Chính sách của Bắc Kinh với Mỹ có thay đổi gì hay không sau vụ bộ Ngoại Giao Trung Quốc đổi chủ? Việc ngoại trưởng Tần Cương, một người thân cận với chủ tịch Tập Cận Bình, bị bãi chức sau một tháng «mất tích» là một đòn «thanh toán» trong nội bộ đảng Cộng Sản và là hồi kết trong sự nghiệp đầy hứa hẹn của một «ngôi sao đang lên» trên chính trường Trung Quốc ?
Báo chí quốc tế hôm 26/07/2023 nói đến một sự nghiệp nhanh chóng «cất cánh» của ông Tần Cương, 57 tuổi, để rồi chỉ vài giờ sau thông báo thay đổi nhân sự trong bộ Ngoại Giao, tên của ông Tần thậm chí đã « bị xóa » hẳn trên các trang mạng chính thức của chính phủ Trung Quốc. Bắc Kinh đã không đưa ra bất kỳ giải thích nào về lý do cựu đại sứ Trung Quốc tại Washington Tần Cương bị thất sủng.Vẫn chưa thể trả lời câu hỏi «tại sao người từng được ông Tập Cận Bình cất nhắc đã đột ngột rớt đài».
Ông Vương Nghị quay trở lại bộ Ngoại Giao chỉ 7 tháng sau khi bàn giao lại chức vụ này cho họ Tần. Như vậy người được mệnh danh là «con cáo bạc» của nền ngoại giao Trung Quốc kiêm nhiệm luôn cả chức chủ nhiệm Văn Phòng Ủy Ban Công Tác Đối Ngoại của Đảng.
Về câu hỏi bộ Ngoại Giao Trung Quốc đổi chủ – hay chính xác hơn là tìm lại chủ cũ là ông Vương Nghị – báo trước điều gì về quan hệ giữa Bắc Kinh với Washington khi biết rằng ông Tần Cương có chủ trương «mềm mỏng hơn so với ông Vương Nghị»?
Trả lời báo Le Figaro Alex Payette, sáng lập viên cơ quan tư vấn Cercius, trụ sở tại Canada xem đây «là một vấn đề». Vụ thay đổi nhân sự đó diễn ra vào lúc mà quan hệ giữa hai nền kinh tế toàn cầu đang căng thẳng. Mỗi bên đều viện lý do «an ninh quốc gia» để nhắm vào các quyền lợi kinh tế của đối phương. Tổng thống Biden cũng như người tiền nhiệm cáo buộc Trung Quốc dọ thám Hoa Kỳ. Nhọc nhằn lắm đối thoại song phương mới được khởi động lại ở cấp ngoại giao, tài chính nhưng về quốc phòng thì không.
Trong bối cảnh đó, nếu đúng như là Trung Quốc cũng thực lòng muốn đưa quan hệ song phương thoát khỏi bế tắc thì tại sao lại không khai thác những mối quan hệ với Mỹ mà cựu ngoại trưởng Tần Cương đã có được ?
Do vậy không ít người nghĩ rằng đây là một đòn chính trị, một vụ «đấu đá nội bộ» bởi vì ông Vương Nghị và ông Tần Cương không ưa gì nhau. Việc ông Vương nắm giữ cả hai chức vụ ngoại trưởng và chủ nhiệm Văn Phòng Ủy ban Đối ngoại của đảng Cộng Sản Trung Quốc, dường như củng cố thêm cho giả thuyết này.
Một nhà phân tích thuộc cơ quan tư vấn Eurasia Group không vòng vo khi cho rằng «Vương Nghị rõ ràng là đã cho mở điều tra về Tần Cương và sự thăng tiến nhanh chóng của ông Tần đã làm phật lòng khá nhiều các nhà ngoại giao kỳ cựu». (Nguồn: RFI)
Cú ngã ngựa của ngôi sao đang lên vì ngoại tình?
Ông Tần Cương từng được xem là cộng sự thân cận của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Nhưng chỉ một vài câu trên Tân Hoa Xã – sau đó được đọc trên bản tin truyền hình buổi tuổi – đã thông báo một cái kết kịch tính cho vai trò gương mặt đại đại diện toàn cầu cho Trung Quốc của ông Tần Cương, chỉ nửa năm sau khi ông được bổ nhiệm.
Một tháng trước, ông đã biến mất khỏi các nhiệm vụ thông thường và lý do chính thức được đưa ra để lý giải cho sự vắng mặt của ông là về vấn đề sức khỏe.
Tuy nhiên, khi vài tuần trôi qua và ông vẫn chưa xuất hiện trở lại, có đồn đoán về khả năng ông bị trừng phạt do đã vượt qua lằn ranh chính trị.
Sau đó, mạng xã hội xôn xao về tin đồn ngoại tình với một nữ MC truyền hình, một người bình thường hoạt động khá tích cực trên mạng xã hội nhưng cũng bỗng dưng “biến mất”.
Một vài nhà quan sát Trung Quốc đã tự hỏi có phải hai đồn đoán này có thể gộp làm một: rằng các đối thủ trong Đảng Cộng sản đã dùng tai tiếng đạo đức này để bẫy ông.
Một vụ ngoại tình như vậy không phạm luật, nhưng có thể được hiểu là vi phạm kỷ luật Đảng.
Như vậy thì một lần nữa, khả năng một vấn đề khẩn cấp về sức khỏe không thể bị loại trừ.
Hơn nữa, do bản chất cực kỳ mù mờ trong sự cai trị của Đảng Cộng sản Trung Quốc, không có trường hợp nào trong số các khả năng trên được xác nhận, hay loại trừ.
Một trong những khía cạnh gây ngạc nhiên nhất về việc ông Tần Cương bị sa thải, là ông từng được nhìn nhận như người có được sự ủng hộ rõ ràng nhất của ông Tập Cận Bình.
Nhưng hiện giờ số phận của ông chưa rõ thế nào. Các thông tin về ông Tần Cương đã bị xóa khỏi trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Và, cho dù bạn xem xét sự việc này theo cách nào, thì nó cũng không thể tốt đẹp. (Nguồn: BBC)