Thế giới năm 2025: Hy vọng và âu lo

16 Tháng Một, 2025 | Tin thế giới
Tổng thống Zelensky và Tổng thống đắc cử Donald Trump. Hình: Reuters

Năm 2024 khép lại nhưng nhiều vấn đề vẫn chưa giải quyết xong, đó là tình hình Trung Đông mà cuộc chiến Hamas – Do Thái khởi sự từ ngày 7/10/2023 kéo dài đến nay.
Chiến tranh này lôi kéo nhóm khủng bố Hezbollah nhập cuộc, đã bị Do Thái đánh gần tan tành. Iran hai lần tấn công Do Thái để trả đũa cho Hezbollah cũng đều bị đáp trả khiến phải tạm thời im lặng. Dù bị nhiều quốc gia, thậm chí cả đồng minh chỉ trích, kêu gọi ngưng bắn nhưng Do Thái vẫn tiếp tục đánh kẻ thù ở phía tây và bắc biên giới. Khủng bố Houthi ở xa từ Yemen thỉnh thoảng bắn hỏa tiễn vào Do Thái nhưng đã bị cả Hoa Kỳ và Do Thái trả đũa bằng những trận oanh kích vào các cơ sở quân sự ở Yemen.
Nhưng biến cố đầu tháng 12 này đã làm thay đổi một phần cục diện chiến tranh và an ninh Trung Đông khi Abu Mohammed al-Jolani thủ lãnh của lực lượng nổi dậy Hayat Tahrir al-Sham (HTS) chiếm thủ đô Damascus chỉ trong vòng hơn một tuần lễ khiến Tổng thống Bashar al-Assad phải chạy trốn sang Nga. Từ đây, Nga và Iran không còn chân đứng ở Syria như dưới thời Assad.
Sự lên ngôi của một lãnh tụ từng tham gia nhóm khủng bố Al Qaeda, thánh chiến ISIS ở Iraq và từng bị Mỹ bắt và sau đó treo cái giá $10 triệu Mỹ kim cho ai đưa thông tin về ông ta, đã khiến mọi phe phái và quốc gia trong vùng lo ngại vì mặc dầu al-Jolani đã thay đổi bộ mặt và lối cai trị dung hòa với các sắc tộc và tôn giáo nhưng liệu sự thay đổi này có thành thật không.
Tuy nhiên, nhiều quốc gia trong những ngày qua đã tìm cách liên lạc và nói chuyện với al-Jolani, kể cả Mỹ và Nga. Do Thái đã nhân cơ hội tranh sáng tranh tối oanh tạc phá hủy khoảng 70% các kho đạn và vũ khí của chế độ Syria, sợ rằng nó sẽ vào tay các phiến quân.
Ngoài Trung Đông, chiến tranh Nga – Ulraine kéo dài gần ba năm vẫn chưa ngã ngũ. Tổng thống đắc cử Donald Trump từng tuyên bố nếu ông làm tổng thống chỉ mất 24 giờ là giải quyết xong cuộc chiến này. Gần đây, ông nói cả Nga và Ukraine đã có quá nhiều người chết và không nên tiếp tục. Điều này cho thấy Mỹ sẽ ép Ukraine vào bàn hội nghị chấp nhận mất các phần đất Nga chiếm nhưng Ukraine sẽ chỉ đồng ý với điều kiệ an ninh củaUkraine từ nay về sau được bảo đảm. Nhưng chưa chắc có ngưng chiến nếu Âu châu vẫn tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Một lo ngại khác là tình hình ở Bán đảo Triều Tiên khi Tổng thống Nam Hàn Yoon Suk-yeol hiện đang bị quốc hội đàn hặc sau khi ra lệnh thiết quân luật và sau đó hủy bỏ. Ông không từ chức và từ chối trả lời các điều tra viên. Nam Hàn dưới thời ông đã liên kết quân sự với Mỹ, Úc và ngay cả với cựu thù Nhật Bản để đối đầu với Trung Cộng. Tổng thống bảo thủ Yoon mà bị mất chức, tình hình an ninh sẽ thay đổi với một đối thủ lên cầm quyền nhưng hòa hoãn với Trung Cộng và Bắc Hàn.
Nhưng đáng nói nhất là việc ông Trump đã thắng cử vẻ vang với một quyết tâm sẽ thay đổi toàn diện cách cầm quyền. Sẽ có nhiều chuyện bất ngờ với con người có cá tính mạnh và thất thường. Úc với chính sách thiếu thân thiện với Do Thái của chính quyền Lao động hứa hẹn sẽ có nhiều thay đổi trong cuộc bầu cử liên bang sắp tới khoảng từ tháng 3 đến tháng 5.
Ông Peter Dutton là một lãnh tụ người ta cho rằng khó thắng cử nhưng John Howard và Tony Abbott trước đây cũng vậy thôi. Năm 2025 hứa hẹn nhiều bất ngờ kể từ ngày 20/1 khi Trump vào Tòa Bạch Ốc.
TVTS chúc mừng Quý Độc giả Năm Mới Hạnh Phúc.
(Trích xã luận etvts.com.au số 2015 ngày 25/12/2024)