Tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis đã tái khẳng định cam kết bảo vệ Nhật Bản, bao gồm cả quần đảo tranh chấp với Trung Quốc.

Bộ trưởng James Mattis đến Tokyo từ ngày 3.2 trong chuyến công du đến châu Á, chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi ông nhậm chức. Ông Mattis sẽ tới Tokyo, sau chuyến thăm ngắn kéo dài 2 ngày tại Seoul.

Trong chuyến công du đầu tiên sau khi trở thành bộ trưởng quốc phòng Mỹ, ông cam kết: “Tôi khẳng định rõ ràng chính sách dài hạn đối với quần đảo Senkaku vẫn được giữ vững. Nước Mỹ sẽ tiếp tục công nhận chủ quyền của Nhật Bản với quần đảo này, do vậy Điều 5 trong Hiệp ước an ninh Mỹ – Nhật cũng được áp dụng tại đây”.

Theo điều khoản hiệp ước an ninh giữa 2 nước, Mỹ sẽ can thiệp nếu một trong những vùng lãnh thổ do chính quyền Nhật Bản kiểm soát bị nước thứ ba tấn công.

Nhật Bản gọi quần đảo trên là Senkaku. Nhật đang kiểm soát quần đảo và coi đây là một phần lãnh thổ của mình. Trong khi đó, Trung Quốc và Đài Loan cũng có tranh chấp tại quần đảo này (Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư, còn Đài Loan gọi là Điếu Ngư Đài).

Theo Japan Times, cựu Tổng thống Barack Obama hồi tháng 4.2014 đã đảm bảo việc quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nằm trong phạm vi hiệp ước, nhưng Nhật Bản vẫn mong muốn sự xác nhận lại của chính quyền Trump để ngăn ngừa các hành động quân sự của Trung Quốc đối với quần đảo này.

Chuyến thăm của ông Mattis diễn ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump có hàng loạt tuyên bố gây lo ngại trong khu vực. Ông Trump đề xuất việc Hàn Quốc và Nhật Bản tự phát triển vũ khí hạt nhân, cũng như chi trả nhiều hơn cho việc đồn trú của lính Mỹ tại hai quốc gia này.

Chính phủ Nhật Bản cho biết cả hai bên đã đồng ý hợp tác để bảo đảm sự ổn định cho lực lượng Mỹ đồn trú tại Nhật Bản. Trong thỏa thuận mới đạt được, căn cứ thủy quân lục chiến Funtenma trên đảo Okinawa sẽ được chuyển tới Henoko, khu vực ít dân cư hơn trên hòn đảo này.

Tổng hợp