Ngoại trưởng (NT) Iran Mohammad Javad Zarif (trái) và NT John Kerry 
trong buổi gặp mặt tại Nữu Ước hôm 19.4.2016. Photo Courtesy: Reuters

Tòa án Tối cao Mỹ ra phán quyết tịch thu gần 2 tỉ Mỹ kim tài sản của Iran bị phong tỏa ở Mỹ bồi thường cho gia đình các nạn nhân Mỹ chết trong các cuộc tấn công mà Iran được cho là thủ phạm.

Vào ngày 26.4, Bộ Ngoại giao Iran triệu tập đại sứ Thụy Sĩ tại Iran, đại diện cho quyền lợi của Mỹ ở Iran, để lên án một phán quyết của Tòa án Tối cao Mỹ tịch thu gần 2 tỉ Mỹ kim tài sản của Iran bị phong tỏa ở Mỹ bồi thường cho gia đình các nạn nhân Mỹ chết trong các cuộc tấn công mà Iran được cho là thủ phạm.

Quyết định của tòa án có giá trị với hơn 1,000 người Mỹ, hoặc là những người sống sót, hoặc là thân nhân của các nạn nhân đã thiệt mạng trong các vụ tấn công bị nghi có liên quan đến Iran.

Tuy nhiên, chính quyền Iran tuyên bố đang chuẩn bị hồ sơ để khởi kiện Mỹ lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) ở The Hague để đòi lại tiền. Iran nhấn mạnh nếu các quỹ bị đóng băng trị giá 2 tỷ Mỹ kim của nước này bị tận dụng để bồi thường cho nạn nhân trong các vụ tấn công mà Tehran bị cho là có dính líu, Iran sẽ khởi kiện chính quyền Mỹ lên ICJ.

AFP dẫn lời Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cảnh báo: “Chính quyền Mỹ có trách nhiệm bảo vệ các quỹ của Iran và nếu chúng bị tước đoạt, chúng tôi sẽ đệ đơn lên ICJ để yêu cầu khắc phục”.

Từ lâu Mỹ đã không còn đặt phái đoàn ngoại giao ở Iran kể từ sau khi đại sứ Mỹ ở Iran bị tấn công sau cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1979, khiến 52 công dân Mỹ đã bị bắt làm con tin 444 ngày. Vì thế Đại sứ quán Thụy Sĩ đại diện quyền lợi của Mỹ tại Iran.

Năm 2007, một tòa án liên quan Mỹ ra phán quyết yêu cầu Iran bồi thường 2.65 tỉ Mỹ kim cho gia đình các nạn nhân Mỹ chết trong các cuộc tấn công mà Iran được cho là thủ phạm. Trong số này có 241 binh sĩ Mỹ thiệt mạng trong các vụ đánh bom bằng xe tải nhằm vào doanh trại thủy quân lục chiến Mỹ ở Beirut (Lebanon) vào tháng 10-1983.

Năm 2012, Quốc hội Mỹ thông qua luật cho phép chính phủ Mỹ tịch thu tài sản phong tỏa của Iran trên đất Mỹ để bồi thường thể theo phán quyết của tòa án liên bang.

Sau khi Iran và nhóm P5+1 đạt được thỏa thuận hạt nhân và Iran được dỡ bỏ trừng phạt quốc tế, phe ôn hòa ở Iran hy vọng quan hệ giữa Iran và Mỹ sẽ được cải thiện. Tuy nhiên phe cứng rắn ở Iran cho rằng phán quyết này của Tòa án Tối cao Mỹ cho thấy Mỹ vẫn giữ thái độ thù địch với Iran, bất kể hai bên vừa đạt được thỏa thuận hạt nhân.

Tổng hợp