Thủ tướng Kevin Rudd

Bằng một quyết định bất ngờ, ngày hôm qua Thủ tướng Úc Kevin Rudd công bố kế hoạch thiết lập hệ thống truy cập internet với đường dây broadband đưa đến 90% các gia đình và các doanh nghiệp Úc trên toàn quốc với tốc độ nhanh gấp 100 lần hiện nay với chi phí tới $43 tỉ Úc kim. Đây là một kế hoạch có tham vọng lớn nhưng bị Thủ lãnh Đối lập Malcolm Turnbull cho rằng rất nguy hiểm.

Trước đây chính phủ muốn đại công ty viễn thông Telstra hợp tác bằng cách thực hiện một chương trình dùng đường dây sẵn có của họ đưa broadband tới phần lớn các gia đình Úc nhưng cuối cùng do Telstra không đáp ứng yêu cầu, nên chính phủ đã xù.

Nay Thủ tướng Rudd muốn thực hiện lời hứa trong thời gian tranh cử năm 2007 bằng cách chính phủ đứng ra lập một công ty để thức hiện kế hoạch được coi là vĩ đại và cần thiết này. Đây là một dự án lớn nhất trong lịch sử nước Úc, được thủ tướng ví như là kế hoạch xây đập thủy điện Snowy Mountains sau Đệ II Thế chiến.

Kế hoạch này dự trù sẽ thực hiện kéo dài trong 8 năm, tạo công ăn việc làm hàng năm cho 25,000 người và trong thời kỳ cao điểm, sẽ sử dụng tới 37,000 công nhân.

Chính phủ bỏ vốn ra thực hiện dự án này và sẽ kêu gọi sự đầu tư của các công ty tư nhân nhưng vốn của lãnh vực tư sẽ chỉ chiếm tới 49% của dự án mà thôi. Tiền đầu tư của người thọ thuế sẽ vào khoảng $22 tỉ đô la trong dự án $43 tỉ.

Như vậy, công ty xây dựng đường dây siêu tốc internet sẽ là hợp doanh nhưng chính phủ nắm đa số.

Chính phủ dự trù sau 5 năm hoạt động và khi bắt đầu có lời, sẽ giải tư dần dần. Kế hoạch dự trù bắt đầu vào năm tới.

Trong khi các nước ở Bắc Âu, Bắc Mỹ và Bắc Á hiện có đường dây internet với tốc độ nhanh, người dân Úc hiện vẫn còn dùng đường dây khá chậm, có những gia đình không đủ khả năng để dùng và có những hộ ở các vùng xa xôi không có cơ hội sử dụng phương tiện hiện đại này.

Khi tuyên bố quyết định thực hiện chương trình này, ông Rudd nói: “Tôi không muốn làm một vị thủ tướng Úc mà lại ký thác thế kỷ 21 của chúng ta vào kỹ thuật của thế kỷ 20”.

Tuy nhiên, Thủ lãnh Đối lập Malcolm Turnbull chỉ trích kế hoạch của Thủ tướng Rudd, cho rằng nó nguy hiểm vì ông Rudd đã không làm bài tập trước, không tiên đoán kế hoạch như thế có lợi về mặt thương mại không.

Nói chuyện trên đài phát thanh ABC sáng Thứ Tư hôm nay, ông Turnbull đưa ra ví dụ sau: Chẳng hạn hiện nay một người đang sử dụng broadband với tốc độ 10 megabits và chỉ trả $50 một tháng, nhưng nếu họ phải trả $200 một tháng để có tốc độ 100 megabits để download phim chỉ mất khoảng vài giây, thì liệu có đáng để tốn số tiền như vậy không?

Một số báo chí hôm nay vẽ tranh hí họa, gọi kế hoạch $43 tỉ này của chính phủ là một gói kích thích kinh tế khác.  Mà đã gọi là kích thích thì chỉ cần tiêu pha chứ không cần có lợi hay chẳng sợ tốn kém.

Nhưng cũng có những tờ báo khen việc làm này của ông Rudd, cho rằng không thể kéo dài việc cải thiện đường dây internet bằng cách cứ bàn luận mãi, như đã bàn và nói trong một thập niên qua.