(Thư em Y…)
Quý vị và các bạn thân mến,
Thanh Lan trả lời thư của em Y, một người vợ còn trẻ nhưng đã chán việc chăn gối vì không còn thương mến chồng. Câu chuyện của Y khá giống một trường hợp TL đã trả lời cách đây chưa lâu lắm mà có lẽ Y không có dịp đọc.
Sơ lược hoàn cảnh của Y như sau (TL thay đổi một số chi tiết):
Y, giữa tuổi 30, lấy chồng (X) cách đây hơn 10 năm, có … con đã đi học. Lúc đầu, hai vợ chồng đều đi làm, khi có con, Y nghỉ mấy năm, từ đó đi làm part-time (Y muốn đi làm full-time nhưng X không cho, nói rằng để thì giờ chăm sóc con, lo việc nhà…). X là người đẹp trai, vui tính, hoạt bát, thích giao thiệp rộng, trong khi Y chỉ muốn qua lại với những người bạn thân thiết, cùng giới, cùng lối sống…
Về phần Y, đi chơi riết rồi lây nhiễm những người bạn xấu (còn độc thân), và cặp kè lăng nhăng. Mặc dù X luôn luôn chối mỗi khi Y xa gần đề cập tới, nhưng từng làm vợ X, em biết Y đã san sẻ tình dục với những người cô gái khác. X không muốn nói chuyện thẳng với X vì:
“Nói ra có nghĩa là đã đi tới chỗ không coi nhau ra gì nữa, và cũng chẳng hy vọng X thay đổi con người.
Biết là sự thật 100% nhưng em không muốn đối đầu. Từ nhỏ, bản tính của em đã như vậy, đối với tất cả mọi người, cho dù ba má hay anh chị em có đối xử bất công, chửi mắng oan, hay không tốt sau lưng mình, em biết nhưng vẫn không lên tiếng, không tỏ thái độ… nhưng để trong bụng và không bao giờ quên. Vì thế, sau khi lập gia đình, em cũng ít qua lại với những người ruột thịt của mình.
Với X hiện nay cũng thế, em không tỏ thái độ vì còn con cái, còn tương lai của chúng, nhưng chăn gối giờ đây chỉ còn là nhiệm vụ, thỉnh thoảng có thấy chút hứng thú thì cũng chỉ do phản ứng tự nhiên chứ tình cảm thương mến đã không còn nữa…
“Em tính chờ ngày con cái thành người, sẽ chia tay X, cho X tự do, X có quỳ xuống chân lạy lục, em cũng không chấp nhận cho quay trở lại. Nhưng không biết em có thể tiếp tục sống trong tình trạng này tới ngày đó hay không? Em tính đưa con về bên ngoại sống một thời gian cho bớt căng thẳng, nhưng vấn đề lại là phải nói chuyện thẳng với X và giải thích cho các con hiểu?… Đầu óc em giờ đây rối bời. Mong cô cho ý kiến.
Ý kiến của Thanh Lan:
Em thân mến,
Nhận xét đầu tiên của cô là em là người quá an phận và nhu nhược nhưng lại hay để tâm (tức là ghi nhớ những việc không tốt của người khác đối với mình). Ai an phận thì không muốn thay đổi, ai nhu nhược thì chấp nhận thua thiệt một cách dễ dàng. Người khách quan cũng có thể mô tả em là hiền. Ở đời, ai có bản tính hiền thì sẽ được mọi người chung quanh thương mến; nhưng nếu cái hiền đó lại là an phận, là nhu nhược thì sẽ đem lại thiệt thòi và tai hại, mà trong trường hợp của em, không chỉ cho bản thân mình mà còn cho các con, và cho cả chồng mình nữa.
Vì thế, cô quan niệm chỉ những người tu hành mới nên lúc nào cũng hiền, còn lại tất cả chúng ta phải biết tùy lúc, tùy người mà nên hiền hoặc dữ. Khi em còn sống trong gia đình, hiền với anh chị em, với ba má cũng chẳng mất mát gì, nhưng một khi đã ra đời thì hiền trong một số trường hợp sẽ bị xem là nhu nhược, thậm chí còn bị người khác cho là ngu dại.
Khi nói về sự yêu thương gắn bó, thì vợ chồng tuy hai mà một.Vợ chồng căn bản là hai người xa lạ, nhưng qua tình yêu đã trở nên gắn bó. Chẳng những hai tâm hồn phải trở nên một mà hai thân xác cũng phải trở nên một. Nếu em biết chắc chắn X thường thân mật với một, hay nhiều người con gái khác thì làm sao có thể nói là trở nên một được?
