WASHINGTON – Đài Á Châu Tự Do (Radio Free Asia – RFA) cho biết họ sẽ tạm ngừng toàn bộ hoạt động tin tức do chính phủ Mỹ đóng cửa và chính quyền Trump cắt giảm ngân sách cho các cơ quan truyền thông được nhà nước tài trợ.

“RFA buộc phải đình chỉ toàn bộ việc sản xuất nội dung tin tức – lần đầu tiên trong 29 năm hoạt động,” bà Bay Fang, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành RFA, cho biết trong một tuyên bố.

Nhằm tiết kiệm nguồn lực hạn chế hiện có và duy trì khả năng khởi động lại hoạt động nếu có nguồn tài trợ ổn định, RFA đang thực hiện các bước tiếp theo để thu hẹp quy mô một cách có trách nhiệm,” bà nói thêm.

RFA được thành lập gần ba thập kỷ trước với mục tiêu đưa tin về Trung Quốc và các quốc gia châu Á khác – nơi báo chí độc lập bị hạn chế.

Trong vài tháng qua, đài này chỉ còn duy trì hoạt động với số lượng nhân viên tối thiểu, chủ yếu đăng tải một số bài viết trực tuyến khi chính quyền tìm cách cắt giảm nguồn tài trợ. Đội ngũ của Donald Trump cho rằng các cơ quan như RFA, Radio Free Europe/Radio Liberty và Voice of America hoạt động kém hiệu quả và là sự lãng phí nguồn lực nhà nước.

Từng là cái gai trong mắt Bắc Kinh, việc RFA ngừng hoạt động diễn ra ngay sau khi Tổng thống Mỹ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong chuyến công du châu Á.
Theo bà Fang, RFA sẽ bắt đầu đóng cửa các văn phòng ở nước ngoài, sa thải và chi trả trợ cấp thôi việc cho nhân viên – hầu hết trong số họ đã nghỉ không lương từ tháng Ba năm ngoái – đồng thời để ngỏ khả năng khởi động lại trong tương lai.

“Dù những biện pháp này có vẻ nghiêm trọng, nhưng chúng giúp RFA – một công ty tư nhân – có cơ hội xây dựng lại trong tương lai, để có thể tiếp tục cung cấp thông tin chính xác và không kiểm duyệt cho những người dân đang sống ở những nơi bị bưng bít thông tin,” bà nói.

Với đội ngũ phóng viên và cộng tác viên tại châu Á, RFA đã mạnh mẽ đưa tin về những vấn đề nhạy cảm mà một số chính phủ muốn che giấu – như cuộc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ ở Trung Quốc, hậu quả của cuộc đảo chính quân sự năm 2021 tại Myanmar, và tình cảnh của những người đào tẩu Triều Tiên. Lượng truy cập trang web của RFA đã tăng 20% từ năm 2023 đến 2024.

Việc đóng cửa đài phát thanh sản xuất tin tức bằng nhiều ngôn ngữ châu Á là “món quà cho những nhà độc tài như Tập Cận Bình,” đặc biệt “trong bối cảnh Bắc Kinh đang nỗ lực kiểm soát những câu chuyện được và không được phép kể trong nước,” bà Sophie Richardson, đồng giám đốc Mạng lưới Bảo vệ Nhân quyền Trung Quốc (Network of Chinese Human Rights Defenders), nhận định.

Nicholas Burns, đại sứ Mỹ tại Trung Quốc dưới thời Tổng thống Joe Biden, viết trên mạng X rằng việc đóng cửa RFA là “một sai lầm nghiêm trọng” và “sẽ khiến chúng ta không thể truyền đạt sự thật tới người dân Trung Quốc cũng như phản bác tuyên truyền của Bắc Kinh.”

RFE/Radio Liberty – một tổ chức tư nhân tương tự RFA được chính phủ tài trợ – cho biết các dịch vụ tin tức của họ vẫn đang hoạt động: “Chúng tôi dự định tiếp tục phục vụ khán giả trong tương lai gần,” tổ chức này nói trong tuần qua. Đài hoạt động ở Đông Âu, Trung Á và Trung Đông, và đã nộp đơn kiện chính quyền về việc cắt giảm tài trợ.

RFE/Radio Liberty cho biết họ nhận được khoản tài trợ liên bang cuối cùng vào tháng 9 và hiện đang duy trì hoạt động bằng nguồn dự trữ, đồng thời áp dụng các biện pháp tiết kiệm như chấm dứt hợp đồng với cộng tác viên, cắt giảm chương trình và cho một số nhân viên nghỉ phép có lương một phần.Hiện chưa rõ vì sao hai tổ chức lại có hướng đi khác nhau.

Mặc dù có cùng cơ cấu quản trị và nguồn tài trợ, RFA và RFE/Radio Liberty đặt trụ sở lần lượt tại Bắc Mỹ và châu Âu, và chịu sự điều chỉnh của các luật lao động khác nhau.

Voice of America – cơ quan tập trung vào việc đưa tin về nước Mỹ cho khán giả quốc tế – đã hoạt động ở mức tối thiểu kể từ khi bị cắt tài trợ, và gần như ngừng hẳn do chính phủ đóng cửa. Một số nhân viên đã khởi kiện nhằm ngăn chặn kế hoạch của chính quyền.