> VIDEO:  Bấm để xem toàn bộ cuốn video buổi tiệc, diễn văn của các quan khách và các câu hỏi của truyền thông Úc

Chủ bút Nguyễn Hồng Anh nói với Thủ lãnh Đối lập Liên bang Úc John Howard (giữa) và quan khách: “Chính trị rất nhiều lúc cũng như thể thao…”

Như phóng viên Quốc Việt của Đài phát thanh SBS ở Melbourne tường thuật trong buổi phát thanh tối Thứ Năm 14.12.1995 rằng chẳng mấy khi một buổi họp mặt do cộng đồng Việt Nam tổ chức mà có đông đảo giới truyền thông Úc đến tham dự như vậy và rằng có lẽ đấy là do sắp có bầu cử. Buổi lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 10 của báo Tivi Tuần-san quả thật đã gây sự chú ý của truyền thông Úc và của cả chính quyền lẫn phe đối lập.

Không kể trước đó Đài truyền hình ABC  đã bỏ ra hai ngày để phỏng vấn ông Nguyễn Hồng Anh, hai cộng tác viên của Tivi Tuần-san và một thân chủ có đăng quảng cáo trên trên TVTS để làm một bài phóng sự đặc biệt về sinh hoạt của tòa báo cũng như quan điểm của các cộng tác viên về sinh hoạt chính trị của Úc (nhưng vài giờ trước khi sắp chiếu như đã dự tính, đài này đã thông báo quyết định hủy bỏ để thay vào bằng chương trình phỏng vấn Thủ tướng Keating về vấn đề thời sự nóng bỏng nhất trong ngày là Hiệp ước An ninh giữa Úc và Nam Dương), sáng sớm thứ Năm đã có mặt hầu hết 5 đài truyền hình Úc, phóng viên vài nhật báo và đài phát thanh của Úc.

Tuy cùng một vấn đề, nhưng giới truyền thông Úc đã trình bày lại cho khán thính giả và độc giả theo cung cách riêng của họ.

Để độc giả biết giới truyền thông Úc đã đưa tin như thế nào, tòa soạn cho đăng lại bản tin của một số đài phát thanh, truyềnhình và báo chí như sau.

Vào một giờ trưa thứ Năm 14 tháng 12, trong bản tin đầu giờ, phóng viên Đài phát thanh ABC cho biết Lãnh tụ Đối lập, ông John Howard, đã đến dự một buổi lễ do cộng đồng Việt Nam ở Melbourne tổ chức trong đó các lãnh tụ cộng đồng Việt Nam đã vận động ông Howard về vấn đề vi phạm nhân quyền ở Việt Nam. Phóng viên này cho biết Thủ tướng Keating đã gọi ông Howard là người “đi săn phiếu của người Việt”.

Ông Nguyễn Hồng Anh ám chỉ đảng Lao động (Collingwood) và Tự do (Hawthorn) khi nói: “… Chúng tôi đang sống ở vùng Richmond đây. Chúng tôi có đội banh Collingwood và đội banh Hawthorn. Một ngày nào đó, chúng tôi sẽ quyết định chúng tôi ủng hộ đội banh nào”.

Đài truyền hình số 10  trong bản tin 5 giờ chiều đã đưa tin như sau: “Lãnh tụ Đối lập Liên bang John Howard đã nói với cộng đồng Việt Nam rằng họ đã có sự đóng góp đáng kể về văn hóa và kinh tế cho đất nước Úc. Sau bài diễn văn quan trọng về “Úc tính” (Australian Identity), ngày hôm nay ông Howard đến gặp cộng đồng Việt Nam và trình bày cho họ thấy cài nhìn của ông”.

Đài truyền hình chiếu cảnh ông Nguyễn Hồng Anh dẫn ông Howard đi coi chỗ làm việc, lật các trang báo TiVi Tuần-san để giới thiệu với ông đồng thời tiếp tục đưa tin: “Ông Howard đã cố gắng để gạt bỏ ý kiến cho rằng ông đã nói quá ít về đa văn hóa bằng cách dùng buổi gặp gỡ với cộng đồng Việt Nam để nói về chính sách của ông”.

Ông Howard nói: “Tôi phải nhìn nhận rằng cộng đồng Việt Nam hiện đang quan tâm nhiều và liên tục đến vấn đề nhân quyền”.

Đài số 10 đưa tin tiếp: “Sự quan ngại đối với chính quyền cộng sản Việt Nam đã choáng hết nghị trình của buổi gặp gỡ”.

Thượng tọa Thích Quảng Ba hỏi ông Howard: “Tôi không biết đảng của ông sau này có chính sách thực tế gì hay đường lối chi tiết nào khi quan hệ với Việt Nam”. Thủ lãnh Howard trả lời: “Chúng tôi sẽ quan hệ với Việt Nam và cũng sẽ bày tỏ mối quan tâm của chúng tôi về vấn đề vi phạm nhân quyền”.

Đài số 10 đưa tin và bình luận tiếp: “Và mặc dầu ông Howard cố gắng hết sức để đem lại hình ảnh tốt đẹp về mình, ông Howard vẫn bị lưu ý rằng chính trị cũng giống như thể thao trong đó có nhiều đội banh tranh đua nhau”.

Rồi đài chiếu đoạn ông Nguyễn Hồng Anh nói: “Một ngày nào đó chúng tôi quyết định chúng tôi sẽ ủng hộ đội banh nào!” (Có tiếng cười từ quan khách và nhất là tiếng cười lớn của Thủ lãnh Howard).

