Cách đây gần hai tháng, Thủ tướng Úc Anthony Albanese công du Trung Cộng trong sáu ngày, là thời gian dài nhất của một thủ tướng Úc. Ông được Chủ tịch Tập Cận Bình kiêm Tổng Bí thư đảng Cộng sản Trung Hoa tiếp đón một cách long trọng hiếm có dành cho một nguyên thủ quốc gia tây phương.

Trong khi ông Albanese đang ở Bắc Kinh thăm thú, siết chặt tình thân hữu và bạn hàng thì ở bờ biển phía bắc Queensland, tàu do thám Trung Cộng công khai theo dõi cuộc tập trận quy mô do Úc và Hoa Kỳ thực hiện với 19 quốc gia trong đó có Brunei, Mã Lai và Việt Nam là quan sát viên. Trước đó, Trung Cộng đã nhiều lần dùng chiến đấu cơ và chiến hạm gây hấn đe dọa đến tính mạng của binh sĩ không quân và hải quân của Úc. Khi bị chất vấn tại sao không phản đối Bắc Kinh, ông Albanese cho rằng, thì nó cũng giống như máy bay và tàu chiến Úc thực hiện tự do hàng hải trên Biển Đông vậy. Nhưng Biển Đông không phải là lãnh hải của Trung Cộng. Úc  không gây hấn một cách nguy hiểm như Trung Cộng đã làm với Úc.

Thủ tướng Úc chủ trương ưu tiên buôn bán hợp tác thương mại với Trung Cộng nên thường đưa ra câu thần chú quen thuộc để biện minh “chúng ta hợp tác khi có thể, bất đồng khi cần phải bất đồng, tất cả vì lợi ích quốc gia”, để rồi bỏ quên lợi ích chiến lược, an ninh quốc phòng của đất nước mình.

Hải cảng Darwin muốn lấy lại nhưng chưa được. Trong khi đó hai cảng ở tiểu bang New South Wale là nơi tàu ngầm nguyên tử tương lai AUKUS sẽ cập bến lại có hai khu đất gần đây được các thực thể có quan hệ với đảng Cộng sản Trung Hoa thuê. Nhưng điều đáng quan ngại nhất là Trung Cộng ngày càng tiến sâu vào sân sau của Úc bằng cách ve vãn, dùng tiền bạc, đút lót và dùng thủ đoạn cho vay để một số nước ở Thái Bình dương sẽ trở thành con nợ và Trung Cộng dễ bề sai khiến.

Các chính trị gia và chiến lược gia Úc đã cảnh cáo  sự thâm nhập của Trung Cộng vào “đại gia đình Thái Bình dương” từ nhiều năm qua, nhất là khi đảo quốc Solomon Islands ký hiệp ước an ninh bí mật với Trung Cộng vào năm 2022. Hiện tại “gia đình Thái Bình dương” có 19 thành viên bao gồm hai nước lớn là Úc và Tân Tây Lan và hai lãnh thổ của Pháp là Frenh Polynesia và New Caledonia.

Hai nước có quan hệ mật thiết nhất với Trung Cộng là Solomon Islands và Kiribati bởi vì họ đã cho cảnh sát Trung Cộng tới huấn luyện và họ được hỗ trợ để xây dựng hạ tầng cơ sở. Không biết ngày nào tàu chiến Trung Cộng sẽ cập bến? Tuần qua, Thủ tướng Albanese tới Solomon Islands để tham dự Diễn đàn các Đảo Thái Bình dương (PIF) lần thứ 54. Trên đường đi, ông ghé qua Vanuatu để ký Hiệp ước Hợp tác đã bàn thảo trước, nhưng bị từ chối vào phút chót vì áp lực của Bắc Kinh. Tại Solomon Islands, nước chủ nhà từ chối mời Đài Loan dự như thông lệ hàng năm cũng vì áp lực từ Bắc Kinh. Nhưng điều đáng nói nhất là cảnh sát Trung Cộng đã hành động như ở nước họ, hướng dẫn  cho người dân đảo quốc này tham gia việc lấy vân tay, khai báo lý lịch để chính phủ Solomon dễ kiểm soát như ở Trung Cộng.

Tổng thống Surangel Whipps của đảo quốc Palau nói nước ông “đang trong tình trạng chiến tranh” và yêu cầu Hoa Kỳ đưa tàu chiến đến.

Khi được hỏi ông nghĩ gì về chuyện lăn tay, ông Albanese trả lời ông không nói về những chuyện giữa các nước mà không liên quan với Úc. Vậy thì ông đi dự hội nghị để làm gì? Có phải ông là một thủ tướng “yếu” như Thủ tướng Do Thái nói không?

(Trích xã luận etvts.com.au số 2051 phát hành Thứ Tư 17.09.2025)