Yingluck Shinawatra đến tham dự phiên tòa ở
Thái Lan vào ngày 15.1.2016. Photo Courtesy: Reuters

Phán quyết trên được Phó Thư ký thường trực Văn phòng Thủ tướng Thái Lan Jirachai Moonthongroy đưa ra trong buổi lấy lời khai ở Tòa xét xử các nhân vật giữ vị trí chính trị (thuộc Tòa án Tối cao) vào hôm 13.5.

Theo cáo trạng, cựu Thủ tướng Thái Lan Yingluck bị cáo buộc đã xao nhãng trách nhiệm khi không cho dừng chương trình trợ giá gạo mặc dù đã được cảnh báo về nguy cơ tổn thất, ước tính lên tới hơn 500 tỷ baht (hơn 14 tỷ Mỹ kim).

Ngoài đưa ra các cáo buộc hình sự, chính phủ quân sự Thái Lan muốn những người có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho nhà nước và thành lập một ủy ban điều tra do ông Jirachai Moonthongroy đứng đầu vào tháng 4-2015 để xác định mức độ thiệt hại. Ông Jirachai nói rằng việc kiểm tra của ủy ban này tập trung vào khâu kế toán và không có công ty kinh doanh gạo nào phản đối công việc của ủy ban điều tra.

Do có thêm các tài liệu khác liên quan đến chương trình trợ giá gạo, luật sư củabà Yingluckđã yêu cầu tòa án hoãn lại cho đến khi họ có thể xem xét các tài liệu mới. Như vậy, ông Jirachai sẽ quay lại tòa vào ngày 24-6.

Bà Yingluck có mặt tại tòa án ở Bangkok hôm qua và rời đi ngay sau phiên tòa. Tới đây, các công tố viên đưa ra thêm 2 nhân chứng ra lấy lời khai vào ngày 18.5.

Cũng nên nhắc lại rằng, Cựu Thủ tướng Yingluck nắm quyền tại Thái Lan từ tháng 8/2011 đến tháng 5/2014. Trong thời gian này, bà Yingluck đã khởi động chương trình mua gạo trợ giá cho nông dân theo cương lĩnh của đảng Pheu Thai trong quá trình vận động tranh cử. Theo đó, chính phủ đã mua toàn bộ gạo từ nông dân với mức giá cao hơn từ 40-50% so với giá thị trường.

Theo anh trai bà, ông Thaksin Shinawatra, mục đích của chương trình này nhằm kiểm soát nguồn cung gạo và đẩy mạnh giá gạo xuất khẩu. Tuy nhiên, do nguồn cung của thị trường gạo thế giới lúc đó quá lớn nên chương trình trợ giá này đã bị phản tác dụng.

Các nhà chức trách còn đề cập đến vấn đề tham nhũng trong việc kê khai các khoản giao dịch trong chương trình trợ giá gạo này. Giới điều tra Thái Lan nghi ngờ chính quyền dưới thời bà Yingluck giả mạo nhiều hợp đồng bán gạo cấp chính phủ, càng gây thêm thiệt hại cho chương trình trợ giá nêu trên.

Chính phủ của bà Yingluck bị cáo buộc đã sắp xếp các thương vụ mua bán gạo giữa chính phủ Thái Lan với chính phủ nước ngoài dẫn đến mức độ thiệt hại càng nặng nề hơn. Bộ Tài chính Thái Lan ước tính tổng thiệt hại từ chương trình trợ giá gạo này lên tới 518 tỷ baht (khoảng 14.4 tỷ Mỹ kim).

Tổng hợp