Ngày 17/1/2025 Hội Phụ nữ Việt Úc (AVWA) gởi cho chủ bút TVTS thư mời có đoạn nguyên văn như sau: “On behalf of the Australian Vietnamese Women’s Association and the National Vietnam Veterans Museum, we are delighted to invite you to a very special event. Join us as we commemorate the 50th anniversary of the arrival of Vietnamese refugees to Australia following the Vietnam War. This significant milestone fills us with immense pride and gratitude as we honour the service of Australian Veterans”.

Theo TVTS được biết, sự kiện này bắt nguồn từ ý tưởng của Hội AVWA mà bà Hội trưởng Huỳnh Bích Cẩm từng nói tại buổi gặp gỡ giữa Ban Chấp hành Cộng Đồng NVTD-Vic với ông Braxton Lane thuộc Ban Điều hành Viện Bảo tàng Quốc gia Cựu Chiến binh Úc Việt Nam (NVVM) tại Phillip Island vào ngày 5/7/2025. Như bà Cẩm nói lúc đó, mục đích của hội là tổ chức một sự kiện để đánh dấu 50 năm người Việt tị nạn định cư ở Úc và cũng là dịp để cám ơn, vinh danh các cựu chiến binh Úc đã chiến đấu tại Việt Nam.

Quanh hội trường NVVM không có Cờ Vàng trong buổi lễ đánh dấu 50 năm người Việt tị nạn (refugees) định cư. Hình: Hướng Dương

Thư mời ghi có sự hợp tác với NVVM vì ít ra NVVM đã cho mượn cơ sở, hội trường để tổ chức. Cũng nên biết, Viện bảo tàng NVVM đã dành riêng một khu trong viện bảo tàng hiện nay để trưng bày lịch sử,  cuộc chiến đấu của Quân lực VNCH, sinh hoạt và sự đóng góp của Cộng đồng Việt Nam tại Úc trong đó có Hội Phụ nữ Việt Úc và hình ảnh của Bà Cẩm. Hình cờ VNCH (Cờ Vàng) không những được treo trang trọng trong khu vực này mà còn được treo trong khu trưng bày của Quân đội Úc bên cạnh cờ các nước đồng minh tham chiến tại Miền Nam.

Viện Bảo tàng NVVM không những là chứng tích lịch sử mà hơn thế nữa, là tuyên ngôn về chính trị,  rằng quân đội Úc chiến đấu và hy sinh tính mạng để bảo vệ Miền Nam tự do chống lại cuộc xâm lăng của cộng sản Bắc Việt. Tuy nhiên, những kẻ chống chiến tranh hay thân cộng đã khiến những binh sĩ trở về từ chiến trường VN bị hất hủi, coi thường trong một thời gian khá dài. Sau năm 1975, cựu chiến binh Úc đã cảm thấy ấm lòng nhờ sự biết ơn và ủng hộ của người tị nạn, của các cựu chiến binh Việt Nam từng chiến đấu với họ. Và chính vì vậy Cộng đồng NVTD-Vic cũng như Hội Phụ nữ Úc Việt đã có những nỗ lực để tạo mối quan hệ tốt đẹp hơn nữa với cựu chiến binh Úc mà sự kiện ngày 1/3/2025 vừa qua là một thí dụ điển hình.

Nhưng rất tiếc buổi lễ đánh dấu 50 định cư của người tị nạn và cám ơn cựu chiến binh Úc tại viện bảo tàng NVVM  đã không có lá Cờ Vàng, một lá cờ sát cánh với binh sĩ Úc trên chiến trường. Khi có người trách hay phê bình, đã  có người trong ban điều hành (executive) hội phụ nữ cho rằng hội không làm chính trị nên không treo Cờ Vàng như có thể đọc trên facebook.

Bà Huỳnh Bích Cẩm đứng trước Cờ Vàng trong khu vực triển lãm lịch sử VNCH tại NVVM ở Phillip Island, tháng 7/2024. Hình: TVTS

Chúng ta phải chờ đợi xem tại sao sự kiện ý nghĩa này không treo Cờ Vàng?  Và nhất là từ hai bà Hội trưởng Huỳnh Bích Cẩm và Hội phó Trần Đăng Thanh Khâm, những người thành lập hội này từ đầu thập niên 1980. Không ai có thể phủ nhận công sức của hai bà hội trưởng và hội phó và những đóng góp tích cực của họ, sự sát cánh của họ với Cộng đồng NVTD-Victoria trong thời gian qua. Chúng ta chờ lời giải thích của hai vị này.

