Ngày mai, ngân hàng cho vay mua nhà nhiều nhất là Commonwealth Bank sẽ tăng lãi suất thêm 0.35%, cao hơn lãi suất Ngân hàng Trữ kim Úc tuyên bố tuần vừa qua, và như vậy sẽ khiến lãi suất trung bình thả nổi của CBA lên tới 9.32%, là lãi xuất cao vô địch hiện nay.

Nhưng rồi các ngân hàng khác cũng sẽ theo đuôi tăng lãi suất và qua mặt ngân hàng CBA. Ngân hàng ANZ sẽ gia tăng tỉ lệ lãi suất tương tự và ngân hàng St George có thể sẽ đi xa hơn nữa, như tăng lãi suất thêm  0.40%.

Gần đây các ngân hàng tư đã tự ý tăng lãi suất và tăng tỉ lệ theo ý của họ . Họ cho rằng vụ Subprime ở Mỹ đã ảnh hưởng tới lợi tức và chi phí của ngân hàng, thành ra họ bắt buộc phải tăng lãi suất để bù lại các chi phí và thất thu.

Tuần qua ngân hàng Westpac đã tăng thêm 0.30% khiến lãi suất thả nổi trung bình vay tiền mua nhà lên tới 9.27%. Ngân hàng National sau đó cũng công bố tăng 0.29%, nâng lãi suất từ 8.98% lê tới 9.27%.

Năm ngoái, một số chuyên gia kinh tế tài chánh đồ đoán lãi suất mua nhà sẽ lên tới 10% và nay lãi suất đang đứng trước ngưỡng cửa hai con số đáng sợ đó.

Tổng trưởng Ngân khố Wayne Swan cảnh cáo các ngân hàng coi chừng sẽ mất các khách hàng vì họ sẽ bỏ chạy nếu họ cảm thấy họ bị các ngân hành động không hợp lý.

Cùng với việc tăng lãi suất vay tiền mua nhà, tình hình địa ốc trong mấy tuần qua không được sáng sủa. Số nhà đưa lên thị trường bán được qua các cuộc đấu giá giảm xuống khoảng 20% so với thời gian này vào hồi năm ngoái. Người đi xem nhiều hơn người mua, bởi họ lo ngại không đủ khả năng trả góp với việc lãi suất cứ liên tục gia tăng.

Trong khi đó, các ngân hàng của Úc tiếp tục mất giá một cách thê thảm bởi các ngân hàng này cũng cho người ta vay tiền theo kiểu Subprime. So với cùng thời gian này vào năm ngoái, ngân hàng Commonwealth mất tới 39% trị giá cổ phiếu (từ $62.16 xuống còn $39.35); ngân hàng National mất giá 40% (từ $44.84 xuống $26.93); ngân hàng Westpac mất giá 32% (từ $31.32 xuống $21.14) và ngân hàng ANZ mất giá 36% (từ $31.74 xuống $20.26).

Các ngân hàng nhỏ cũng không trách khỏi việc mất giá như ngân hàng Bendigo  có cổ phần giá $18.02 nay chỉ còn $9.06, mất giá tới khoảng 50%, có nghĩa trị giá cổ phiếu của một cổ đông nay chỉ còn một nửa giá so với năm ngoái hay mất đi 40% nếu mua cổ phiếu ngân hàng Bendigo cách đây khoảng ba tháng.

Tình hình kinh tế tài chánh hiện nay thật ảm đạm, cộng thêm vật giá leo thang, và nếu tình hình nhân dụng sút giảm, kiếm việc làm khó khăn, thì nước Úc cũng sẽ đi vào giai đoạn trì trệ kinh tế. Nghe nói Ngân hàng Trữ kim Úc đã thỏa mãn với việc tăng lãi suất để ngăn chận lạm phát nên  trong một hai tháng tới họ sẽ không tăng lãi suất.

Nhưng nếu các ngân hàng tư vì muốn lấy bù lại sự lỗ lã do họ đầu tư quá nhiều vào Subprime, thì lãi suất cũng vẫn sẽ tăng. Người mua nhà sẽ không còn thấy căn nhà của mình là một Giấc Mơ Úc, trái lại căn nhà trở thành cơn ác mộng.