Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tại hội nghị APEC ở Honolulu. Photo: Vietnam News Agency

Tại hội nghị thượng đỉnh APEC ở tiểu bang Haiwaii, Thủ tướng Julia Gillard đã cùng 11 nước gồm Brunei, Chí Lợi, Mã Lai, Tân Tây Lan, Peru, Singapore, Mỹ , Việt Nam và sau đó Mệ Tây Cơ, Canada và Nhật ký biên bản thỏa thuận về một tổ chức mới gồm các quốc gia ở vành đai Thái Bình Dương có tên Trans-Pacific Partnership (TPP) nhằm củng cố tự do mậu dịch giữa các thành viên.

Tổ chức hợp tác này có tham vọng thay thế tổ chức thương mại thế giới WTO hiện tỏ ra không hữu hiệu bởi vì hàng rào quan thuế.

Các nhà lãnh đạo hứa để các bộ sở liên hệ nghiên cứu và đệ trình bản báo cáo về sự thành lập tổ chức TPP trong vòng 12 tháng sau.

Thủ tướng Nhật Yoshihiko Noda cuối tuần qua nói nước ông cũng thích thú trong việc tham gia nhưng còn đợi ý kiến của chính phủ ông, nhưng vào khi hội nghị chấm dứt đã cùng hai nước Canada và Mễ Tây Cơ ký thuận việc gia nhập tổ chức mới, TPP.

Riêng nước Úc, mặc dù Thủ tướng Gillard rất lạc quan với tổ chức mới này, có nhiều tổ chức và nhất là nghiệp đoàn Úc tỏ ra quan ngại với TPP bởi  vì họ cho rằng bỏ hàng rào thuế quan sẽ gây thiệt thòi cho sản phẩm của Úc và công ăn việc làm ở đây vì không thể cạnh tranh với hàng hóa rẻ, nhân công thấp  của một số nước trong khi đồng tiền Úc lại cao giá.

Nếu thành hình, Tổ chức Xuyên Thái bình dương TPP sẽ có mại lực hơn 40% so với Liên Âu.

Tổng thống Mỹ Barack Obama thay mặt nước chủ nhà chào đón lãnh tụ các nước trong khối APEC dự thượng đỉnh tại quê nhà của ông, Honolulu nơi ông sinh ra.

Lần này các đại biểu không còn mặt quốc phục hay y phục truyền thống của các nước chủ nhà như trước đây.