Ông Nguyễn Phú Trọng (phải) sẽ kiêm luôn chức chủ tích nước của ông Trần Đại Quang (giữa). Photo Courtesy: Reuters 100% đại biểu tại Hội nghị Trung ương 8 “tín nhiệm giới thiệu” Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để Quốc hội bầu làm Chủ tịch nước Việt Nam.
Loan báo chính thức nói Ban Chấp hành Trung ương Đảng “thống nhất rất cao” với tỉ lệ bỏ phiếu tuyệt đối 100%.
Về lý thuyết, Quốc hội sẽ bỏ phiếu bầu chức vụ Chủ tịch nước mới, sau khi ông Trần Đại Quang đột ngột qua đời hồi tháng 9.
Việc đương kim Tổng Bí thư của Đảng Cộng sản Việt Nam tham gia kiêm nhiệm chức vụ Chủ tịch nước như một phương án ‘nhất thể hóa’ hai chức vụ cấp cao đang được công luận quan tâm là ‘không trái với Hiến pháp’, một chuyên gia về Luật Hiến pháp từ Hà Nội nói với BBC hôm 1.10.2018.
Tuy nhiên cùng ngày, một luật sư và nhà vận động nhân quyền từ Sài Gòn nói với BBC Tiếng Việt phương án nhất thể hóa vào một nhân vật lãnh đạo sẽ ‘chỉ mang tính tượng trưng’ mà không giải quyết ‘phần gốc rễ của vấn đề thể chế’.
Một ý kiến khác từ nhà nghiên cứu và quan sát chính trị Việt Nam từ trong nước trong dịp này cho rằng khu vực và thế giới có thể sẽ quan tâm tới hiệu quả của việc lãnh đạo, quản lý, quản trị hơn là ‘tam trụ’ thay ‘tứ trụ’, nếu việc điều chỉnh, hợp nhất không đem lại thực chất.
Từ Hà Nội hôm thứ Hai, PGS. TS. Phạm Đức Bảo, Phó Viện trưởng Viện Chính sách, Pháp luật và Phát triển thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nêu quan điểm:
“Tôi ủng hộ phương án này vì tôi thấy việc nhất thể hóa là cần thiết và phù hợp trong điều kiện hiện nay như Luật sư Trần Quốc Thuận đã nói với BBC. Việc Tổng Bí thư nắm giữ cương vị Chủ tịch nước thì sẽ chính danh và phù hợp hơn trong quan hệ quốc tế nhân danh Nhà nước.
“Vấn đề quan trọng là phải tiếp tục cải cách thể chế để bảo đảm việc kiểm soát quyền lực và thực thi dân đủ trong tổ chức, hoạt động của bộ máy Đảng và Nhà nước. Việc này đáng lẽ ra phải làm từ lâu nhưng vì nhiều lý do nên không thực hiện được nhưng nay đến nay các điều kiện đã chín muồi và cơ hội đã cho phép để hiện thực hóa. Trên thế giới, tất cả các nước được gọi là XHCN thì chỉ còn Việt Nam là chưa nhất thể hóa hai vị trí cao nhất của Đảng và Nhà nước làm một như Trung Quốc, Triều Tiên, Cuba, Lào…
“Còn tất cả các quốc gia khác trên thế giới thuộc các nước tư bản phát triển, các nước đang phát triển, các nước kém phát triển dù dân chủ hay độc tài thì người đứng đầu đảng cầm quyền đều là người đứng đầu nhà nước (đối với các nước theo hình thức chính thể cộng hòa Tổng thống như Mỹ, Philipines…hay cộng hòa lưỡng tính như Pháp, Nga…) hay đứng đầu chính phủ (đối với các nước theo hình thức chính thể cộng hòa đại nghị hay còn gọi là cộng hòa nghị viện và quân chủ lập hiến như Cộng hòa liên bang Đức, Ấn Độ, Sinhgapore, Italia, Nhật Bản, Thái Lan…
“Vì vậy việc Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng cầm quyền chiếm hơn 90% số đại biểu Quốc hội nắm giữ vị trí nguyên thủ quốc gia, đứng đầu nhà nước để thay mặt cho nước CHXHCN Việt Nam về đối nội và đối ngoại cũng là điều cần thiết và không có gì lạ.”
Theo BBC Tiếng Việt