Tổng trưởng Wayne Swan (phải) đang công bố bản ngân sách tại quốc hội

Công bố ngân sách lần thứ hai từ khi chính phủ Lao động Úc lên cầm quyền, Tổng trưởng Ngân khố  Wayne Swan cho rằng trước tình trạng khủng hoảng kinh tế toàn cầu và sự suy thoái còn kéo dài, mỗi người cần phải hy sinh một chút ít. Nhưng giới trung lưu và những người giàu có sẽ bị thiệt thòi nhất trong ngân sách năm nay.

Mặc dầu một số chi tiết về ngân sách đã bị tiết lộ trong một hai ngày qua nhưng tối Thứ Ba hôm nay, chính phủ Lao động mới chính thức công bố ngân sách tại cuộc họp của quốc hội liên bang ở Canberra.

Ngân sách này mang lại lợi lộc cho những người hưởng trợ cấp tuổi già (pensioners), cho những người nghỉ hộ sản và cho các kế hoạch xây dựng hạ tầng cơ sở quan trọng.

Kể từ ngày 20 tháng 9, những người lãnh trợ cấp tuổi già sẽ được lãnh thêm tới $32 mỗi tuần.

Tuy nhiên, để khuyến khích người dân làm việc lâu hơn nữa, tuổi được hưởng lãnh trợ cấp tuổi già thay vì 65 như hiện nay, sẽ tăng lên tới 67 tuổi.

Nước Úc và Mỹ là những quốc gia duy nhất trong các nước tây phương giàu có mà phụ nữ nghỉ hộ sinh không được lãnh lương hay trợ cấp.  Nhưng kể từ năm 2011, sẽ có khoảng 150,000 người cha hay người mẹ hàng năm sẽ được nghỉ hộ sản mà được trả tiền bởi người thọ thuế (tức chính phủ).

Để được hưởng quyền lợi này, các cha mẹ phải có lợi tức dưới $150,000 và phải làm việc ít nhất 1 ngày trong một tuần từ 10 tháng trước khi đứa con chào đời.

Chính phủ sẽ chi ra $21 tỉ cho việc xây dựng hạ tầng cơ sở, bao gồm đường sá và trường học.

Những người mua căn nhà đầu tiên vẫn sẽ tiếp tục được hưởng trợ cấp kéo dài sau ngày 30 tháng 6. Họ vẫn sẽ được tăng trợ cấp căn bản từ $7,000 lên tới $14,000 khi mua căn nhà cũ và $21,000 khi mua căn nhà mới.

Ân huệ này sẽ kéo dài tới ngày 30 tháng 9. Nhưng sau đó, trợ cấp cho người mua căn nhà đầu tiên sẽ giảm đi một nửa trong thời gian từ ngày 1 tháng 10 đến 31 tháng 12. Người mua nhà cũ sẽ chỉ còn được trợ cấp $10,500 và nhà mới $14,000.

Năm ngoái, chính phủ Lao động dự trù ngân sách sẽ thặng dư $22 tỉ nhưng nay dự đoán ngân sách sẽ thâm thủng $58 tỉ trong tài khóa 2009-2010.

Chính phủ cũng dự trù tỉ lệ thất nghiệp sẽ tăng lên 8.5% trong năm 2011, có nghĩa sẽ có khoảng 1 triệu người Úc không có việc làm.

Trước đây, dưới thời chính phủ Howard, bất cứ người nào mua bảo hiểm y tế tư đều được chiết giảm 30% lệ phí nhưng nay chỉ dành cho người có lợi tức thấp. Người ta đoán sẽ có nhiều người không mua bao hiểm y tế và như vậy gánh nặng sẽ đè lên các bệnh viện công.

Cũng vậy, việc đóng tiền vào quỹ hưu trí sẽ không được giảm thuế nhiều như thời chính phủ Liên đảng. Chính phủ cũng giảm bớt tiền đóng góp thêm vào quỹ hưu trí cho những người có lợi tức thấp.

Nói chung, giới trung lưu trở lên bị thiệt thòi trong ngân sách năm nay. Những gì chính phủ Howard làm trong thời gian cầm quyền nay sẽ bị chính phủ Kevin Rudd thay đổi.