Tình hình căng thẳng ở biên giới Nga và Ukraine là một thực tế và chiến tranh có thể xảy ra bất cứ lúc nào dù Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine than phiền  một số lãnh đạo Tây phương nói chiến tranh có thể xảy ra sớm làm cho tình hình xấu thêm, tạo cơn hoảng loạn trong nước Ukraine. Thật vậy, Nga đã đưa một lực lượng quân đội từ 100,000 đến 120,000 binh sĩ tới biên giới giữa hai nước từ hơn một tháng nay. Cũng có tin là Nga đã đưa thêm 30,000 binh sĩ đến Belarus nước có chung biên giới với Ukraine. Vì thế có tin trong một cuộc họp vào tuần qua tại Quốc hội, Đại tướng Tổng tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ Mark Milley cho rằng nếu Nga tổng tấn công Ukraine thì thủ đô Kiev sẽ thất thủ trong vòng 72 tiếng đồng hồ trong đó khoảng 15,000 lính Ukraine và 4,000 lính Nga sẽ tử trận.

Có tin Trung Cộng (TC) vận động để Nga không động binh trong khi TVH Mùa đông diễn ra từ ngày 4 đến 20 tháng 2 bởi nếu có chiến tranh, thế vận hội mà TC bỏ bao công sức và tâm huyết để gây ấn tượng tốt với thế giới sẽ bị lu mờ. Nhưng nhận xét của Tổng thống Biden cũng không xa với thực tế bao nhiêu do đó tuần qua ông đã đưa 3,000 quân sang các nước Đông Âu để cảnh báo Nga chứ không chỉ còn đe dọa trừng phạt kinh tế suông. Nhưng như một nhà chiến lược nhận định, đưa 3,000 đối đầu với cả 150,000 quân Nga là một trò đùa, không làm Nga lùi bước. Do đó, có chiến tranh Nga-Ukraine không?

Chắc chắn sẽ có vì năm 2014 Putin đã chiếm bán đảo Crimea của Ukraine và Tây phương đã chẳng làm gì ngoài trừng phạt kinh tế chẳng đi đến đâu, lại còn lệ thuộc Nga về khí đốt. Với chuyến Hoa du tuần qua của Putin dịp khai mạc TVH Bắc Kinh, hai nhà nước độc tài toàn trị đã cho thế giới thấy một liên minh mới về kinh tế và quân sự giữa hai nước từng là cựu thù. TC yêu cầu NATO và Hoa Kỳ không can dự vào tranh chấp giữa Nga và Ukraine đồng thời hai nước công khai lên án hiệp ước AUKUS gây leo thang vũ trang và bất ổn trong vùng.

Vấn đề còn lại là liệu sau TVH Bắc Kinh, Nga có tấn công Ukraine không và TC có nhân cơ hội đó để tấn công Đài Loan vì Mỹ phải dàn quân để chống hai mũi giáp công của độc tài Nga và cộng sản Tàu? Cả hai đồng minh bất đắc dĩ chỉ mong bên kia ra tay trước và chắc chắn sẽ ngồi nhìn đồng minh bị thiệt hại chứ không nhập cuộc như Hoàn cầu Thời báo huênh hoang. Một chuyện có thể xảy ra là Nga sẽ tấn công Ukraine bất ngờ, gây thương vong và thiệt hại tài sản rồi rút nhanh về nước, hô hoán đã dạy Ukraine một bài học như  TC với Việt Cộng vào năm 1979.

Ứng xử của một chính trị gia

Tuần qua là một tuần lễ đầy khó khăn cho Thủ tướng Úc Scott Morrison, không phải chỉ vấn đề kinh tế, dịch Covid-19 và biết bao chuyện khác một nhà lãnh đạo phải đối đầu. Ông phải còn đối diện với hai cái tin nhắn của các nhà lãnh đạo Liên đảng phê bình ông, gởi cho các đồng chí bị xì ra. Trước hết là tin nhắn của bà cựu Thủ hiến NSW Gladys Berjiklian gởi cho một đồng nghiệp mô tả ông Thủ tướng Morrison là  “một con người kinh khủng” không đáng tin cậy. Trả lời báo chí, ông Morrison nói ông không đồng ý với tin nhắn đó và tin rằng đó không phải lý lịch của ông. Bà Berejiklian nói bà không nhớ có viết như vậy nhưng bà luôn ủng hộ thủ tướng và tin rằng ông là người xứng đáng nhất để lãnh đạo đất nước trong những năm tới.

Nhưng một cái nhắn khác gây tranh luận nhất là của Phó Thủ tướng Barnaby Joyce trong đó ông gọi Thủ tướng Morrison là “kẻ đạo đức giả và người nói dối”. Ông Joyce đã công khai nhận lỗi và đã xin lỗi Thủ tướng Morrison đồng thời còn đề nghị ông từ chức phó thủ tướng nhưng ông Morrison đã bác bỏ đề nghị từ chức, đồng thời  nói ông tha thứ nhận xét của ông Joyce khi còn ngồi ghế sau.

Thủ tướng Morrison nói chính trị là một cái “nghề tàn bạo” (brutal business) nhưng trong cuộc sống không có ai hoàn chỉnh, tốt lành tuyệt đối. Ông công nhận có những lúc hai người có chuyện hục hặc trong khi làm việc, đề ra đường lối, tranh luận nhưng rồi cũng ổn thỏa, là điều tự nhiên. Thái độ và hành xử của ông Morrison xứng đáng là nhà lãnh lạo, sẽ được cử tri đánh giá trong kỳ bầu cử sắp tới.

Trích xã luận TVTS số 1872 phát hành ngày 9.2.2022