Phải nói rằng ít có một lãnh tụ một quốc gia Tây phương nào được Chủ tịch Trung Cộng (TC) Tập Cận Bình tiếp đón chu đáo như đối với Thủ tướng Úc Anthony Albanese trong chuyến công du ngoại quốc dài ngày nhất với sáu đêm ở Hoa lục. Đây là một chuyến công du TC sẽ được ghi vào lịch sử Úc. Dù đã được truyền thông bình luận trong những ngày ông Albanese đang ở Thượng Hải, Bắc Kinh và Thành Đô nhưng sự việc sẽ còn kéo dài, chừng nào ông Albanese còn làm thủ tướng. Khen thì ít nhưng chê nhiều hơn như người ta đã thấy trong hơn một tuần lễ vừa qua.
Thủ tướng Albanese đã được lãnh đạo TC tiếp chuyện một-đối-một trong nhiều giờ và chiêu đãi ăn trưa tại Đại sảnh Nhân dân. Đó là chưa kể được nhà nước chủ nhà dẫn đi xem thắng cảnh như Vạn Lý Trường Thành ở Bắc Kinh hay gấu trúc ở Thành Đô không ngoài mục đích quảng cáo lịch sử của một nền văn minh lớn và lâu đời, cũng như cho ngành du lịch TC với hình ảnh hai vợ chồng ngắm và ca ngợi gấu trúc. Một vài nhà báo Úc bình luận rằng Tập đã “nịnh bợ vuốt ve” hay cho Albanese được hưởng một cái thú vừa đi công tác vừa nghỉ holiday. Có nhà biếm họa trên một tờ báo lớn của Úc vẽ hình Tập ngồi ôm con gấu trúc có nét mặt giống Albanese, nói con thú cưng này dễ thương và dễ bảo”. Có người đánh giá đây là một cuộc đầu tư của Tập vào Albanese, một người thắng cử long trời lở đất trong cuộc tuyển cử hồi đầu tháng 5 và sẽ còn ngồi lâu ở thủ tướng với triển vọng thêm một nhiệm kỳ thứ ba nữa.
Là một đảng viên Lao động cánh tả, với quá trình hoạt động theo khuynh hướng xã hội khi còn đi học, ông Albanese dễ dàng thích hợp khi quan hệ với các lãnh tụ cộng sản. Chuyến đi của Albanese cũng nhắm để lịch sử sau này sánh ông ngang hàng với Thủ tướng Gough Whitlam, thần tượng của Albanese và cũng là người đã mở đường bang giao với TC thời Mao Trạch Đông và cũng là người đi chiêm ngưỡng Vạn Lý Trường Thành năm 1971.
Cả Tập và Albanese đều cho rằng quan hệ ổn định và xây dựng giữa TC và Úc có lợi cho cả hai nước cho nên ông Albanese đã quên câu thần chú của ông là “bất đồng khi phải bất đồng” khiến ông đã chẳng dám công khai phản đối khi TC đe dọa các phi công, thủy thủ Úc, hay khi tàu chiến TC tập trận bắn đạn thật ngoài khơi Sydney hay chạy vòng quanh nước Úc như để phô trương sức mạnh.
Một điều khó chấp nhận đối với một thủ tướng khi Úc đã lên chương trình tập trận Talisman Sabre vào ngày 13/7/2025 kéo dài 23 ngày ngoài khơi tiểu bang Queensland nhằm đối phó mối đe dọa tiềm tàng của Trung Cộng với an ninh trong khu vực thì người đứng đầu quốc gia lại đến thăm nước đối thủ đó, được tiếp đón với trống kèn, những lời ca ngợi lên tận mây xanh. Talisman Sabre là một cuộc tập trận mỗi hai năm do Úc chủ xướng kết hợp với Mỹ. Năm nay có đến 19 nước tham dự với khoảng 30,000 binh sĩ, có Việt Nam (cộng sản) là một trong ba nước quan sát viên. Đây là cuộc tập trận có bắn đạn thật quy mô nhất của nước Úc từ trước đến nay trong khi người được xem là “tổng tư lệnh” không có mặt ở đất nước mình, nói gì tới tận nơi để quan sát, khích lệ binh sĩ (Thủ tướng Scott Morrison có lên Hàng không Mẫu hạm USS Reagan quan sát trong cuộc tập trận Salisman Sabre 2019, ca ngợi quan hệ gắn bó lâu đời giữa hai nước, cám ơn binh sĩ Mỹ).
Hôm nay TC là bạn hàng, ngày mai sẽ cưỡng chế như vài năm trước. Nhưng tình đồng minh Úc-Mỹ sẽ tồn tại. Albanese đáng bị chê trách.
(Trích xã luận tuần san điện tử www.etvts.com.au số 2043 phát hành ngày 23/7/2025)