tạp hơn nhiều so với những nơi khác. Rất có thể học sinh sẽ bắt đầu quay lại trường học vào trước cuối tháng này, các tiệm cà phê, quán ăn được mở cửa cho một số lượng khách ăn giới hạn, người dân có thể lái xe đi chơi trong tiểu bang mình, có thể đi thăm nhà nhau, có thể đi bơi ngoài trời,… Những hoạt động bình thường bắt đầu dần quay trở lại – một cách chậm rãi và cẩn trọng.

Qua đây TVTS cũng xin nhắc đến tinh thần giúp đỡ lẫn nhau rất đáng trân trọng của cộng đồng người Việt tại Úc trong suốt thời gian qua. Ðã có những cá nhân và doanh nghiệp may hàng nghìn chiếc khẩu trang miễn phí tặng đồng hương và bệnh viện, nhiều người sẵn sàng chia sẻ chỗ ở, gửi đi những bao gạo, hộp trứng, hay đơn thuần là trao đến nhau những lời nhắn nhủ quan tâm đến những người khác kém may mắn hơn. Và cả những người đang làm việc trong các bệnh viện, phòng mạch, đứng trong đội ngũ tuyến đầu để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Ðại dịch mang đến nhiều mất mát, đảo lộn, nhưng nó cũng làm nổi bật những giá trị tốt đẹp trong con người và cộng đồng. Chúng ta sẽ cần tiếp tục giữ vững tinh thần đó trong chặng đường hồi phục còn dài phía trước!

(Trích từ báo in TVTS số 1781 phát hành ngày 13.05.2020)