Cựu Thủ tướng Tony Blair bị cáo buộc dối lừa dân chúng
khi tham gia cuộc chiến ở Iraq. Photo Courtesy: Reuters

Vào ngày 6.7, Ủy ban điều tra do ông John Chilcot đứng đầu (gọi là Ủy ban Chilcot) đã công bố báo cáo về hoạt động tham chiến ở Iraq của Anh vào năm 2003.

Báo cáo kết luận: Anh đã xâm chiếm Iraq trong khi chưa thực hiện triệt để các giải pháp hòa bình và không chuẩn bị tương xứng để giải quyết hậu quả xảy ra sau khi xâm chiếm Iraq. Người phải chịu trách nhiệm là ông Tony Blair.

Chủ tịch Ủy ban John Chilcot đánh giá Thủ tướng Tony Blair lúc đó đã cam kết theo đường lối của Tổng thống Mỹ George Bush bất chấp điều gì xảy ra.

Ông khẳng định lúc đó Anh chỉ dựa vào thông tin của cơ quan tình báo mà không kiểm tra lại. Ông nhấn mạnh: “Vào tháng 3-2003, không có đe dọa tiềm tàng nào từ Saddam Hussein”.

Ngay sau khi bản kết luận được đưa ra, Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair thừa nhận quyết định tham gia vào liên minh chống chính quyền Saddam Hussein là “quyết định đau đầu và trăn trở nhất” trong cuộc đời ông.

Tuy nhiên, ông Blair cũng lưu ý rằng, đối với nước Anh đó là “cơ hội cuối cùng” nếu tính đến áp lực từ Liên Hợp Quốc và Mỹ.

Ông Blair nói: “Đến thời điểm đó, Mỹ đã bắt đầu chiến tranh, và họ sẽ hành động dù có chúng ta tham gia hay không. Tôi sẽ không bao giờ đồng ý rằng những người thiệt mạng đã hy sinh vô ích”.

Với việc thừa nhận này, cựu Thủ tướng Tony Blair bị chỉ trích đã lừa dối về vũ khí hủy diệt hàng loạt không có thật ở Iraq và bí mật quyết định tham chiến trước khi thông qua Quốc hội. Cùng lúc đó, nhiều người đã biểu tình trước nhà ông Tony Blair và hô to: “Blair nói dối hàng ngàn người đã chết”.

Trước đây, Tòa Hình sự quốc tế đã từng nhận được đơn kiện Thủ tướng Tony Blair và các bộ trưởng về hành vi phạm tội ác chiến tranh đối với dân thường. Tuần này tòa cho biết sẽ xem xét báo cáo của Ủy ban Chilcot nhưng chỉ hành động nếu luật pháp Anh không tham gia xử lý.

Tổng hợp