Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong Hội nghị
ASEAN đang diễn ra tại Lào. Photo Courtesy: Reuters

Tuyên bố của ASEAN công bố sáng nay đề cập hàng loạt vấn đề, trong đó một phần đề cập Biển Đông.

ASEAN bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về việc cải tạo đất đai và “leo thang các hoạt động trong khu vực”, song không đề cập trực tiếp đến Trung Quốc hoặc phán quyết của tòa.

Tuyên bố nói rằng các hành động trên đã “làm xói mòn lòng tin và sự tin cậy, làm gia tăng căng thẳng và phá hoại hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực”.

Các nhà ngoại giao ASEAN nói rằng Phi Luật Tân và Việt Nam muốn tuyên bố chung nhắc tới phán quyết của tòa và việc tôn trọng pháp luật quốc tế.

Tuyên bố cũng kêu gọi việc không quân sự hóa và tự kiềm chế trong cải tạo ở các vùng biển tranh chấp, nhấn mạnh tầm quan trọng cảu tự do hàng hải trên Biển Đông.

Tuyên bố kêu gọi gặp gỡ thường xuyên hơn giữa Trung Quốc và ASEAN để thúc đẩy nhịp độ đạt được Bộ Quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông, một đường dây nóng để điều phối các tình huống khẩn cấp trên biển và một tuyên bố chung làm sao đối phó được các tình hống đối đầu bất ngờ để giảm rủi ro.

Tuyên bố được đưa ra không lâu sau cuộc gặp giữa các ngoại trưởng ASEAN với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị.

Một số nhà ngoại giao trước đó cho rằng phải đến mai tuyên bố mới được đưa ra sau khi Campuchia phản đối việc nhắc tới phán quyết và quân sự hóa ở Biển Đông.

Ông Vương Nghị cũng đã có cuộc gặp với Ngoại trưởng Campuchia Prak Sokhon, trong đó ông nói rằng quan điểm của Campuchia là đúng đắn và sẽ bảo vệ sự đoàn kết của ASEAN cũng như hợp tác với Trung Quốc.

Lời “khen ngợi” được đưa ra cho dù Campuchia là nước duy nhất trong ASEAN chống lại việc trên, bất chấp quan điểm và các nỗ lực của các nước khác.

“Trung Quốc hoàn toàn ủng hộ Campuchia và các nước ASEAN khác có quan điểm không thiên vị và bảo vệ sự công bằng” – ông Vương nói.

Ông cũng nhấn mạnh rằng Trung Quốc “sẽ không cho phép bất kỳ lực lượng bên ngoài nào khai thác và thổi phồng cái gọi là vụ kiện tòa trọng tài và đem lại bất ổn cho khu vực” – ông này cảnh báo.

Theo Lao Động