Chính phủ Morrison đang tìm cách để lấy lại hải Cảng Darwin sau khi công ty Landbridge của Tàu được ký hợp đồng thuê trong vòng 99 năm với giá $506 triệu Úc kim vào năm 2015.

Việc vận động, bàn thảo diễn ra từ năm 2014 giữa tập đoàn Landbridge Group và chính quyền Bắc Lãnh của liên đảng  Tự do Nông thôn (Country Liberal Party -CLP) do ông Adam Giles lãnh đạo. Tuy chính quyền Bắc Lãnh ký nhưng có sự tham khảo với chính quyền liên bang  của Thủ tướng Tự do Tony Abbott. Người vận động mạnh mẽ nhất để có cái “deal của thế kỷ” là ông Andrew Robb, khi đó đang là Bộ trưởng Thương mại. Ông Robb sau đó đã rời chính trường và nhận một vai trò béo bở, làm cố vấn cho công ty này với lương rất hậu hĩnh $880,000 một năm.

Cái “deal của thế kỷ” tưởng rằng mang lại ngay cho Úc nửa tỉ đô la và một tương lai sáng lạng nhờ  là cái cầu nối giữa nước Úc đất đai mênh mông ít người với một đại lục có đến 1.4 tỉ người nhưng nay nó trở thành một sự nhức đầu đối với nước Úc. Thời đó đã có những người lo ngại về mối đe dọa của Trung Cộng trong tương lai nhưng từ giới chính trị, tình báo, quốc phòng đến các doanh nhân đều nghĩ tới cái lợi kinh tế trước mắt, choáng ngợp với sự gia tăng mậu dịch giữa hai nước mà quên đi mối họa tiềm tàng. Nhưng đến năm 2018, 2019 Úc phải làm luật về an ninh đối với sự can thiệp của nước ngoài thời Thủ tướng Malcolm Turnbull và điều tra nguồn gốc con virus Vũ Hán thời Thủ tướng Scott Morrison.

Theo báo Sydney Morning Herald, Cựu Bộ trưởng Robb sau này nối gót cựu Ngoại trưởng Bob Carr (Lao động), cựu Thủ hiến John Brumby của TB Victoria (Lao động) đã rời những những chức vụ thơm với các công ty Tàu và trong trường hợp ông Carr, đã rời một công ty tư vấn (think tank) được thành lập bởi các doanh gia có những liên lệ mật thiết với Đảng Cộng sản Trung Quốc. Nhưng của đáng tội, việc ký kết thuê Cảng Darwin không phải chỉ một mình cựu Bộ trưởng Tự do Robb vận động mà nó xảy ra khi dưới sự giám sát của Thủ tướng Morrison (lúc đó là Bộ trưởng Ngân khố) và Bộ trưởng Ngân khố Josh Frydenberg (lúc đó là Bộ trưởng Bắc Lãnh) mặc dầu lúc đó Hoa Kỳ rất lo ngại bởi Washington đã gởi các toán Thủy quân Lục chiến thay nhau sang Darwin để huấn luyện hỗn hợp với các binh sĩ Úc từ năm 2012 dưới thời Thủ tướng Julia Gillard.

Khi lật đổ Thủ tướng Abbott và lên cầm quyền, Thủ tướng Turnbull đã bác bỏ sự lo ngại của Tổng thống Obama khi hai người gặp nhau trong hội nghị thượng đỉnh APEC tại Manila. Ông Turnbull nói việc tư hữu hóa Cảng Darwin chẳng có gì là bí mật và đã được loan báo công khai một năm trước đó. Ông cũng cho rằng việc các nhà đầu tư Tàu thích đầu tư vào các hạ tầng cơ sở ở Úc  cũng chẳng gọi là bí mật và ông nói rằng Bộ Quốc phòng cũng không lo ngại vì việc này không ảnh hưởng đến Quân đội Úc bởi theo luật của Úc, Bộ Quốc phòng hay Chính phủ Liên bang có thể vào cuộc và kiểm soát các hạ tầng cơ sở như thế nếu thấy rằng đây là điều cần thiết cho các mục tiêu quốc phòng.

Mặc dầu Viện Chính sách Chiến lược Úc (Australian Strategic Policy Institute) cho rằng Landgridge là một “sân trước” về thương mại của Đảng CSTQ, và một phần trong cố gắng của Trung Cộng để gia tăng ảnh hưởng của họ ở phía bắc nước Úc, nhưng các chính trị gia như Bộ trưởng Ngân khố Morrison, Bộ trưởng Bắc Lãnh Frydenberg và ngay cả Đổng lý Văn phòng Bộ Quốc phòng Dennis Richardson đều cho rằng chính phủ và Bộ Quốc phòng không có lo ngại gì về việc bán Cảng Darwin.

Nhưng ai là chủ của Landbbrige? Đó là tỷ phú Ye Cheng, một thành viên của Ủy ban Tư vấn Nhân dân Trung Quốc, một cơ quan cố vấn mà Chủ tịch Tập Cận Bình chỉ thị “phải nâng cao sự lãnh đạo của Đảng CSTQ một cách không do dự”. Những tỷ phú như Ye Cheng dĩ nhiên phải tuân lệnh và báo cáo cho Đảng CSTQ. Bởi tỷ phú mà “độc lập” như Jack Ma thì phải “biến” khỏi doanh trường.

Tuần qua Bộ trưởng Quốc phòng Peter Dutton cho lập ủy ban cố vấn để xét lại việc cho công ty Trung Cộng thuê Cảng Darwin. Và Thủ tướng Morrison để ngỏ việc có thể hủy bỏ hợp đồng này.

Cho Tàu thuê Cảng Darwin là một sai lầm. Cần phải hủy bỏ, dù có thể phải đền cả $500 triệu đô la. Nhưng chậm còn hơn không.

(Trích từ báo in TVTS số 1833 phát hành ngày 12.05.2021)