Cựu nhân viên cảnh sát Minneapolis, Derek Chauvin, ngày 20/4 (21/4 ngày Úc) bị kết tội giết người cấp độ hai, cấp độ ba và tội ngộ sát trong vụ bắt giữ khiến ông George Floyd thiệt mạng.

Mười hai thành viên bồi thẩm đoàn xét thấy ông Chauvin, 45 tuổi, chịu trách nhiệm hình sự trong cái chết của ông Floyd hồi năm ngoái sau khi xem xét lời khai chứng của 45 nhân chứng trong 3 tuần lễ, bao gồm những người qua đường, các giới chức cảnh sát và các chuyên gia y khoa.

Ảnh hưởng của dư luận và lời hô hào của một dân biểu Dân chủ

Chỉ trong vòng 1 ngày nghị án, bồi thẩm đoàn đã có phán quyết, được xem là nhanh với một vụ án hình sự mà kết quả sẽ để lại nhiều hệ lụy dù bị cáo có tội hay trắng án.

Đây cũng là một vụ án mà cuốn video được một cô gái vị thành niên dùng điện thoại lưu động quay và chiếu cho cả thế giới xem, đã là một bằng chứng để buộc tội và ảnh hưởng đến quyết định của bồi thẩm đoàn. Và cũng là một trường hợp hiếm hoi mà một cảnh sát bị buộc tội đã bị các đồng nghiệp và xếp của mình  ra làm chứng và đứng về phía công tố buộc tội.

Luật sư Eric Nelson của bị cáo nói Floyd chết do ghiền ma túy và bị bệnh tim, chứ không phải do ông Chauvin chẹn cổ. Ông nói vụ một nữ cảnh sát bắn chết thanh niên da đen Daunte Wright cách phiên tòa xử 10 dăm cũng ảnh hưởng đến phiên xử và cho biết bị cáo sẽ kháng án vì việc quảng bá và bàn luận (publicity) đã làm cho phiên xử không được công bằng.

Ngoài ra luật sư Nelson, the báo The Guardian, sẽ khiếu nại coi vụ xử là sai trái (mistrial) vì lời bình luật của bà dân biểu Dân chủ nổi tiếng Maxine Walters rằng nếu Chauvin được trắng án thì những người biểu tình hãy đối đầu mạnh mẽ hơn nữa (get more confrontational).

Vì vậy Chánh án Peter Cahill nói phát biểu của Dân biểu Walters tạo ra lý do chánh đáng để kháng án.

Chánh án Cahill nói: “Tôi sẽ cho rằng Dân biểu Walters có thể cho quý vị cái gì đó để kháng án để rồi có thể toàn bộ cả vụ án này sẽ bị hủy bỏ, đảo ngược”.

Ngay sau khi bồi thẩm đoàn ra phán quyết, Tổng thống Joe Biden đã gọi cho gia đình của Floyd, an ủi nói rằng công lý đã được thực thi.

Chauvin đối diện với mức án 40 năm tù

Trong cuộc đối đầu được thu hình trên video, ông Chauvin, cảnh sát da trắng, đè đầu gối lên cổ ông Floyd, một người da đen 46 tuổi đã bị còng tay, trong hơn 9 phút hôm 25/5/2020. Ông Chauvin cùng 3 nhân viên cảnh sát khác tới bắt ông Floyd, người bị cáo buộc dùng tờ 20 đô la giả để mua thuốc lá tại một tiệm thực phẩm.

Cái chết của ông Floyd làm phát sinh những cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc và chống nạn bạo hành của cảnh sát tại nhiều thành phố trên cả nước và trên thế giới hồi năm ngoái. Tòa án tại Minneapolis được bao quanh bằng những rào cản cao và được binh sĩ Vệ binh Quốc gia canh gác. Nhiều cơ sở kinh doanh tại trung tâm thành phố dùng ván đóng kín cửa sổ chuẩn bị cho các cuộc biểu tình có thể phát sinh sau phán quyết của tòa.

Dù hệ thống tư pháp hình sự và bồi thẩm đoàn Mỹ lâu nay có nương tay và có phần nào bảo vệ pháp lý cho những cảnh sát dùng vũ lực chế ngự thường dân, bồi thẩm đoàn trong vụ này xét thấy ông Chauvin đã vượt qua giới hạn và dùng vũ lực thái quá.

Theo cẩm nang hướng dẫn kết án của Minnesota, ông Chauvin đối mặt với 12 năm rưỡi tù giam về tội giết người phạm phải lần đầu tiên. Tuy nhiên, các công tố viên có thể đề nghị bản án nặng hơn đến 40 năm tù nếu thẩm phán quận Hennepin, chủ tọa phiên xử, quyết định là có “các yếu tố tăng nặng.”

Tại Minnesota, các tội phạm hình sự thường ra khỏi tù với lệnh phóng thích có giám sát sau khi hoàn tất hai phần ba bản án. Ông Chauvin không có tiền án tiền sự.

Ông Chauvin không nhận tội với các cáo trạng về giết người không chủ ý cấp độ hai liên quan tới việc “cố ý làm hại đến thân thể”, giết người không chủ ý cấp độ ba “với ý đồ xấu” liên quan tới “một hành động chắc chắn nguy hiểm cho người khác,” và tội ngộ sát cấp độ hai liên hệ tới cái chết gây nên bởi “sự khinh suất tội lỗi.”

Bối thẩm đoàn bao gồm 4 phụ nữ da trắng, 2 người đàn ông da trắng, 3 người đàn ông da đen, 1 phụ nữ da đen, và 2 phụ nữ đa chủng tộc, theo tài liệu của tòa án.

TiVi Tuần-san tổng hợp tin của The Guardian và VOA