(Thư cháu TN)
Quý vị và các bạn thân mến,
Tuần này TL trả lời thư cháu T, một người con trai đang bị gia đình ngăn cản chuyện hôn nhân. Sơ lược hoàn cảnh của cháu như sau:
T và A yêu nhau từ 2 năm qua. Đối với T và những người quen biết, A là một cô gái lý tưởng: xinh đẹp, có nghề nghiệp, hiền lành nhỏ nhẹ…, nhưng khi T tỏ ý muốn tiến tới hôn nhân với A thì đã bị gia đình chống đối quyết liệt. Nguyên nhân: thân thế của A không ‘good’. Hoàn cảnh gia đình và việc làm của người thân của A mọi người đều biết. Khi T bênh vực người yêu (khen A ngoan hiền) thì mẹ A thường nói: ‘Cô nào đang kiếm chồng mà không ngoan không hiền, nhưng cây nào quả nấy, cứ để rồi xem!’.
T cho đó là một nhận xét vô lý, vì mẹ mình không thích người lớn mới nên nghĩ xấu về A. Mẹ của T còn nói ‘Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh’ để hãnh diện về gia đình mình xưa nay được nể trọng và khuyên T phải giữ nề nếp, thể diện. Nhưng T đã nhất quyết phải lấy A làm vợ, không chỉ vì đã thân mật với nhau mà còn vì A là người con gái ‘không ai có thể so sánh bằng’.
T hỏi ý kiến TL: làm thế nào để được gia đình chấp thuận, truờng hợp không được thì giải quyết ra sao (dứt khoát không bỏ A).
Trả lời của Thanh Lan:
Cháu T thân mến,
Hoàn cảnh tương tự như của cháu đã được đưa lên mặt báo khá nhiều lần, và lần nào cô cũng chỉ có một hướng giải quyết duy nhất: khuyên người con trai nên chọn chữ Tình. Không phải cô khuyến khích các cháu coi thường chữ Hiếu nhưng trong những trường hợp đã ‘lỡ’ gặp một người con gái mà mình cho là xứng đáng, thì dù chưa sâu đậm cũng nên ‘tạm’ gạt bỏ lời khuyên của gia đình sang một bên để tiếp tục tìm hiểu. Huống chi ở đây cháu đã quen biết vàsâu đậm với A từ 2 năm qua, một thời gian đủ để biết tư cách con người và tính tình của một cô gái, để quyết định tiến tới hay không. Bây giờ nếu cháu chia tay A để làm vui lòng cha mẹ thì trong tương lai liệu cháu có thể tìm được một người con gái thứ hai như vậy hay không?
Đó là nói về phúc lợi của bản thân cháu, còn nói về tình, về lý và đạo đức thì cháu cũng không thể chia tay A chỉ vì không được gia đình đồng ý. Cô không thể bác bỏ câu nói “Cây nào quả nấy” nhưng không bác bỏ không có nghĩa là tin rằng lúc nào cũng đúng. Môt thí dụ điển hình rất phổ biến trong dân gian là chuyện Từ Mục Liên: Mục Liên là con (quả) mà đâu có giống bà mẹ (cây) một chút nào; chúng ta cũng có thể nhìn vào cuộc sống thực tế để thấy nhiều người xuất thân từ chốn bùn nhơ mà vẫn ‘không hôi tanh mùi bùn’, trong khi không thiếu gì ‘con nhà tông’ mà có giống lông giống cánh chút nào đâu?!
Dĩ nhiên, viết như thế không có nghĩa là phủ nhận sự quan trọng của giáo dục gia đình mà chỉ muốn nói yếu tố con người bao giờ cũng quan trọng nhất. Cũng giống như trong việc học hành, trí thông mình và sự cố gắng chăm chỉ, ý chí vươn lên của học trò quan trọng hơn là trường dạy giỏi.
Vẫn biết ai mà không muốn làm suôi với một gia đình nề nếp, hoặc có địa vị, tiếng tăm tương xứng (một số người còn thích ‘trèo cao’ nữa) nhưng hạnh phúc của con cái vẫn là ưu tiên số một. Không thể vì gia đình cô gái (hay chàng trai) không xứng với mình, hoặc người trong gia đình có ‘thành tích’ mà ngăn cản con. Muốn khuyên nhủ thì phải làm ngay trong lúc đầu chứ không thể để tới lúc đã gắn bó, thân mật như cháu T và A hiện nay mới khuyên thì đã muộn, hoặc trong trường hợp cháu T lại là một người có ít nhiều máu sở khanh, nay được gia đình khuyên nhủ bèn vin vào cớ đó để bỏ rơi con gái người ta thì ‘tội’ này gia đình phải liên đới chịu trách nhiệm.
Trở lại với cháu T, cô không có lời khuyên nào khác hơn là cháu phải cương quyết, kiên nhẫn và cố tránh gây không khí căng thẳng trong gia đình. Trong hoàn cảnh của cháu hiện nay, câu ‘im lặng là vàng’ đúng vô cùng. Bởi vì cháu càng tranh luận với cha mẹ thì càng khiến ông bà thêm tức giận và thêm cương quyết phản đối.
Cháu có đúng tới đâu chăng nữa, một khi mở mồm ra cũng bị mang tiếng ‘cãi cha mẹ’. Cháu không cần cãi, chỉ cần không nghe lời: hai việc có cùng một mục đích, nhưng hình thức thì khác hẳn. Còn đối với A, nếu cha mẹ cháu không tỏ thái độ khinh rẻ, thù ghét thì cháu cứ tiếp tục dẫn về nhà, nhưng nếu ông bà ra mặt ghét bỏ thì cháu nên hạn chế.
Trong những trường hợp bị trở ngại như của cháu, giải pháp tốt nhất là tìm một người đóng vai “sứ giả hòa bình”, thường là một người có liên hệ, có uy tín đối với cha mẹ cháu, thí dụ người cô, người dì, hay một người chị họ lớn tuổi. Bởi vì theo tâm lý thông thường, cha mẹ cháu đã chống từ đầu, dù sau này có nghĩ lại thì vì tự ái cũng sẽ không dễ dàng tự dưng thay đổi thái độ, nhưng nếu có một người đứng ra ‘năn nỉ’ dùm hai cháu thì nếu muốn thay đổi thái độ, ông bà chỉ cần vin vào việc ‘cô nó, dì nó năn nỉ quá’ để giữ thể diện.
Cháu T thân mến,
Cô không tin rằng cha mẹ cháu sẽ chống tới cùng, hoặc chống một cách quyết liệt để không thèm đứng ra lo liệu cho cháu. Trong số hàng trăm gia đình quen biết đã có con cưới vợ lấy chồng, cô chỉ biết một gia đình duy nhất không thèm đứng ra lo liệu cho con cái, NHƯNG sau này khi thấy con hạnh phúc đã thay đổi thái độ, và hiện nay ‘đại gia đình’ đã xum họp đoàn tụ vui vẻ tụ.
Cô tin rằng cả hai phía (cha mẹ – con cái) vui vẻ thiệt tình nhưng, ít nhất cũng là về phía người con (và dâu, rể) quan hệ này không thể tốt đẹp bằng những trường hợp suông sẻ từ đầu. Và trong suốt cuộc đời, chắc chắn cũng không thể tránh được những lúc nhớ lại sự hắt hủi của cha mẹ ngày xưa, để rồi buồn tủi.
Chúc cháu mau sớm có một kết thúc tốt đẹp cho mối tình của mình.
Cô,
Thanh Lan