Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đã kéo dài bốn tháng. Vladimir Putin dự tính chỉ mất vài ngày là Kiev sẽ đầu hàng và Nga sẽ thành lập một chính phủ bù nhìn thân Nga nhưng viên cựu đại tá tình báo KGB 69 tuổi của Liên Xô đã không ngờ diễn viên hài kịch Volodymyr Zelensky 44 tuổi không những đã cầm cự được mà còn tuyên bố sẽ lấy lại những phần đất đã bị Putin chiếm trong thời gian vừa qua.  Vị tổng thống được xem là một trong 100 nhân vật uy quyền trên thế giới đã kiên trì và vận động tây phương ủng hộ dù có lúc cũng tức bực vì một số nước lớn trong Liên Âu ban đầu đã tỏ ra ngần ngại khi không theo Anh-Mỹ trừng phạt Nga về kinh tế hay viện trợ vũ khí khẩn cấp theo yêu cầu của Ukraine.

Nhưng tuần qua, ba nhà lãnh đạo của cường quốc Pháp, Đức, Ý và Tổng thống của Romania đã đến thủ đô Kiev để bày tỏ sự đoàn kết và ủng hộ  Ukraine xin gia nhập Liên Âu. Ngoài ra, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người đã làm Tổng thống Zelensky tức bực khi khuyến cáo “đừng làm Putin bẽ mặt” đã tái xác nhận sự ủng hộ Ukraine của Pháp trong việc bảo toàn lãnh thổ trước cuộc xâm lăng của Nga và nói thêm rằng “chỉ có Ukraine có quyền quyết định nhượng lãnh thổ hay không” để đổi lại ngưng bắn, hòa bình trước việc Tổng thống Zelensky nhiều lần tuyên bố không chấp nhận từ bỏ bất cứ lãnh thổ nào bị quân xâm lăng chiếm đóng.

Một ngày sau, Thủ tướng Anh lại tới thủ đô Kiev lần thứ hai trong bốn tháng qua để khẳng định sự ủng hộ trước sau như một của Anh và còn đề nghị một chương trình luấn luyện quân sự cho binh sĩ Ukraine qua một thông cáo báo chí “Chuyến thăm của tôi hôm nay giữa chiến tranh nhằm gởi một thông điệp rõ ràng và giản dị với người dân Ukraine là Vương quốc Anh đang đồng hành với các bạn và sẽ  đồng hành cùng các bạn cho dến ngày chiến thắng”. Đồng thời với chuyến đi Ukraine của thủ tướng, tân chỉ huy của Lực lượng  Lục quân Anh, Huân tước Patrick Sanders tuần qua đã gởi một thông điệp nội bộ trong đó Tướng Sanders nhấn mạnh họ phải sẵn sàng đối mặt với Nga ở chiến trường và giành chiến thắng trong các cuộc chiến trên bộ. Trước một cuộc chiến kéo dài nhiều năm mà ông Jens Stoltenberg, Tổng thư Ký NATO cảnh báo, ông đề nghị trao tư cách ứng viên gia nhập Liên minh Âu châu (EU) cho Ukraine bởi vì  cung cấp vũ khí tối tân cho Ukraine thì sẽ tăng cơ hội giải phóng vùng Donbass ở  miền đông khỏi Nga.

Khi nói đến cuộc chiến tranh lâu dài hiện nay giữa Nga và Ukraine, người ta nhớ lại cách đây khoảng hai tuần Putin đã ví mình với Đại đế Peter bởi như ông nói, Nga hoàng  không giành hay chiếm Thụy Điển mà chỉ lấy lại như ông đang lam với Ukraine hiện nay. Điều này chứng tỏ thêm ý chí xâm lăng Ukraine của Putin qua buổi nói chuyện tại Diễn đàn Kinh tế Thường niên St-Peterbourg tuần rồi khi ông quyết tâm duy trì “chiến dịch đặc biệt”, cáo buộc tây phương có thói kêu căng của thực dân, tưởng rằng làm hại Nga nhưng họ đã thiệt hại hơn 400 tỉ đô la khi đưa ra các lệnh trừng phạt đó trong khi Nga thu lợi hơn 100 tỉ nhờ giá dầu khí gia tăng.

Liệu các thiệt hại mà Nga nói cũng như vài nước Liên Âu ta thán có làm cho tây phương thôi ủng hộ, chi tiền và cung cấp vũ khí cho Ukraine không? Tổng thống Zelensky đã nói đúng Ukraine “đang đánh” cho tây phương và thế giới bởi nếu Ukraine bị Nga chiếm, cục diện thế giới sẽ thay đổi. Thật vậy, Trung Cộng đang theo sát tình hình Ukraine để giải quyết vấn đề Đài Loan. Chuyến công du 10 nước nam Thái Bình Dương vừa qua của Ngoại trưởng Vương Nghị ra vẻ có hiệu quả trước mắt đối với Bắc Kinh. Tuần này, tại Ủy ban Nhân quyền LHQ Geneva, một nghị quyết do Cuba bảo trợ tuyên bố Trung Cộng không vi phạm nhân quyền tại Tân Cương, Hồng Kông, Tây Tạng  như tây phương cáo buộc, đã được 69 nước ủng hộ trong đó có Quần đảo Solomon, New Papua Guinea, Kiribati và Vanuatu.

Nói theo kiểu Lê Duẩn “ta đánh Mỹ là đánh cho Liên Xô và Trung Quốc, Ukraine chống Nga xâm lăng và Đài Loan duy trì sự độc lập là vì thế giới. Đại sứ Ukraine tại Canberra cho biết Tổng thống Ukraine đã gởi một lá thư  nhờ ông trao cho thủ tướng Úc mời sang thăm Ukraine. Liệu Thủ tướng Anthony Albanese có nhận lời mời của Tổng thống Zelensky trong dịp ông sang Madrid dự thượng đỉnh NATO không?

(Xã luận báo giấy TVTS số 1891  ngày 22.6.2022)