Trong trường hợp này, em không thể hiền với X, bởi vì chính X đã không chịu trở nên một, cho nên một khi còn là vợ chồng thì phải tìm cách đối phó với X. Không phải đối phó như với một kẻ thù mà chỉ làm sao đòi hỏi X phải tôn trọng những gì đã thề hứa khi mới yêu nhau, đã cam kết khi lấy nhau.
Còn nếu em nói rằng mình chỉ muốn an phận nên để X muốn làm gì thì làm, lại càng sai. Bởi vì sự an phận đó sẽ dần dần giết chết tình cảm và ham muốn nơi em. So với nhiều cặp vợ chồng khác, hoàn cảnh của em không đến nỗi phải nghĩ tới việc chia tay hay đem con về ở với ba má. Giải pháp tạm thời của em (nhắm mắt làm ngơ để gia đình yên ấm, để ba má yên tâm, để người ngoài nhìn vào khỏi chê cười…) chỉ có thể tạm nghe được nếu em đã tới tuổi tắt lửa lòng, chứ ở đây mới giữa 30 như em thì không thể coi là một cách giải quyết đúng đắn và có hiệu quả.
Ít nhất em cũng còn một nửa cuộc đời trước mặt, em phải hăng hái, năng động, phải tự lãnh trách nhiệm vì hạnh phúc gia đình, phúc lợi của con cái để giải quyết tới nơi tới chốn. Và cách giải quyết duy nhất là khuyên can chồng. Trong những hoàn cảnh tương tự, người vợ thường có một trong ba phản ứng: thây kệ, khuyên can hoặc cho nổ lớn. Thái độ đúng đắn nhất, và cũng là khó nhất, là thái độ xây dựng: khuyên can. Vừa phải cương quyết vừa phải tế nhị, chẳng hạn trong trường hợp của em, X đã chối thì em không nên tiếp tục hạch hỏi (đó là tế nhị), mà chỉ cần bắt X nghỉ chơi với những người bạn độc thân (đó là cương quyết). Dĩ nhiên, không thể làm cái rụp mà nên nhỏ nhẹ, từ tốn, nói với X rằng em không cấm X giao thiệp với bạn bè nhưng phải tìm bạn mà chơi, nhất là một khi đã có gia đình, có con cái. Nếu cần, em phải nêu đích danh những người em không muốn X giao du.
Cần nhấn mạnh, mình là người đủ tư cách, thừa trình độ không cần và không nên đối đầu với những cô gái có qua lại với X, mà cũng đừng nhắn gửi làm chi, bởi vì họ sẽ tìm cách khích bác, xúi dục X, để rồi X có thể sẽ vì tự ái mà tiếp tục, có khi còn chơi hết mình hơn để chứng tỏ mình không ngán vợ; một số cuộc hôn nhân lúc đầu tốt đẹp nhưng đã tan vỡ sớm chỉ vì những người bạn xấu đó.
Nhưng có qua thì phải có lại, trong khi bắt X hy sinh những người bạn xấu, em phải đền bù bằng sự yêu thương trìu mến, chăm sóc để X cảm nhận được hạnh phúc gia đình. Theo cô, một phần cũng lỗi tại em đã không tỏ thái độ, không khuyên can X ngay từ đầu, giờ đây tuy chưa muộn nhưng khó khăn hơn nhiều, cho nên em phải kiên nhẫn.
Điều cuối cùng cô muốn viết ra để khích lệ em là theo suy nghĩ của cô, em chỉ nên coi X là người chồng ham chơi và bê bối chứ không nên kết tội thiếu chung thủy. Nói ra thì hơi phũ phàng nhưng đàn ông sẵn bản tính hảo ngọt, gặp gái chùa mấy ai cưỡng lại được, và sau đó thì lại quay về với vợ con; khác với những người chồng phản bội bằng cách có đào thường trực hoặc có bà nhỏ.
Cũng có thể em sẽ thất bại trong việc khuyên can hay cấm cản X, trường hợp đó thì em sẽ tự quyết định, nhưng ít nhất trước mắt em phải cố gắng, phải can đảm, thậm chí phải dẹp tự ái, phải đóng kịch (cho dù trong lòng không hứng thú) để thủ vai tình nhân trong phòng ngủ với mục đích lôi kéo chồng về với mình. Cho nên người ta mới gọi là nghệ thuật giữ chồng, và trong đó có việc chăn gối!
Cô,
Thanh Lan