Sau biến cố 30 tháng 4 năm 1975, hàng trăm ngàn người Việt Nam đã phải rời bỏ quê hương trên những con thuyền mong manh, vượt biển tìm tự do- một trong những cuộc di dân bi thảm nhất của thế kỷ 20. Những thuyền gỗ nhỏ bé, những ghe đánh cá thô sơ đã trở thành phương tiện đưa con người thoát khỏi một chế độ đàn áp chính trị, tù đày, kinh tế kiệt quệ và tương lai mịt mù.

Từ năm 1975 đến 1989, hơn 1.6 triệu người Việt, theo số liệu của Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc (UNHCR), đã rời Việt Nam bằng đường biển hoặc đường bộ. Riêng boat people – thuyền nhân vượt biển – ước tính khoảng 800,000 đến 900,000 người, trong đó khoảng 250,000–300,000 người đã bỏ mạng giữa Biển Đông, trở thành chương bi thảm trong lịch sử Việt Nam của cuộc hành trình đi tìm quyền làm người.

Biển cả – Nơi bắt đầu một đời người mới

Những câu chuyện về hải tặc Thái Lan, những cơn bão nuốt chửng con thuyền, những em bé chết khát trong vòng tay mẹ hay những gia đình bị chia lìa giữa biển trời… đã trở thành ký ức không bao giờ phai nhạt đối với thế hệ thuyền nhân.

Nhưng chính từ những đau thương đó, một chương mới của nhân loại mở ra: sự can thiệp và cứu trợ của UNHCR, các tổ chức nhân đạo quốc tế, cùng chính sách tiếp nhận của các nước tự do, trong đó có Úc.

UNHCR đã dựng nên các trại tị nạn ở Pulau Bidong (Malaysia), Galang (Indonesia), Songkhla, Sikiew, Ban Thad (Thái Lan), Trại Bataan (Philippines), Hồng Kông, Singapore, và nhiều nơi khác. Nơi đó, hàng triệu cuộc đời được cứu vớt, chăm sóc, nhận hồ sơ, và cuối cùng được định cư tại Hoa Kỳ, Úc, Canada, Pháp, Đức và nhiều quốc gia khác.

Đối với riêng người Việt định cư tại Úc, UNHCR đóng vai trò cầu nối sinh tử: không có sự bảo trợ, điều phối và can thiệp của họ, hàng chục ngàn người đã không thể đặt chân đến xứ sở mới để làm lại cuộc đời.

Từ trại tị nạn đến Cộng Đồng Việt Tự Do Tại Úc

Những thuyền nhân với “hai bàn tay trắng” ngày ấy đã trở thành:

-những bác sĩ, kỹ sư, chuyên gia, doanh nhân thành đạt

-những chủ tiệm nail, nhà hàng, tiệm phở, chợ Việt

-những người truyền giữ văn hóa, dựng trường Việt ngữ

-những nhà báo, nhà văn, nghệ sĩ, nhà hoạt động cộng đồng

-những người đóng góp vào một nước Úc đa văn hóa thành công.

Sau 50 năm, cộng đồng Việt tại Úc –và đặc biệt tại Victoria– đã trở thành một trong những di sản nhập cư thành công nhất trong lịch sử nước Úc.

Nhưng nguồn gốc của thành công hôm nay luôn bắt đầu từ các trại tị nạn Đông Nam Á và tấm lòng của UNHCR, tổ chức đã đưa tay ra cứu vớt hàng trăm ngàn sinh mạng Việt Nam.

Hành trình tri ân: Gây quỹ cảm ơn Cao Ủy Tị Nạn LHQ

Nhân dịp 50 năm Định cư – 50 năm Tự do, Cộng Đồng Người Việt Tự Do Victoria đã phát động hai cuộc gây quỹ lớn, đúng với tinh thần “uống nước nhớ nguồn”, chia sẻ trách nhiệm nhân đạo với những người đang phải rời bỏ quê hương hôm nay – giống như người Việt Nam năm xưa.

Cuộc gây quỹ thứ nhất – do ông Lê Dũng (Hollywood Nail) và các tôn giáo, hội đoàn tổ chức vào ngày 9.11.2025 tại Happy Receptions.

Kết quả: gây quỹ được $200,735 với sự tham dự: đông đảo đồng hương, hội đoàn, mạnh thường quân, giới doanh nhân.

Đây là sự kiện mở đầu cho chuỗi sinh hoạt tri ân UNHCR và nhắc nhở thế hệ sau về lịch sử thuyền nhân.

Cuộc gây quỹ thứ hai – do Cộng Đồng Người Việt Tự Do Victoria tổ chức vào ngày Chủ Nhật, 7.12.2025.

Địa điểm: Trung Tâm Sinh Hoạt Cộng Đồng, 90 Knight Ave, Sunshine North. Giá vé: $50 (gồm bữa ăn trưa và chương trình văn nghệ chủ đề Thuyền Nhân).

Buổi gây quỹ hướng mục tiêu rộng hơn: không chỉ quyên góp mà còn giáo dục thế hệ trẻ, khơi dậy ký ức lịch sử và tinh thần nhân đạo của cộng đồng Việt tại Úc.

Toàn bộ tiền gây quỹ Sẽ được gửi thẳng đến UNHCR, được công bố minh bạch. Đóng góp trên $2 có biên nhận để khai thuế.

Tổng số tiền quyên góp từ hai cuộc gây quỹ sẽ được công bố trong Lễ Khai Mạc Hội Chợ Tết Bính Ngọ 2026, vào ngày 28.2.2026 tại Footscray Park.

Ý nghĩa của hai chữ “Tri Ân”

Nhiều thành viên thế hệ thứ nhất vẫn nói “Nếu không có UNHCR, đã không có chúng ta ngày hôm nay.”

Cộng đồng người Việt tại Victoria – một cộng đồng thành công và có vị trí đáng kể trong xã hội Úc – hiểu sâu sắc rằng:

-Tự do không phải tự nhiên mà có.

-Định cư không phải tự nhiên mà đến.

-Sự sống sót của một thế hệ người Việt là nhờ bàn tay cứu khổ của thế giới tự do và UNHCR.

Việc gây quỹ hôm nay không chỉ là “món quà cảm ơn”, mà còn là cách để chia sẻ gánh nặng với hàng chục triệu người tị nạn tại Ukraine, Syria, Sudan, Myanmar, Afghanistan và nhiều nơi khác – những con người đang sống cuộc đời giống như người Việt 50 năm trước.

Tiếp nối một di sản nhân đạo

Trong lời kêu gọi của BCH Cộng Đồng NVTD–Victoria, có đoạn viết: “Cộng Đồng Người Việt Tự Do xuất thân từ những thuyền nhân tị nạn cộng sản… đã được Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc cưu mang và lo cho định cư tại Úc và trên toàn thế giới.”

Đó không chỉ là một lời nhắc, mà là một lời hứa. Hứa rằng thế hệ thứ nhất sẽ không quên gốc rễ. Hứa rằng thế hệ thứ hai và ba sẽ tiếp tục tinh thần nhân đạo. Hứa rằng người Việt sẽ luôn đứng về phía tự do, nhân phẩm và quyền con người

UNHCR từng cứu người Việt Nam. Hôm nay, người Việt Nam quay trở lại để giúp những người đang cần được cứu.

Đó chính là vòng tròn nhân ái của lịch sử.