TL xin trả lời hai lá thư, trước hết là thư  của em A, viết về tình trạng “các báo điện tử trong nước, kể cả những tờ  báo đảng uy tín (ít nhất cũng là qua tện gọi) thường chú trọng tới việc loan những tin khủng khiếp liên quan tới hiếp dâm, cướp của giết người, mẹ ép con gái bán trinh, con nít trung học tự đóng phim sex với nhau rồi phổ biến cho bạn bè để khoe ta đây chịu chơi, còn trong trang dành cho phụ nữ thì đăng truyện dâm ô, hỏi đáp cách thức làm tình, thỏa mãn nhau thật sống sượng, thô bỉ…”

Em A hỏi: tại sao trong nước lại loạn hơn ở hải ngoại, bộ trong nước không có việc kiểm duyệt hay sao? TL đánh giá đàn bà con gái trong nước ra sao (vì hiện nay con trai của A đang đòi lấy một cô gái trong nước ?

Trả lời của Thanh Lan:

Vì là người ở hải ngoại, TL rất e dè trước việc phê bình người trong nước, bởi có thể gây ngộ nhận, nhưng riêng trong trường hợp những gì mà em A đã nêu ra thì ai cũng phải nhìn nhận: về mặt luân lý, đạo đức, lương tri trong nước hiện nay thì đã quá loạn.

Viết như thế không có nghĩa khẳng định luân lý, đạo đức, lương tri của người Việt hải ngoại hơn người trong nước, mà chỉ có ý nói tới tình trạng “loạn” ở trong nước. Loạn có nghĩa là không có nguyên tắc, tiêu chuẩn, luật lệ, trật tự gì cả, hoặc có nhưng không ai tuân theo, ai muốn làm gì thì làm.

Chẳng hạn những tin mà em A gọi là khủng khiếp, thực ra báo chí, truyền thông ở các xã hội phương tây vẫn loan tải, chỉ có điều là tùy theo tờ báo ấy, chương trình truyền thanh truyền hình ấy dành cho đối tượng khán thính giả, độc giả nào thì người ta sẽ có cung cách loan tin sao cho không tạo ra chấn động tinh thần, hoặc đầu độc trẻ em, và quan trọng không kém là giờ giấc (của chương trình truyền thanh truyền hình) dành riêng cho mỗi lứa tuổi, còn sách báo, video dành cho người lớn thì phải có “warning” ngoài bìa và bọc kín trong bao nylon.

Nhìn lại những ngày trước năm 1975, khi phía “cách mạng” cho lập ra “Phong trào bảo vệ nhân phẩm phụ nữ miền Nam” trước tình trạng suy thoái đạo đức mà không một quốc gia nào có thể tránh khỏi trong thời chiến, nhất là khi có sự hiện diện của nửa triệu lính Mỹ ở miền Nam VN, rồi so sánh với những gì đang xảy ra trong nước hiện nay, chúng ta phải thấy vô cùng đau lòng, xót xa: tại sao đất nước thanh bình rồi, miền Nam được giải phóng rồi, “ta” có vệ tinh riêng trên quỹ đạo trái đất rồi… mà các em, các cháu gái còn phải sống ô nhục đến mức ấy.

TL không muốn bàn chuyện chính trị, nhưng cũng phải nêu ra một nghịch lý là những người tự nhận là đạo đức hay lãnh đạo trong nước chỉ biết ra sức lên án tình trạng luân lý, đạo đức, lương tri suy đồi hiện nay, mà không bao giờ dám có sự quy trách cho một hay nhiều đối tượng nào đó. Bởi vì cả cái chế độ nó đã như thế rồi – thượng bất chính hạ tắc loạn, biết đổ tội cho ai bây giờ?!

Bây giờ bàn tới việc em A có nên chiều ý con trai để làm sui với người trong nước hay không, TL nhấn mạnh lại một lần nữa: ở hải ngoại hay trong nước cũng có thành phần tốt, thành phần không tốt, thế nhưng trong khi không thể khẳng định luân lý, đạo đức, lương tri của người Việt hải ngoại hơn người trong nước, thì cũng phải lưu ý tới tình trạng suy đồi nơi một số thành phần không nhỏ ở trong nước hiện nay.

TL không cản, chỉ khuyên em A phải tìm hiểu tông tích cho kỹ.

Trong cương vị của cá nhân và phạm vi của trang báo, TL chỉ có thể viết bấy nhiêu thôi.

Thân mến,

Thanh Lan

“Quý hồ tinh…”

Nữ độc giả X viết:

…Anh chị em đông mà làm gì?! Gia đình tôi có… anh chị em. Không ai giúp ai được gì cả, có đứa còn từ không nhìn mặt nhau!

Gia đình chồng tôi thì.. anh em, vô công rỗi nghề, ở đây có trợ cấp xã hội, ăn rồi cứ đi làm chui! Còn ganh ghét người anh làm ăn nên, phá thối gia đình người ta muốn tan nát, làm gì cũng nạnh việc…

Tôi nói thật thà ít anh em, mồ côi, tứ cố vô thân vậy mà hay!…

Bạn X thân mến,

Người ta thường nói “nằm trong chăn mới biết chăn có rận”. Gia đình nào cũng thế thôi. Cho nên đa số chúng ta, trong đó có cả TL, chơi với người dưng lại thấy thoải mái hơn.

Tuy nhiên, cũng phải nhấn mạnh: chúng ta chơi với người dưng cảm thấy thoải mái hơn, chưa chắc đã vì những “người dưng” ấy tốt lành hơn anh chị em ruột thịt trong nhà, mà có khi vì phạm vị giao kết chỉ giới hạn trong một số lĩnh vực nào đó, nên không thấy cái không tốt của nhau, nên không xảy ra đụng chạm như anh chị em sống gần gũi, đụng chạm quyền lợi, so bì công việc trách nhiệm, và biết rõ cái “tẩy” của nhau.

Cho nên, cá nhân TL vẫn cho rằng đông anh chị em đương nhiên phải hơn là tứ cố vô thân. Nhưng để đề phòng mọi bất hòa có thể xảy ra khi chung đụng, tốt hơn hết chỉ nên “thân” với anh chị em ruột thịt hơn bạn bè một chút thôi, rồi thấy người nào OK thì thân hơn cũng không muộn, còn người nào không OK thì mình né tránh chung đụng, cực chẳng đã chỉ gặp nhau những ngày lễ tết, giỗ kỵ, còn thường nhật, nên đứng ra xa mà… hello!

Thanh Lan