Người ta có thể nói hội nghị thượng đỉnh kỳ 2 giữaTổng thống Trump và Chủ tịch Kim Jong-un là một biến cố đầu voi đuôi chuột. Nó thu hút sự chú ý của thế giới hơn một tháng qua, đặc biệt khi Việt Nam được tiết lộ là nơi diễn ra hội nghị vào cuối tháng Giêng năm nay với sự đồ đoán rằng địa điểm là Đà Nẵng thay vì Hà Nội như ông Trump twist lên mạng vào  ngày 8.2, năm ngày sau khi ông xác nhan Việt Nam là sự chọn lựa trong diễn văn liên bang vào ngày 3.2.

Từ ngày đó đã có nhiều chuyến ngoại giao con thoi giữa Hoa Thịnh Đốn và Bình nhưỡng bởi Bộ trưởng Ngoại giao Mike Pompeo và đặc sứ Stephen Biegun, một nhà ngoại giao kiêm thương gia. Hai ông đã làm hết sức mình để mong đạt được một điều gì đó cụ thể tám tháng sau hội nghị thượng đỉnh 1 ở Singapore. Trước khi ông chủ tòa Bạch ốc lên đường sang Việt Nam, ông Biegun đã nói với báo chí là hai bên Mỹ Triều đã đạt tới một số thỏa thuận và chỉ còn chờ sự quyết định của hai nhà lãnh đạo tối cao tại cuộc họp ở Hà Nội.

Tối Thứ Tư, ngày đầu tiên hai lãnh đạo Mỹ Triều gặp chạm mặt và lại có cái “bắt tay lịch sử” lần thứ hai ở khách sạn Metropole trước báo chí. Ông Trump nói với ông Kim rằng ông Kim là một nhà lãnh đạo tuyệt vời, đất nước Triều Tiên sẽ có một tương lai vĩ đại với một tiềm năng về kinh tế trước mặt. Có lẽ ông Kim hiểu được đôi chút tiếng Anh nên nhếch mép cười trước khi thông dịch viên bắt đầu dịch và từ đó mặt Kim trở nên bất động, không tỏ cảm xúc cho đến khi thông dịch viên dịch gần xong thì Kim mới cười trở lại.

Điều này cho thấy ông Kim đã nghe đến nhàm tai câu nói quen thuộc rằng nếu Triều Tiên từ bỏ vũ khí nguyên tử thì đất nước của ông Kim cũng sẽ giống như Việt Nam hiện nay, và vẫn duy trì độc quyền cai trị  như đảng CSVN vậy. Sau một buổi nói chuyện riêng và ăn tối, là một cuộc họp vào ngày hôm sau giữa ông Trump và Kim, một buổi đi dạo thư giãn trong khách sạn Metropole như ở Singapore và rồi là cuộc họp giữa hai lãnh tụ và phái đoàn của họ trước khi họ cùng dự bữa ăn trưa và ra thông cáo chung vào khoảng 2 giờ chiều.

Nhưng hai phái đoàn họp kéo dài quá một tiếng đồng hồ như dự trù. Thấy bàn ăn dành cho 12 người vẫn để trống nên các nhà báo của Washington Post cho biết có vẻ cuộc họp bất thành, bữa ăn trưa sẽ hủy bỏ và sẽ không có công bố bản thỏa thuận chung như dự trù. Trái lại Tổng thống Trump sẽ trở về khách sạn Marriott và mở cuộc họp báo lúc 2 giờ chiều trước khi bay về Mỹ. Người ta thấy xe ông Trump rời khách sạn Metropole, sau đó đến lượt xe ông Kim. Thế là  thượng đỉnh chấm dứt sớm và ông Trump về nước sớm. Còn ông Kim thì chẳng biết ông đi mô. Cho đến tối báo chí Việt Nam chẳng có tin gì về ông Kim ngoại trừ có một tờ báo nói ông Kim sẽ ở lại thêm hai ngày để thăm chính thức Việt Nam.

Trong chương trình Thời sự Trong tuần trên truyền hình online ngày 27.2. chủ bút TVTS tiên đoán hội nghị thượng đỉnh Hà Nội có lẽ sẽ chẳng đi đến đâu ngoài cơ hội trình diễn, chụp hình cho hai diễn viên Trump và Kim. Và quả thật như vậy. Trong khi Kim câu giờ, Trump nói rằng ông đã làm được việc gì đó hơn ông Obama và các  chính phủ trước, vì rõ ràng Kim đã chẳng thử bom nguyên tử hay hỏa tiễn trong hơn năm qua.

Lần này ông Trump không hứa hẹn khi nào sẽ có thượng đỉnh 3 nhưng cho biết ông vẫn duy trì sự liên lạc với Kim, một người ông cho là thông minh và có cá tính. Ông cũng cho biết sở dĩ không có thỏa thuận chung vì ông Kim đòi bỏ cấm vận, một việc chưa thể thực hiện trong lúc này.

Thế là cuối cùng, kẻ được hưởng lợi là đồ tể Kim, được ngồi ngang hàng với tổng thống Mỹ, được  đảng CSVN tiếp như một quốc trưởng với đầy đủ kèn trống, dù hơi trễ và chẳng công bố trước. Nhưng được hưởng lợi nhất là đảng CSVN hay nói cách khác là Trọng và Phúc khi họ khoe bây giờ Viet Nam trở thành địa điểm tin cậy để tổ chức các sự kiện quốc tế. Nhưng Mỹ cũng có lợi vì VN đã vào quỹ đạo của Mỹ. Bán mấy chục tỉ đô la máy bay chỉ là những bước đầu. Điều ông làm đúng nhất là không ký thỏa thuận với oắt con đầu đạn The Little Rocket Man.

“No deal better than a bad deal”.

(Xã Luận báo in TVTS số 1719 phát hành ngày 6.3.2019)