Sihanouk chào các quan chức trước khi đi Bắc Kinh chữa bệnh ngày 19/1/2012. Photo courtesy: AFP

Cựu Quốc vương Norodom Sihanouk, sau nhiều năm phải đấu tranh với nhiều bệnh tật, đã qua đời tại Bắc Kinh hôm Thứ Hai, thọ 89 tuổi.

Quốc vương Campuchia, Norodom Sihamomi và Thủ tướng Hun Sen bay tới Bắc Kinh trong ngày để nhận thi hài của ông Sihanouk. Một lễ tang truyền thống sẽ được tổ chức tại Campuchia.

Sihanouk thường xuyên phải tới Trung Quốc, nơi ông được điều trị các căn bệnh. Cựu quốc vương Campuchia đã ở tại biệt thự của ông ở Bắc Kinh từ tháng Giêng năm nay.

Là một trong những vị vua có thời gian trị vì lâu nhất tại châu Á, ông Sihanouk đã nhường ngôi cho con trai vào tháng 10/2004 do tuổi cao và bệnh tật. Ông phải đấu tranh với nhiều căn bệnh, trong đó có ung thư, tiểu đường, tăng huyết áp và tim.

Chân dung của ông được treo ở khắp nơi trên đất nước Campuchia.  Sinh năm 1922, ông Sihanouk sẽ tròn 90 tuổi vào ngày 31/10 tới.

Cuộc đời ông có nhiều thăng trầm cùng lịch sử Campuchia, với hai lần phải sống lưu vong và hai lần quay trở lại ngôi vua.

Ông Sihanouk lên ngôi vua năm 1941 khi 19 tuổi, và trải qua nhiều thăng trầm trong hơn 60 năm. Ông thoái vị năm 2004, nhường ngôi cho người con, Norodom Sihamoni, vì l‎ý do sức khỏe.

Trong thông điệp hồi tháng Giêng, cựu quốc vương thể hiện nguyện vọng muốn được hỏa táng sau khi chết và muốn được giữ tro trong bình đựng di cốt ở bên trong Cung điện hoàng gia.

Với hai lần phải sống lưu vong và hai lần trở về và lại lên ngôi, cuộc đời của cựu quốc vương Sihanouk trải qua nhiều biến cố và thăng trầm theo lịch sử Campuchia. Ông đã được giới chức thuộc địa Pháp đưa lên ngôi vào năm 1941 năm 19 tuổi.

20 năm sau ông đã giành được độc lập cho Campuchia và thoái vị lần đầu tiên trong thời gian ngắn theo mong muốn của cha ông Norodom Suramarit để theo đuổi sự nghiệp chính trị.

Ông Sihanouk đã làm thủ tướng nhiều lần và cuối cùng trở thành người đứng đầu nhà nước sau cái chết của cha ông vào năm 1960.

Năm 1970 ông bị phế truất trong một cuộc lật đổ do một trong những tướng lĩnh của ông, Lon Nol. Khi sống lưu vong ở Trung Quốc, ông Sihanouk đã gia nhập hàng ngũ với Khmer Đỏ và kêu gọi người Campuchia gia nhập cuộc chiến du kích chống lại chính quyền mới.

Năm 1975 khi Khmer Đỏ bắt đầu thời kỳ cai trị diệt chủng, khiến 2 triệu người chết vì đói khát, làm việc quá sức và bị xử tử, ngày 9/9 ông Sihanouk trở lại là người đứng đầu nhà nước nhưng từ chức sau vài tháng, bị Khmer Đỏ quản thúc tại gia tại Cung điện Hoàng gia cùng gia đình ông.

Năm 1979, khi bộ đội Việt Nam sắp chiếm Phnom Penh, Sihanouk được đưa sang Bắc Kinh. Năm 1982, ông lập một chính phủ lưu vong với tên Kampuchea Dân chủ, liên kết đảng bảo hoàng Funcipec với Khmer Đỏ.

Tháng 1/1985, ông Hun Sen được bầu làm thủ tướng chính phủ Campuchia. Cuối năm 1989, bộ đội Việt Nam rút về nước. Sau đó hiệp định Paris được ký, với nội dung trao cho Liên Hợp Quốc quyền giám sát lệnh ngừng bắn và bầu cử. Cũng trong năm 1989, Sihanouk trở lại Bắc Kinh để chữa bệnh.

Sách kỷ lục Guiness đã đưa ông vào danh sách các chính khách giữ nhiều chức vụ nhất, bao gồm 2 lần làm vua, 2 lần thái tử, 1 lần chủ tịch nước, 2 lần thủ tướng và một lần quốc trưởng Campuchia cùng nhiều chức vụ khác.