< ?xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Thỏa thuận mang tính lịch sử nhưng cũng được cho đầy tranh cãi nhằm ngăn chặn dòng người nhập cư vào châu Âu đã được EU và Thổ Nhĩ Kỳ đồng thuận.

Vào hôm qua 18.3, Liên minh châu Âu đã ký thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm ngăn chặn làn sóng di cư bất hợp pháp đổ vào châu Âu, đổi lại Ankara sẽ được hỗ trợ về chính trị và tài chính.

Mục tiêu của thỏa thuận mới ký là đóng cửa con đường chính thông qua biển Aegean (vùng biển giữa Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ) mà qua đó hơn 1 triệu người nhập cư và tị nạn đã đổ vào châu Âu hồi năm ngoái để hướng lên các nước phía Bắc như Đức và Thụy Điển.

Theo thỏa thuận có hiệu lực từ ngày 20.3, tất cả những di dân nhập cảnh Hy Lạp bất hợp pháp từ Syria và những nơi khác, bao gồm những người đã ở Thổ Nhĩ Kỳ, sẽ bị gửi trả về Thổ Nhĩ Kỳ sau khi họ được đăng ký và đơn xin tị nạn ở châu Âu của họ được xem xét. Đổi lại, hàng nghìn người tị nạn chạy sang Thổ Nhĩ Kỳ và xin bảo hộ tị nạn hợp pháp sẽ được tái định cư đồng đều khắp 28 nước thành viên EU.

Ngoài ra, EU đồng ý hỗ trợ thêm tài chính cho Ankara từ 3 tỷ Euro lên 6 tỷ Euro, áp dụng cơ chế miễn thị thực từ tháng 6 tới và đẩy nhanh quá trình đàm phán kết nạp Thổ Nhĩ Kỳ làm thành viên. Thỏa thuận đạt được trong bối cảnh châu Âu phải đối mặt với cuộc khủng hoảng người tị nạn tồi tệ nhất 70 năm qua.

Tuy nhiên, liệu thỏa thuận này có hợp pháp và có khả thi hay không vẫn là một câu hỏi lớn. Ngay cả Thủ tướng Đức Angela Merkel, người đã trở thành động lực chính đằng sau việc ký kết thỏa thuận, cũng phải thừa nhận điều này.

Trong khi nhiều quốc gia châu Âu đánh giá cao thỏa thuận mới đạt được giữa EU và Thổ Nhĩ Kỳ, thì Tổ chức Ân xá quốc tế cho rằng đây là một đòn giáng mạnh vào vấn đề nhân quyền.

Bản thân ông Donald Tusk, Chủ tịch Hội đồng EU cũng bày tỏ lo ngại về tính pháp lý của hoạt động trao trả lại người nhập cư. “Chúng ta cần đảm bảo hoạt động này tuân thủ mọi luật lệ của EU cũng như của quốc tế”.

Tổng hợp