Tổng thống Erdogan của Thổ Nhĩ Kỳ tái đắc cử, kéo dài 20 năm cầm quyền

30 Tháng 5, 2023 | Tin thế giới
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cùng phu nhân (phải) cảm ơn các ủng hộ viên, từ dinh tổng thống ở Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 28/05/2023. Photo courtesy: REUTERS / UMIT BEKTAS

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan và những người ủng hộ ngày thứ Hai ăn mừng chiến thắng bầu cử kéo dài thời gian cầm quyền của ông sang thập niên thứ ba trong khi phe đối lập, từng hi vọng sẽ giành chiến thắng, chuẩn bị cho “những ngày khó khăn” chống lại một chính phủ ngày càng chuyên quyền.

Đối thủ của ông, Kemal Kilicdaroglu, nói rằng đó là “cuộc bầu cử bất công nhất trong nhiều năm” nhưng không kháng nghị kết quả. Chiến thắng cho ông Erdogan thẩm quyền theo đuổi những chính sách vốn đã gây chia rẽ Thổ Nhĩ Kỳ và củng cố vị thế của nước này như một cường quốc quân sự trong khu vực.

Cuộc bầu cử được coi là thách thức chính trị lớn nhất của ông Erdogan, với phe đối lập tự tin rằng họ sẽ đánh bại được ông và đảo ngược các chính sách của ông sau khi các cuộc khảo sát ý kiến cho thấy cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt khiến vị thế của ông bị lung lay.

Nhưng ông thắng thế với 52,2% phiếu bầu so với 47,8% của ông Kilicdaroglu trong cuộc bầu cử vòng nhì. Nó củng cố hình tượng bất khả chiến bại của ông Erdogan tại quốc gia thành viên NATO bị chia rẽ sâu sắc, nơi ông đã định lại chính sách đối ngoại, kinh tế và an ninh, Reuters cho biết.

Thất bại của ông Kilicdaroglu có thể sẽ gây lo ngại cho các đồng minh NATO của Thổ Nhĩ Kỳ vốn đã lo lắng về mối quan hệ thân thiện của Erdogan với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Reuters nhận định. Ông Putin đã chúc mừng chiến thắng của “người bạn thân” của mình.

Tổng thống Mỹ Joe Biden viết trên Twitter: “Tôi mong muốn tiếp tục hợp tác trong tư cách là đồng minh NATO trong các vấn đề song phương và những thách thức toàn cầu chung.” Văn phòng của ông Erdogan cho biết ông và ông Erdogan sẽ điện đàm vào cuối ngày thứ Hai.

Mối quan hệ của Mỹ với Thổ Nhĩ Kỳ vấp phải trở ngại bởi việc ông Erdogan phản đối Thụy Điển gia nhập NATO cũng như mối quan hệ thân thiết của Ankara với Moscow, ngay cả trong khi các lực lượng Nga tiến hành cuộc xâm lược Ukraine kéo dài 15 tháng và những khác biệt về Syria.

Chiến thắng của ông Erdogan kéo dài nhiệm quyền của ông với tư cách là nhà lãnh đạo phục vụ lâu nhất kể từ khi Mustafa Kemal Ataturk thành lập nước Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại sau khi Đế chế Ottoman sụp đổ một thế kỉ trước.

Tổng thống Ukraine mong muốn «đẩy mạnh» quan hệ giữa Kiev và Ankara vì an nin h chung của toàn châu Âu.

Nguyên thủ Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh Ankara và Paris sẽ cùng nhau «thúc đẩy vãn hồi hòa bình tại Châu Âu, cùng hành động vì tương lai của liên minh giữa hai bờ Đại Tây Dương, của các nước trong vùng Địa Trung Hải».

Tại Đức, nơi có đông cộng đồng người Thổ Nhĩ Kỳ sinh sống, thủ tướng Olaf Scholz xem việc ông Erdogan tái đắc cử «tạo đà mới» cho quan hệ song phương. Thụy Điển hy vọng sau thắng lợi này, Recep Tayyip Erdogan sẽ quan tâm nhiều hơn đến «an ninh chung» và không còn gây khó dễ cho đơn xin gia nhập liên minh Bắc Đại Tây Dương của Stockholm.

(Theo VOA & RFI)