SYDNEY – Lao động đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ở New South Wales ngày 25.3.2023 cuối tuần qua và rất có thể sẽ thành lập một chính phủ đa số, trong khi thủ hiến sắp mãn nhiệm Dominic Perrottet tuyên bố tại chỗ ông từ chức lãnh đạo đảng Tự do của tiểu bang ngay khi cuộc kiểm phiếu vẫn còn đang tiếp diễn trong đêm Thứ Bảy, qua ngày Chủ Nhật và có thể kéo dài thêm vài ngày nữa.
Thủ hiến đắc cử Chris Minns đến trước một đám đông đang hò hét tại Trụ sở Lao động ở Brighton Le Sands, phía nam Sydney, lúc 10 giờ rưỡi tối để đọc bài phát biểu mừng chiến thắng. Ông tuyên bố: “Người dân NSW đã bỏ phiếu cho một khởi đầu mới”.
“Không thể phủ nhận rằng chiến dịch bầu cử này, có lẽ là duy nhất, là một hình mẫu của sự tôn trọng và văn minh. Không đảng phái nào đi theo con đường thấp kém, có những hành động thấp kém,” ông Minns nói thêm.
“Đây có thể là một mô hình dân chủ đúng đăn được thực hiện ngay trên đất nước này.”
Chiến thắng của ông Minns có nghĩa là mọi tiểu bang và lãnh thổ ở Úc – trừ Tasmania – đều do Lao động cầm quyền.
Ông Minns cũng nhìn lại hai trong số các chủ đề chính trong chiến dịch tranh cử của mình – chấm dứt tư hữu hóa và loại bỏ giới hạn lương bổng của khu vực công.
Ông nói: “Tôi tự hào nói rằng hôm nay người dân NSW đã bỏ phiếu cho việc loại bỏ mức lương bất công.Họ đã bỏ phiếu cho các y tá, giáo viên của chúng ta, nhân viên y tế và cảnh sát của chúng ta.
“Cuối cùng chúng ta phải công nhận rằng trong những trường hợp khẩn cấp gây ra do Covid, những người dân NSW làm việc trong bệnh viện, trường học và khoa cấp cứu của chúng ta đã đặt bản thân họ vào hàng thứ yếu và của công chúng lên hàng đầu.”
Về phần thủ hiến sắp mãn nhiệm, ông Perrottet đã đến họp mặt chính thức của Đảng Tự do tại khách sạn Sydney Hilton để có một bài phát biểu không vui nhưng đầy trang trọng ngay sau khi đã điện thoại riêng cho ông Minns để thừa nhận thất bại.
Ông Perrottet nói:“Với tư cách là lãnh đạo của Đảng Tự do tại quốc hội, tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về thất bại tối nay. Chúng ta cần một khởi đầu mới cho Đảng Tự do”.
“Tôi muốn cảm ơn cộng đồng Epping và nhìn nhận họ vẫn tiếp tục hỗ trợ tôi và cảm ơn bạn rất nhiều vì đã ủng hộ tôi trong cuộc bầu cử này.”
Ông dành nhiều lời khen ngợi cho ông Minns vì đã giữ cho chiến dịch bầu cử không trở nên “xấu xí”.
“Tối nay, những người dân vĩ đại của tiểu bang NSW đã quyết định bầu một chính phủ Lao động cho tiểu bang này, và đó là một quyết định mà chúng tôi tôn trọng. Tối nay tôi đặc biệt muốn cảm ơn Lãnh đạo phe đối lập. Các cuộc bầu cử có thể trở nên tồi tệ, nhưng tôi tin rằng cuộc bầu cử này thực sự là một cuộc chạy đua đến đỉnh cao. Một trận chiến ý tưởng thực sự, và đó là lúc chính trị ở trạng thái tốt nhất,” ông nói giữa những tiếng reo hò trong phòng.
“Theo nhiều cách, đó là nhờ Chris Minns và cách mà bản thân ông đã thể hiện trong suốt chiến dịch tranh cử này. Và đó là lý do tại sao tôi thực sự tin tưởng và không nghi ngờ gì rằng ông ấy sẽ trở thành Thủ hiến thứ 47 tốt của NSW.
“Tôi tin rằng ông ấy sẽ lãnh đạo với sự đúng đắn và chính trực như ông ấy đã lãnh đạo cho đến nay. Và cuối cùng, tôi yêu cầu tất cả mọi người trên khắp New South Wales, bất kể quan điểm chính trị của bạn là gì, hãy ủng hộ ông ấy.”
Ông Perrottet cho biết ông tự hào về những gì chính phủ Đảng Tự do đã đạt được và chính phủ này đã “làm nên lịch sử” với tư cách là chính phủ phục vụ lâu nhất.
Ông Perrottet cho biết thêm, những điểm nổi bật trong thời gian chính phủ nắm quyền bao gồm thêm ba tuyến xe điện lớn, sân bay thứ hai sắp khai trương, năm ngày học mầm non miễn phí cho trẻ em và bãi bỏ thuế con niêm (stamp duty) đối với chủ sở hữu nhà đầu tiên cũng như ngăn chận nạn cờ bạc.
Dân biểu Liên bang gốc Việt đầu tiên Lê Trang Đài (áo vàng góc trái) thuộc đơn vị Fowler được mời lên đài truyền hình quốc gia ABC để bàn luận về cuộc kiểm phiếu đang diễn ra vào tối Thứ Bảy 25.3.2023. Photo courtesy: ABC screenshot
“Chúng tôi đã đạt được tất cả những điều này trong khi vượt qua một số thời điểm khó khăn nhất, hạn hán, hỏa hoạn, lũ lụt và chúng tôi đã vượt qua đại dịch và đưa quốc gia của mình thoát khỏi tình trạng phong tỏa,” ông nói thêm.
Ba ứng viên gốc Việt trong số những người tranh cử đơn vị Cabramatta ở TB New South Wales, Úc với kế quả ứng viên Lao động Trí Võ thắng. Photo courtesy: ABC screenshot
Lao động đã giành được 47 ghế vào cuối đêm thứ Bảy, là số ghế đủ để thành lập chính phủ đa số. Đảng Tự do được 28 ghế. Một ứng viên Lao động gốc Việt ứng cử vào hạ viện tiểu bang đơn vị Cabramatta nơi có nhiều cư dân gốc Việt sinh sống đã thắng, đó là Luật sư Trí Võ, một khuôn mặt quen thuộc trong sinh hoạt của Cộng Đồng Người Việt Tự Do Tiểu Bang NSW và Liên Bang. Cũng tại đơn vị Cabramatta, có hai người gốc Việt cũng ra tranh cử là bà Courtney Nguyễn và Kate Hoàng, nhưng đã thất cử trước đối thủ Trí Võ.
Xem phần thời sự Úc về bầu cử ở Tiểu bang New South Wales và “chuyện dài Viện Bảo Tàng” ở phần cuối video: