Người đứng sau âm mưu đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ
Giáo sĩ Fethullah Gulen, 75 tuổi, từng là đồng minh thân
cận của Tổng thống Erdogan. Photo Courtesy: Reuters
Hãng tin nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu cho rằng Đại tá Muharrem Kose, người bị loại ngũ vì bị coi là thành viên của phong trào Gulen, chính là người chỉ huy cuộc đảo chính bất thành này.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cáo buộc một nhóm sĩ quan thuộc Bộ Tổng tham mưu đã đảo chính theo “đơn đặt hàng” từ giáo sĩ Fethullah Gulen. Ông Erdogan cũng cho rằng cuộc đảo chính cho thấy phong trào Gulen là một tổ chức khủng bố có vũ trang, và cáo buộc nhóm đảo chính nhận lệnh từ Fethulla Gulen, giáo sĩ dẫn đầu phong trào Gulen.
Giáo sĩ Hồi giáo Fethullah Gulen, 75 tuổi, hiện đang sống lưu vong ở Pennylsvania, Mỹ, từ năm 1999 sau khi bị chính quyền Ankara kết tội phản quốc. Gulen là người đứng đầu phong trào tôn giáo và xã hội xuyên quốc gia mang tên ông.
Phong trào Gulen chủ trương pha trộn giữa sự huyền bí của Hồi giáo mật tông (Sufi) và sự hài hòa của con người để truyền bá đạo Hồi ở nhiều nước trên thế giới.
Gulen là phong trào Hồi giáo xuyên quốc gia, hình thành ở Thổ Nhĩ Kỳ từ những năm 1980, do Gulen đứng đầu. Những người thuộc phong trào này bắt đầu xâm nhập lực lượng hiến binh, sau đó từng bước leo lên các cấp chỉ huy trong quân đội.Gulen được cho là đã lan rộng tới nhiều quốc gia trên thế giới, với nguồn kinh phí hoạt động lên tới một tỷ Mỹ kim.
Kể từ đó, ông Erdogan nỗ lực hạn chế sự phát triển của phong trào Gulen, kể cả nỗ lực mời giáo sĩ Gulen sống lưu vong trở về Thổ Nhĩ Kỳ.
Sự kình địch lên đến đỉnh điểm trong một cuộc thanh trừng những người theo phong trào Gulen, trong đó có các sĩ quan cảnh sát và quân đội cấp cao, cũng như giới phóng viên có liên hệ với phong trào.
Một luật sư trong chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ, ông Robert Amsterdam, cho rằng có dấu hiệu về sự dính líu của những người Gulenist trong cuộc đảo chính hôm 15.7. Ông Amsterdam dẫn nguồn tin tình báo Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng, “có dấu hiệu Gulen đang hợp tác chặt chẽ với một số thành viên của giới lãnh đạo quân đội chống lại chính phủ dân cử”.
Tổng hợp
