BPSOS, ngày 1 tháng 1, 2023

Trong giai đoạn gần cuối năm 2022, BPSOS bắt đầu nhận được các đóng góp tài chánh của những nhà hảo tâm ở Hoa Kỳ để giúp định cư đồng bào tị nạn ở Thái Lan qua chương trình bảo lãnh tư nhân của Canada. Dự phóng là số trường hợp như vậy sẽ tăng đáng kể trong năm 2023, chúng tôi ra thông báo chung để giải thích và tránh ngộ nhận.

BPSOS không đứng ra gây quỹ trong cộng đồng để định cư người tị nạn vào Canada.

Thay vào đó, chúng tôi hợp tác với ngày càng nhiều các nhóm và tổ chức ở Canada để tăng số người tị nạn được định cư qua chương trình bảo lãnh tư nhân của quốc gia này, bằng cách:

1. Giúp chuyển tiền đóng góp của người ở Hoa Kỳ đến quỹ tín thác (trust fund) được lập ra ở Canada bởi nhóm hoặc tổ chức bảo lãnh;
2. Hỗ trợ người tị nạn ở Thái Lan lập hồ sơ xin định cư Canada theo chương trình bảo lãnh tư nhân.

Quỹ tín thác

Nhóm người hoặc tổ chức bảo lãnh lập quỹ tín thác tại ngân hàng dành riêng cho mỗi gia đình được bảo lãnh, và tự bỏ tiền hoặc vận động người quen đóng góp. Người tị nạn cũng có thể kêu gọi các người thân, quen đóng góp. Tuy nhiên, chính người tị nạn tuyệt đối không được tự mình đóng góp vào quỹ này vì như thế là mua chỗ định cư, vi phạm luật pháp Canada.

Tiền đóng góp có thể gửi trực tiếp đến tài khoản ngân hàng của quỹ tín thác. Nếu gửi thẳng bất tiện, người ở Hoa Kỳ có thể gửi về cho BPSOS, ghi rõ thông tin của quỹ tín thác; chúng tôi sẽ chuyển sang Canada theo chỉ định.

Một năm sau khi người được bảo lãnh đến Canada, số tiền còn dôi ra trong quỹ tín thác sẽ được hoàn trả theo tỉ lệ đóng góp cho người đóng góp, trừ khi người đóng góp tặng luôn để dùng bảo lãnh gia đình tị nạn khác. Trong trường hợp tặng luôn, nếu đóng góp thông qua BPSOS thì sẽ được BPSOS cấp biên lai miễn trừ thuế với Sở Thuế Liên Bang Hoa Kỳ.

Như điều kiện hợp tác, BPSOS yêu cầu nhóm người hoặc tổ chức bảo lãnh tường trình tổng kết thu, chi với những người đóng góp và thông báo cho họ về cách giải quyết phần quỹ thặng dư.

Tiền vé máy bay

Chính phủ Canada cho người tị nạn vay trả góp tiền vé máy bay. Quỹ tín thác do đó không bao gồm vé máy bay.

Hỗ trợ việc lập hồ sơ

Song song với việc nhóm người hoặc tổ chức bảo lãnh nộp đơn bảo lãnh với chính quyền Canada, BPSOS giúp người tị nạn được bảo lãnh lập hồ sơ xin định cư tị nạn theo chương trình bảo lãnh tư nhân. Trong năm 2022, chúng tôi đã lập hồ sơ cho 25 gia đình, gồm tổng cộng 73 người tị nạn.

Mục tiêu của chúng tôi cho năm 2023 là tận khai thác chính sách được thủ tướng Canada tuyên bố ngày 1 tháng 11, 2022: sẽ nhận định cư trung bình 75 nghìn người tị nạn mỗi năm trong 3 năm tới, tăng 50% so với trước đây. Cuối năm 2022, BPSOS đã tuyển một nhân sự toàn thời, là một mục sư người Anh ở Thái Lan, để: (1) nới rộng việc hợp tác với nhiều nhóm hoặc tổ chức bảo lãnh ở Canada, (2) tăng nỗ lực giúp đồng bào tị nạn điền hồ sơ xin định cư vào Canada.

Lý giải cách làm

Cách làm kể trên có những ưu điểm sau đây:

* Các nhóm và tổ chức bảo lãnh ở Canada trực tiếp chọn người tị nạn họ biết rõ và muốn bảo lãnh, tránh tình trạng hồ sơ bất cập hoặc bị tráo.

* Người tị nạn sớm tự lập để không là gánh nặng cho người bảo lãnh mà phần đông vốn là những người quen biết.

* Người tị nạn thực hiện phần trách nhiệm của mình bằng cách trả góp tiền vé máy bay.

* Phần thặng dư trong quỹ tín thác phải trả lại cho người đóng góp theo tỉ lệ đóng góp; khoản nào được tăng luôn thì phải chứng minh cho những ai đóng góp là được dùng để bảo lãnh thêm người tị nạn, tránh tình trạng sử dụng tuỳ tiện, thiếu minh bạch.

BPSOS chủ trương không gây quỹ bảo lãnh tư nhân vì phải dồn năng lực nhân sự và tài chính nhằm đáp ứng nhu cầu hàng đầu của người xin tị nạn: được cứu xét tư cách tị nạn bởi Cao Uỷ Tị Nạn LHQ. Nếu không có quy chế tị nạn thì không thể đi định cư, kể cả theo chương trình bảo lãnh tư nhân.

BPSOS là tổ chức của người Việt duy nhất có luật sư thường trực ở Thái Lan trong suốt 13 năm qua để hỗ trợ cho đồng bào xin tị nạn. Vì không ai khác đáp ứng nhu cầu tối quan trọng này của đồng bào, chúng tôi phải dồn mọi năng lực cho việc hỗ trợ pháp lý. (Có một tổ chức khác, của người Mỹ, cũng có luật sư để giúp người tị nạn nhưng phần lớn là các trường hợp đến từ các quốc gia khác.)

Tính đến thời điểm giữa năm 2022, số thống kê của CUTN/LHQ cho thấy có 998 người Việt đã có quy chế tị nạn và đang chờ định cư. Kế hoạch của chúng tôi là tăng đáng kể số đồng bào được định cư qua chương trình bảo lãnh tư nhân của Canada, đồng thời, dựa vào số hồ sơ tị nạn đang lưu giữ, thúc đẩy CUTN/LHQ giới thiệu người đã có quy chế tị nạn với các chương trình định cư của chính phủ Hoa Kỳ, Canada, và các quốc gia đệ tam khác.

Mọi thắc mắc, xin liên lạc: [email protected].