Ngày 20.11, Thẩm phán Jon Tigar của Tòa án Liên bang San Francisco đã ra phán quyết tạm đình chỉ sắc lệnh mới của Tổng thống Donald Trump về hạn chế dòng người nhập cư bất hợp pháp từ Mexico xin tị nạn tại Mỹ.

Trong phán quyết, Thẩm phán Tigar cho biết Quốc hội Mỹ quy định rõ ràng rằng người nhập cư có thể nộp đơn xin tị nạn bất kể họ vào Mỹ bằng cách nào.

Thẩm phán Tigar, người được bổ nhiệm dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama, cho rằng sắc lệnh của Tổng thống Trump “xa rời” chủ trương, chính sách của những tổng thống tiền nhiệm. Ông nhấn mạnh Tổng thống Trump không thể viết lại luật nhập cư để áp đặt một điều kiện mà Quốc hội tuyệt đối cấm.

Phán quyết của Thẩm phán Tigar có hiệu lực ngay lập tức trên toàn quốc cho đến ít nhất là ngày 19.12, khi ông dự kiến tổ chức một phiên tòa cân nhắc một lệnh đình chỉ kéo dài hơn.

Theo sắc lệnh mới ngày 9.11 của Tổng thống Donald Trump, chính phủ của ông có quyền hạn chế người nhập cư bất hợp pháp nếu nhận thấy tình trạng này đe dọa lợi ích quốc gia. Những người nhập cư xin tị nạn chính trị hoặc các loại hình tị nạn khác sẽ được xét duyệt ngay tại cửa khẩu để xem họ có đủ tư cách xin tị nạn hay không.

Tuy nhiên, sau khi được ký ban hành, sắc lệnh nói trên đã vấp phải sự phản đối từ Liên đoàn Tự do dân sự và Trung tâm Quyền Hiến pháp Mỹ. Hai tổ chức này cho rằng, tất cả những người nhập cư từ các quốc gia khác, dù nhập cư bằng hình thức nào, đều có quyền được xin tị nạn tại Mỹ.

Đại diện của Liên đoàn Tự do Dân chủ Mỹ (ACLU), Lee Gelernt nhấn mạnh sắc lệnh của Trump xung đột với Luật Nhập cư và Quốc tịch Mỹ, cho rằng tất cả những người nhập cư đến Mỹ từ các quốc gia khác, dù nhập cư bằng hình thức nào, đều có quyền được xin tị nạn.

Những năm gần đây, hàng chục nghìn người nhập cư đã vượt qua sa mạc Arizona và khu vực phía Bắc bờ sông Rio Grande ở Texas và xin được tị nạn tại Mỹ. Theo số liệu thống kê của Bộ An ninh Nội địa Mỹ, chỉ tính riêng tại hai khu vực này đã có khoảng 70,000 người xin tị nạn mỗi năm.

Cũng trong một diễn biến có liên quan, vào hôm 20.11 hãng tin CNN dẫn nguồn tin từ một số quan chức Mỹ cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến cấp thẩm quyền mới cho quân đội nước này ở biên giới Tây Nam với Mexico để bảo vệ các nhân viên Hải quan và Biên phòng (gọi tắt là CBP) trong trường hợp người nhập cư gây ra các vụ bạo lực. Bên cạnh đó, chính phủ cũng sẽ trao cho họ quyền bảo vệ các tài sản liên bang.

Hiện tại, quân đội Mỹ không được quyền can thiệp trong trường hợp các nhân viên Hải quan và Biên phòng bị tấn công trừ trường hợp họ phải hành động để tự vệ. Ước tính có khoảng 5,800 đến 5,900 binh sỹ Mỹ đã được điều động đến khu vực biên giới. Theo một quan chức trong chính phủ Mỹ, nhiệm vụ của lực lượng này được xác định là chỉ để bảo vệ các nhân viên CBP.

Thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh các quan chức của Bộ An ninh Nội địa Mỹ ngày 19/11 cho biết, họ đã bắt đầu thu thập các thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, gồm cả các quan chức trong chính phủ Mexico về những nhóm người tị nạn đang có kế hoạch tràn vào các cửa khẩu ở California bằng cách vượt qua những làn đường dành cho xe cơ giới. Trong trường hợp này cần phải xét đến khả năng cho phép quân đội Mỹ sử dụng vũ lực để bảo vệ các nhân viên của CBP.

Tổng hợp