Tối Cao Pháp Viện (TCPV) đưa ra phán quyết rằng ông Barnaby Joyce và bốn chính khách Liên Bang khác bị rối rắm trong vụ song tịch không đủ tư cách đảm nhận chức vụ dân cử tại Quốc Hội, trong khi chỉ có hai vị còn là hợp hiến.

Theo phán quyết thì Phó Thủ Tướng Barnaby Joyce, Thượng Nghị Sĩ (TNS) Fiona Nash thuộc Đảng Quốc Gia, cựu TNS đảng Xanh Scott Ludlam và Larissa Waters và TNS Đảng Một Nước Malcolm Roberts bị thấy là một công dân nước ngoài vào thời điểm họ được đề cử tranh ghế tại cuộc tuyển cử Liên Bang 2016.

Vì vậy mỗi một người họ không đủ tư cách để được chọn hay đảm nhận chức vụ TNS hay Dân Biểu Hạ Viện chiếu theo điều khoản 44(i) của Hiến Pháp.

TNS Đảng Quốc Gia Matthew Canavan, người đã rút khỏi nội các và TNS Nick Xenophon là hai chính khách có tình trạng song tịch không bị vi hiến.

Các ghế Thượng Viện vừa mới bị bỏ trống sau phán quyết của TCPV sẽ được điền vào bằng cuộc đếm phiếu đặc biệt trở lại từ những phiếu được lưu trữ tại cuộc tuyển cử Liên Bang 2016.

Ông Joyce sẽ phải đối đầu với cuộc bầu cử bổ túc tại đơn vị New England của ông vào ngày 2 Tháng Mười Hai.

Số phận của chánh phủ đa số Thủ tướng Malcolm Turnbull với một phiếu vỏn vẹn dựa vào phán quyết đối với sự hợp hiến hay không của ông Joyce.

Sau khi có phán quyết của TCPV, ông Turnbull đã họp báo tại  Canberra vào ngày Thứ Sáu tuần qua. Ông Turnbull cho biết rất thất vọng vì ông Joyce và bà Nash không hội đủ tư cách chính trị để làm việc tại Quốc Hội mặc dầu trước đây ông luôn vững tin là phán quyết của TCPV sẽ rất thuận lợi cho chánh phủ.

Ông nhấn mạnh rằng chánh phủ vẫn giữ thế đa số tại Hạ Viện với sự hỗ trợ của dân biểu độc lập mặc dầu vừa mất ghế của ông Joyce. Nhưng Lao Động cho biết quyết định nầy có nghĩa là Úc đang có một Quốc Hội lơ lửng và một chánh phủ thiểu số.