Nga đã đi tiên phong trong việc dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Iran sau khi Tehran và nhóm P5+1 đạt được thỏa thuận khung hôm 2.4 vừa qua. Photo Courtesy: Geofinancial

Mỹ và Israel đồng loạt lên tiếng chỉ trích sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin ký sắc lệnh dỡ bỏ lệnh cấm bán hệ thống tên lửa phòng không S-300 cho Iran.

Vào hôm 13.4 Tổng thống Vladimir Putin đã bất ngờ dỡ bỏ lệnh cấm bán hệ thống tên lửa phòng không S-300 cho Iran, một động thái bị cả Mỹ và Israel chỉ trích.

Trong một thông báo chính thức từ điện Cẩm Linh cho hay Nga sẽ dỡ bỏ lệnh cấm di chuyển quá cảnh qua lãnh thổ Nga (bao gồm cả bằng đường hàng không), từ lãnh thổ Nga đến Iran, cũng như chuyển giao cho Iran các hệ thống tên lửa phòng không  S-300. Cũng trong thông báo này cho hay sắc lệnh sẽ có hiệu lực ngay sau khi được ký.

S-300 là một loạt các hệ thống tên lửa đất-đối-không tầm xa do Nga sản xuất. Hệ thống S-300 được phát triển để tăng cường khả năng chống máy bay và tên lửa hành trình cho lực lượng phòng không. Các biến thể sau đó được phát triển để đánh chặn cả tên lửa đạn đạo chiến thuật.

Việc dỡ bỏ lệnh cấm trên có thể là dấu hiệu cho thấy Nga đã tận dụng thời cơ để có một khởi đầu thuận lợi trong cuộc đua để giành lấy những lợi ích từ Iran, sau khi quốc tế có khả năng sẽ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt nhằm vào quốc gia này.

Sau khi Nga thông báo gỡ bỏ lệnh cấm, Washington và Israel đồng loạt đã lên tiếng chỉ trích. Trong đó Bộ trưởng Tình báo Israel Yuval Steinitz nhận định: “Thay vì yêu cầu Iran chấm dứt hoạt động khủng bố ở Trung Đông và thế giới, thì nước này lại được phép trang bị cho mình bằng các loại vũ khí tiên tiến. Điều đó chỉ làm gia tăng sự xâm lược của Iran”.

Cũng cùng sự quan ngại đó Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng đã nói chuyện trực tiếp với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov trong cuộc điện đàm sau khi lệnh cấm được đưa ra.

Phát ngôn nhân của Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf nói rằng: “Chúng tôi không tin rằng đó là hành vi xây dựng vào thời điểm này khi Nga có những di chuyển như vậy”. Còn người phát ngôn Lầu Năm Góc Steve Warren cũng phản đối động thái này của Mạc Tư Khoa và gọi hành động đó là “vô ích”.

Ngoài việc dỡ bỏ lệnh cấm trên, Mạc Tư Khoa cũng đã khởi động chương trình đổi dầu lấy lương thực với Nhà nước Hồi giáo trong động thái muốn tận dụng những lợi thế từ việc Iran sẽ dần được dỡ bỏ các lệnh trừng phạt.

Giới chuyên gia nhận định việc Nga dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Iran sẽ tạo ra sự khởi đầu thuận lợi cho Mátxcơva trong cuộc đua giành lấy những lợi ích từ việc quốc tế sẽ phải dần dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt Tehran theo thỏa thuận đạt được giữa Iran và nhóm P5+1.

Tổng hợp