Kết quả kiểm phiếu sơ bộ cho thấy đảng Tự do và Dân chủ (VVD) của Thủ tướng Mark Rutte bỏ xa các đối thủ, kể cả đảng cực hữu Tự do (PVV) chủ trương tách khỏi EU.

Ngày 15.3, Hà Lan đã chính thức mở màn cho mùa bầu cử ở châu Âu với cuộc bầu cử lập pháp quan trọng, bầu ra 150 nghị sĩ tại Hạ viện từ ứng cử viên của 28 chính đảng tham gia tranh cử. Tổng cộng có 1114 ứng cử viên của 28 đảng tranh đấu giành 150 ghế trong Quốc hội Hà Lan; và đảng nào giành được 76 ghế thì sẽ nắm đa số trong Quốc hội. Lượng người đi bỏ phiếu chiếm 81% dân số, cao nhất trong vòng 30 năm qua.

Bên cạnh đó là sự nổi lên mạnh mẽ của đảng PVV do ông Geert Wilders thành lập và lãnh đạo. Với lời hứa “loại trừ” người Hồi giáo khỏi Hà Lan và đưa nước này rời EU (Nexit), đảng PVV được so sánh với chiến dịch tranh cử của Tổng thống Mỹ Donald Trump và phong trào dân tuý ở các nước châu Âu như Pháp, Đức.

Tuy nhiên sau khi kiểm 55% số phiếu, đảng PVV chỉ giành được 19 ghế, ngang với 2 đảng Dân chủ Cơ đốc (CDA) và đảng Dân chủ (D66). Trong khi đó, đảng VVD của Thủ tướng Rutte dẫn đầu với 32 ghế trong tổng số 150 ghế quốc hội.

Theo AFP, chiến thắng của Thủ tướng Mark Rutte với ông Wilder có thể xem là một sự giải tỏa lớn, khiến cả châu Âu đang phải đối mặt với làn sóng cực hữu gia tăng tạm thở phào. Đây là sự trấn an đặc biệt với Pháp và Đức, vốn sắp sửa bầu cử vào tháng 5 và tháng 9 trong bối cảnh phe cực hữu đang ngày càng chiếm ưu thế.

Ngay sau khi có kết quả ban đầu, Thủ tướng Rutte đã nhận được hàng loạt thông điệp và điện thoại chúc mừng từ nhiều nước châu Âu.

Thủ tướng Rutte cũng hân hoan với kết quả bầu cử, nhiều khả năng đảng VVD của ông sẽ là đảng lớn nhất tại quốc hội trong 3 năm liên tiếp. “Tối nay, chúng ta sẽ ăn mừng một chút. Sau Brexit, sau cuộc bầu cử ở Mỹ, đây là đêm mà người Hà Lan nói ‘ngừng lại’ với chủ nghĩa dân tuý sai lệch”, ông Rutte tuyên bố trước những người ủng hộ ở The Hague.

Về phía đảng PVV, sau kết quả không như mong muốn và cũng trái với những thăm dò trước đó, ông Wilders vẫn tuyên bố sẽ tạo ra sự phản kháng mạnh mẽ trong quốc hội. “Đúng ra chúng tôi phải là đảng lớn nhất, nhưng chúng tôi không phải đảng phái thua cuộc. Chúng tôi đã giành được ghế và đó là kết quả đáng tự hào”, lãnh đạo đảng PVV tuyên bố.

Sau cuộc bầu cử ở Hà Lan, một loạt lãnh đạo châu Âu lên tiếng chúc mừng ông Rutte, trong đó có Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Francois Hollande.

Tổng thống Hollande nói: “Những giá trị của sự cởi mở, tôn trọng người khác và niềm tin vào tương lai tại châu Âu là sự đáp trả đích thực duy nhất đối với chủ nghĩa cô lập và chủ nghĩa dân tộc đang làm chấn động thế giới”.

Thủ tướng Đức Merkel cũng gọi điện chúc mừng ông Rutte, bày tỏ mong muốn hợp tác “như những người bạn, hàng xóm và người châu Âu”. Trong khi đó, chủ tịch Uỷ ban châu Âu (EC), ông Jean-Claude Juncker gọi đây là chiến thắng rõ ràng của Thủ tướng Rutte. “Một phiếu cho châu Âu là một phiếu chống những kẻ cực đoan”, người phát ngôn Margaritis Schinas dẫn tuyên bố của ông Juncker.

Tổng hợp