Ai không muốn treo, ai không cho treo Cờ Vàng? Ai nghe lệnh của ai? Dù chúng ta mang ơn nước Úc, cựu chiến binh Úc nhưng chúng ta có quyền và có bổn phận duy trì, bảo vệ lý tưởng của chúng ta: tự do, dân chủ, chống chủ nghĩa cộng sản độc tài.

Sự việc trở nên tồi tệ thêm khi Đài số 7 trong bản tin đã chạy hình Cờ Đỏ của cộng sản VN khiến nhiều người trong cộng đồng bị sốc, bất bình, phản đối dù đài này sau đó đã gỡ Cờ Đỏ xuống.

Vì vậy vấn đề này sẽ là câu chuyện dài, tranh cãi, chia rẽ nếu không tìm cách giải quyết, khi người tị nạn cộng sản tưởng niệm Tháng Tư Đen, ngày mất Miền Nam vào tay cộng sản cách đây 50 năm.

Treo Cờ Vàng hay không là quyền tự do của mỗi người, nhưng không thể lấy danh nghĩa của người tị nạn cộng sản để tổ chức một buổi lễ mà không treo Cờ Vàng như Hội Phụ nữ Việt Úc đã làm ngày 1/3. Nhiều  tổ chức chính trị, cựu chiến binh, hội đoàn, BCH Cộng đồng được mời dự mà không được báo trước (warning) đây là buổi lễ “phi chính trị” không được hay không mang hay treo Cờ Vàng  nên chắc chắn họ rất bất ngờ, bực tức, phẫn nộ khi có mặt trong buổi lễ của người tị nạn mà không có  Cờ Vàng vì bất cứ lý do gì.

Hội Phụ nữ Việt Úc tổ chức sinh nhật 40 năm không treo một lá Cờ Vàng nào hết, không ai thắc mắc vì đó là chuyện nội bộ. Hình: TVTS

Hội Phụ Nữ Việt Úc và một số hội khác tổ chức không treo Cờ Vàng là quyền của họ. Năm 2022, họ tổ chức mừng 40 năm thành lập hội, không treo Cờ Vàng, chẳng có ai nói gì, vì là chuyện nội bộ của họ, nhưng năm nay tổ chức lễ đánh dấu 50 năm người tị nạn cộng sản tại Úc và cám ơn cựu chiến binh Úc chiến đấu cho Việt Nam Cộng Hòa mà không treo ít nhất là một lá Cờ Vàng, là di sản văn hóa của người tị nạn, là có vấn đề.

Nếu không có những thuyền nhân chết trên đường tìm tự do thì thế giới đâu có từ boat people, và không thể có một cộng đồng Việt Nam ở Úc, ở Victoria.

Hãy ghi nhớ trong đầu, trong lòng: Vì có người tị nạn, Úc mới nhận người Việt vào đây. Người Úc không “sợ” hay “dị ứng” với Cờ Vàng, cờ của một quốc gia không còn nữa mà tại sao có những người Việt –gồm người gốc tị nạn- lại sợ hay dị ứng với Cờ Vàng, hay có yêu thì “để trong lòng”?

Cờ Vàng và cờ các nước đồng minh tham chiến tại VN ở khu trưng bày của quân đội Úc tại NVVM, Phillip Island. Hình chụp tháng 7/2024: TVTS

Năm 2013, Thủ tướng Úc Julia Gillard và Thủ lãnh Đối lập Tony Abbott dự Hội Chợ Tết của người Việt ở Sydney đứng nghiêm  trước Cờ Vàng và nghe hát quốc ca của VNCH thì có sao đâu?  Họ có sợ làm mất lòng nhà cầm quyền CSVN đâu?

Rồi tháng vừa qua Thủ tướng Anthony Albanese và Thủ lãnh Đối lập Peter Dutton cũng có hành động tương tự. Hãy nhìn họ và tự vấn!

Qua sự kiện này, chúng ta cần đề cao cảnh giác với Quyết định 1334 ban hành ngày 10/11/2023 của nhà cầm quyền cộng sản VN với đề án “Phát huy nguồn năng lực của người Việt Nam ở nước ngoài phục vụ phát triển đất nước trong tình hình mới”.

(Trích tuần báo điện tử TiVi Tuần-san số 2024, phát hành Thứ Tư ngày 12/03/2025)