Liên tiếp trong những ngày qua, chính quyền Ukraine báo động về tình trạng tử vong cao và lực lượng thiếu thốn đạn dược, vũ khí nghiêm trọng trước các đợt tấn công dữ dội của Nga tại vùng Donbass.

Vào hôm 14/06/2022, thành phố trọng yếu Severodonetsk kể như đã lọt vào tay Nga, cho dù Kiev vẫn tuyên bố còn bám trụ được ở một số nơi. Đối với giới quan sát, có nhiều dấu hiệu cho thấy là cuộc chiến Ukraine đang chuyển biến bất lợi cho Kiev hơn 100 ngày sau khi Moscow khởi động chiến tranh.

Dấu hiệu đầu tiên về tính chất nguy cấp của tình hình là các con số về tổn thất nhân mạng rất cao về phía Ukraine liên tiếp được chính quyền Kiev đưa ra, cho dù trước đó, các dữ liệu này luôn luôn được giữ bí mật để không làm mất tinh thần chiến đấu của người dân.

Hôm 01/06/2022, chính tổng thống Ukraine đã nói đến con số 10.000 lính Ukraine tử trận từ ngày Nga bắt đầu cuộc chiến tranh xâm lược hôm 24/02. Thậm chí ông Zelensky còn thừa nhận một nhịp độ tử vong dồn dập: Mỗi ngày có từ 60 đến 100 binh sĩ Ukraine tử trận, và khoảng 500 người khác bị thương.

Các con số kể trên phải nói là cao, nhưng vẫn không bằng số liệu do một cố vấn cao cấp của ông Zelensky đưa ra gần 10 ngày sau, vào hôm 09/06. Trả lời truyền thông phương Tây, cố vấn của chánh văn phòng phủ tổng thống Ukraine Mykhaïlo Podoliak đã nêu mức tổn thất cao gấp đôi: khoảng từ 100 đến 200 binh sĩ tử trận mỗi ngày. Đối với ông Podoliak, tổn thất nhân mạng phía Ukraine cao như vậy là do tình trạng “bất đối xứng giữa năng lực quân sự của Ukraina và Nga”. Nói cách khác, phương tiện vũ khí mà Kiev hiện có ít hơn Nga rất nhiều.

Dấu hiệu thứ hai cho thấy là Ukraine đang lâm vào thế hạ phong là tình hình thiếu hụt nghiêm trọng về đạn dược và súng, trong khi phái Nga tăng mạnh sức ép, tập trung hỏa lực hùng hậu để thâu tóm vùng Donbass. Theo tổng tư lệnh quân đội Ukraine, Valery Zaluzhny, Nga đã đặt ưu tiên cho việc dùng pháo binh trên quy mô rộng, và lợi thế hiện nay là 10 chọi 1 nghiêng về phía Nga.

Theo nhật báo Pháp Le Monde, trả lời kênh truyền hình tiếng Nga Currenttime.tv hôm 10/06, phó giám đốc tình báo Ukraine, Vadim Skibitsky, cho biết Nga hiện triển khai trên lãnh thổ Ukraine khoảng 1.110 chiến xa, 2.800 xe bọc thép chở quân và chiến đấu trên bộ, 1.130 hệ thống pháo trên 100 mm và 78 hệ thống phóng tên lửa đạn đạo. Trên không, Nga huy động đến 400 máy bay và 360 trực thăng chiến đấu.

Đối mặt với một lực lượng hùng hậu như trên, kho vũ khí mà Ukraine nắm trong tay vốn đã không bằng đối thủ, nay lại bị tiêu hao đáng kể trong những chiến dịch đối phó với những cuộc tấn công của đối phương. Hôm 10/06, ông Skibitsky đã giải thích với nhật báo Anh The Guardian rằng lực lượng Ukraine đã phải bắn từ 5.000 đến 6.000 quả đạn pháo mỗi ngày. Theo Pierre Grasser, chuyên gia về Quốc Phòng Nga, thuộc viện nghiên cứu Sirice, tình hình đó khiến các kho đạn của Ukraina bị cạn kiệt.

Kiev có thể dựa vào nguồn chi viện đến từ nhiều nước Đông Âu, vốn cũng dùng vũ khí kế thừa từ Liên Xô. Thế nhưng, nguồn cung này cũng có hạn. Theo ước tính của chuyên gia Grasser, với tốc độ dùng pháo hiện tại của Ukraine, dự trữ đạn dược thời Liên Xô cũ ở Liên Âu chỉ cho phép Ukraine chịu đựng thêm 3 tháng nữa, và với điều kiện là các nước châu Âu đồng ý cung cấp, điều không hề chắc chắn.

Theo giới quan sát, những lời công nhận chính thức của Ukraine về tính chất nguy cấp của tình hình có một mục tiêu rõ rệt là nhằm thúc đẩy phương Tây tăng tốc viện trợ quân sự cho Kiev, một điều cho đến nay vẫn còn được tiến hành một cách dè dặt.

(Theo Trọng Nghĩa/ RFI)