Theo truyền thuyết,  Đức Mẹ hiện ra tại La Vang vào năm 1798. Năm đó, vua Cảnh Thịnh  Nguyễn Quang Toản ra chiếu chỉ cấm đạo, người Công giáo bị bách hại nên họ phải trốn vào vùng đồi núi hẻo lánh ở Quảng Trị nay gọi là La Vang.

Theo truyền khẩu, Đức Mẹ hiện ra ở một cây cổ thụ nơi các tín hữu đang trú ẩn. Đức Mẹ an ủi họ và hứa: “Mẹ đã nhận lời các con kêu xin. Từ rày về sau, hễ ai chạy đến cầu khẩn mẹ ở chốn này, mẹ sẽ nhận lời theo ý nguyện”.