Hiện chưa rõ Việt Nam sẽ làm gì sau khi đã ‘xích lại’ gần với Philippines sau vụ giàn khoan. Photo Courtesy: AP

Việt Nam vẫn ‘chần chừ’ chưa kiện Trung Quốc ra các cơ quan tài phán quốc tế về vụ giàn khoan Hải Dương 981 cũng như vụ Hoàng Sa bị ‘cưỡng chiếm’ là do lãnh đạo còn ‘e ngại’ động chạm tới ‘quan hệ hữu nghị với Trung Quốc’ và thiếu một sự thống nhất ‘quyết tâm’ trong nội bộ lãnh đạo từ Đảng tới Quốc hội, theo một nhà nghiên cứu từ trong nước.

Tình trạng thiếu thống nhất về ‘quyết tâm’ chính trị này này cũng làm Việt Nam ‘bỏ lỡ’ cơ hội phối hợp lập trường với Philippines khi nước này kiện Trung Quốc về vụ bản đồ đường lưỡi bò, theo một chuyên gia luật quốc tế, cựu Phó Vụ trưởng Ban Biên giới chính phủ của Việt Nam.

Trao đổi với BBC hôm 27.5.2014 từ Hà Nội, PGS. TS. Hoàng Ngọc Giao, hiện là Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật & Phát triển (thuộc Vusta) nêu nghi vấn về lý do Việt Nam ‘chần chừ’.

Ông Giao nói: “Phải chăng là do phải níu kéo quan hệ ’16 chữ vàng và tinh thần 4 tốt’, phải níu kéo quan hệ giữa hai Đảng Cộng sản, để làm sao đó một mặt cố gắng đấu tranh bảo vệ chủ quyền, nhưng mặt khác vẫn giữ quan hệ đó?

“Theo tôi quan điểm đó chưa chắc đã được lòng dân, bởi lẽ đối với dân tộc Việt Nam, chủ quyền quốc gia, lãnh thổ là thiêng liêng, dân tộc Việt Nam đã bao nhiêu thế kỷ chịu nhiều chiến tranh chỉ để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ đó.

“Thế thì bây giờ đường lối chính trị của một Đảng không khẳng định điều đó, mà lại vẫn níu kéo vì quan hệ, tôi e rằng sẽ không được sự ủng hộ của nhân dân. Và điều đó sẽ không thuận lợi trong việc mà hiện nay Việt Nam, trong tình hình nước sôi, lửa bỏng như thế này, toàn dân quyết tâm bảo vệ chủ quyền mà lại có sự chần chừ.”

Nhà nghiên cứu này còn bình luận rằng trong khi các phát ngôn của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ở các diễn đàn tại Phi Luật Tân mới đây tỏ ra hợp ‘lòng dân’, thì lập trường từ Quốc hội và Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ‘còn thiếu mạnh mẽ’.

Mặt khác theo nhà nghiên cứu, Việt Nam cần có một lập trường rõ ràng, kiên định và sự tôn trọng về quyền được hiến định của người dân về mặt quyền biểu tình của họ và không nên tùy tiện lúc thì ‘động viên’ khi cần, lúc thì lại ‘ngăn cấm’.

Ông Giao nói: “Theo tôi, quyền biểu tình là quyền đã được hiến định, tức là đã được Hiến pháp ghi nhận, vì thế cho nên chính quyền không nên sử dụng quyền biểu tình như một công cụ chính trị.

“Không nên như vậy, luôn luôn phải tạo điều kiện để quyền này được thực hiện, không thể có lúc thì động viên đi biểu tình, lúc thì lại ngăn cấm biểu tình, cái đó là không ổn, nó không phù hợp với Hiến pháp.”

Ông còn cho rằng chính quyền, trong đó có Quốc hội và các đại biểu quốc hội, có trách nhiệm phải xây dựng và ban hành càng sớm càng tốt luật biểu tình, một điều mà ông cho rằng vừa tốt cho người dân, vừa tốt cho nhà nước và cả việc đấu tranh bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam.

Theo BBC Tiếng Việt