Đài số 10 đưa tin: “Việc Thủ lãnh Đối lập không đưa ra chi tiết về chính sách trước ngày bầu cử cũng làm cho nhiều người phê phán”.

Đài chiếu tiếp đoạn ông Howard nói: “Ngày mai chúng tôi sẽ đưa ra tài liệu tóm tắt về chính sách mà chúng tôi đang theo đuổi”. Đài đưa tin tiếp: “Và ông Howard đã dùng buổi gặp gỡ ở Melbourne này để nói về sự rạn nứt giữa cá nhân ông và đồng nghiệp Kennett ở Victoria”. Ông Howard nói: “Thật là tức cười nếu cứ cho rằng chúng tôi đều phải bắt tay nhau trong mọi chuyện ở Victoria”.

Trong bản tin buổi chiều của Đài truyền hình SBS, phóng viên đài này đã đưa ra hình ảnh khá quân bình về buổi gặp mặt của Thủ lãnh Đối lập tại tòa soạn báo TVTS như sau:

“Chính sách đa văn hóa của ông Howard lại bị chỉ trích qua bài diễn văn quan trọng nói về Úc tính (Australian Identity) mà ông đọc ngày hôm qua. Đến tham dự buổi lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 10 của một tờ báo Việt ngữ ở Melbourne, ông Howard đã được cộng đồng Việt Nam vận động hành lang về vấn đề vi phạm nhân quyền tại Việt Nam, một đề tài thường làm cho chính phủ Keating bối rối. Ông Nguyễn Hồng Anh, chủ bút Tivi Tuần-san nói: “Trong quá khứ, người ta vẫn tin rằng cộng đồng Việt Nam tại Úc thường có khuynh hướng bỏ phiếu cho Lao Động, tuy nhiên những việc làm gần đây của chính phủ hiện tại, như việc mời Tổng bí thư đảng Cộng sản Việt Nam qua thăm Úc với tư cách là một quốc khách, đã gây nhiểu bất bình đáng kể trong cộng đồng Việt Nam”.

Ông Võ Minh Cương, chủ tịch Cộng đồng Người Việt Tự do Úc châu nói: “Tôi nghĩ rằng việc mời đó ảnh hưởng đến lá phiếu của cộng đồng Úc gốc Việt đối với chính phủ Lao Động”.

Nói về ảnh hưởng của bài diễn văn quan trọng ông Howard đọc ngày hôm qua, ông Nguyễn Ngọc Phách, một bình luận gia người Việt nói: “Thật tình mà nói, cộng đồng Việt Nam và đặc biệt là cá nhân tôi, vẫn còn dè dặt với John Howard”.

Rồi đài SBS cho chiếu hình ông Howard và trích một đoạn ông Howard nói: “Đã có những đóng góp quan trọng và những thành tựu từ những người đến từ khắp thế giới. Chủ trương rõ ràng (của chúng tôi) là lòng bao dung và sự đa dạng”.

Rồi đài SBS bình luận: “Tuy nhiên đối với chính quyền thì nói như vậy vẫn chưa đủ”. Rồi đài chiếu cảnh ông Bolkus, Tổng trưởng Di trú phát biểu ý kiến: “Sự thật là John Howard vẫn còn sống vào thập niên 1950 và sống ở vùng ngoại ô xa Sydney”.

Herald Sun, nhật báo có số phát hành cao nhất nước Úc viết về buổi gặp gỡ của ông Howard với cộng đồng Việt Nam nhân dịp sinh nhật của TiVi Tuần-san: “Chiến thắng ngọt lịm”.

Qua ngày thứ Sáu hôm sau, Nhật báo Herald Sun, một tờ báo có số phát hành cao nhất tiểu bang Victoria đã chạy một bản tin với cái tựa: “Howard chiếm được hậu thuẫn cho việc thắng cử”. Và nội dung bản tin như sau:

“Thủ lãnh Đối lập John Howard tiếp tục cuộc chuẩn bị tranh cử với nhiều cơ may qua sự xác nhận hỗ trợ hăng nhái của cộng đồng Việt Nam. Chủ bút của tờ báo Việt ngữ Tivi Tuần-san đã nói rằng cộng đồng có đến 150,000 người Việt bất bình với chính phủ Lao động.

Ông Nguyễn Hồng Anh nói: “Trong quá khứ, người ta vẫn tin rằng cộng đồng người Việt tại Úc thường có khuynh hướng bỏ phiếu cho đảng Lao Động, tuy nhiên, việc mời Tổng Bí thư đảng Cộng sản Việt nam qua thăm Úc với tư cách là một quốc khách, đã gây nhiều bất bình đáng kể trong cộng đồng Việt Nam”.

Trước khi mời ông Howard có đôi lời, ông Nguyễn Hồng Anh cho rằng tuy  không phải là thầy bói, nhưng ông đoán ông Howard có thể sẽ là thủ tướng sắp tới của Úc (3 tháng sau, ông Howard thắng cử long trời lở đất)

Ông Nguyễn còn tiên đoán ông Howard sẽ thắng cử. Ông nói: “Tôi tin là sẽ không mấy sai nếu tôi nói rằng ông Howard có thể sẽ là Thủ tướng sắp tới của chúng ta”.

Tờ báo cũng đã đăng hình thủ lãnh đối lập đang ăn bánh sinh nhật của TVTS và đứng đối diện ông là Thượng tọa Thích Quảng Ba, với lời chú thích: “Chiến thắng ngọt lịm: John Howard gặp các thành viên của cộng đồng Việt Nam tại Melbourne”.

(Trích TiVi Tuần-san số 508 phát hành ngày 20.12.1995)