Ngày 16/10/2024 ông Nguyễn Quang Duy đăng thư mời các hội đoàn trong Cộng Đồng NVTD-Victoria tham dự Phiên Họp Hoạch Định Chương Trình “50 Năm Định Cư – 50 Năm Tự Do” 1975 – 2025 sẽ diễn ra tại Trung tâm Sinh hoạt Cộng đồng ở vùng Sunshine North vào Chủ Nhật 3/11/2024.
Dự Thảo Tu Chính Nội Quy
Sau một thời gian đi thuyết trình, giải thích với các nhóm và hội đoàn trong CĐ ở một số địa phương, hôm nay một lần nữa ông ông Nguyễn Duy Nhạc, Trưởng ban Tu chính Nội quy nói đến vai trò của các hội đoàn trong Dự thảo Tu chính Nội quy.
Ông Nhạc nói lý do tại sao phải tu chính Nội quy 2012, vì nó có một số thiếu sót như:
Nội quy 2012 không nhắc đến nguồn gốc tỵ nạn cộng sản của Cộng Đồng Người Việt Tự Do. Con cháu chúng ta cũng cần nhớ vì sao cha mẹ đã đem chúng qua xứ sở này.
Nội quy 2012 có nhắc đến việc bảo tồn di sản văn hóa dân tộc, nhưng không nói rõ nội dung văn hóa mà chúng ta cần bảo tồn và phát triển là văn hóa nào. Xác định quan điểm lịch sử, văn hóa và giáo dục tự do và khai phóng là căn bản quan trọng trong việc ngăn chận sự du nhập những quan điểm văn hóa hay lịch sử nô dịch cộng sản.
Nội quy 2012 không có cơ chế giải quyết bất đồng trong nội bộ Ban Chấp Hành, hoặc giữa Ban Chấp Hành (BCH) với Hội Đồng Cố Vấn và Giám Sát (HĐCVGS). Do không nói rõ tương quan quyền hạn giữa hai cơ chế BCH và HĐCVGS, chỉ nói đến bãi nhiệm lẫn nhau và không có cơ quan hòa giải giữa hai bên, nên sự bế tắc là khó tránh khỏi.
Trong phiên họp, một vài người không đồng ý việc xóa bỏ vai trò giám sát của HĐCVGS nhưng những người khác cho rằng vai trò này không hữu hiệu trong quá khứ, gây xung đột, chia rẽ và nên loại bỏ, chỉ giữ vai trò cố vấn mà thôi.
Sau gần 9 tháng soạn thảo với nhiều lần tham khảo và chỉnh sửa theo ý kiến của quý đồng hương, Ban Tu chính Nội quy đã chuyển đến BCH bản dự thảo để công bố rộng rãi trên các phương tiện truyền thông.

Ông Nguyễn Duy Nhạc (góc phải) trình bày vai trò của các hội đoàn trong dự thảo Bản Tu chính Nội quy. Hình: TVTS

Chiếu theo điều 24 của Bản Nội Quy 2012, Quyết Định của Đại Hội chỉ có hiệu lực khi số thành viên tham dự đạt trên 50 người và Điều 23.2 quy định Bản Dự Thảo Nội Quy 2024 cần được đa số tuyệt đối 3/4 phiếu thuận. Bản Nội Quy 2024 sẽ chỉ bắt đầu có hiệu lực nếu hội đủ 2 điều kiện nói trên.
Ông Nguyễn Duy Nhạc nói nếu thiếu 1 trong 2 điều kiện Bản Nội Quy 2012 sẽ tiếp tục có hiệu lực.
“50 Năm Định Cư – 50 Năm Tự Do” 1975 – 2025
Ba phần còn lại trong phiên họp này đã lần lược được những người phụ trách trình bày.
Ông Nguyễn Hiệp qua máy chiếu lên màn ảnh đã trình bày toàn bộ Chương Trình “50 Năm Định Cư – 50 Năm Tự Do” 1975–2025. Chương trình này không những chỉ chú trọng vào tâm điểm là Tết Ất Tỵ 2025 mà kéo dài nguyên cả năm bao gồm nhiều hoạt động, hợp tác với các đoàn thể và những tổ chức chính mạch của Úc để giới thiệu sự hiện diện của người Việt tị nạn từ năm 1975 đến nay qua các hoạt động văn hóa nghệ thuật và những đóng góp của cộng đồng và của những cá nhân xuất sắc người Úc gốc Việt cho xã hội Úc. Dự trù các hoạt động đó sẽ diễn ra ở công trường Federation Square ở trung tâm Melbourne và vài thành phố khác.
Nhưng quan trọng nhất là làm thế nào để có ngân quỹ thực hiện công tác này. Ông Nguyễn Hiệp trình bày những khoản tiền đang có và đang vận động với các cơ quan, tổ chức người Úc vì chỉ riêng việc tổ chức tại công viên Footscray Park dự trù sẽ tốn đến $330,000.
Sau đây là một số kế hoạch (projects) đã được nộp cho các cơ quan cấp ngân khoản, đã được chấp thuận:
-Thank you Australia, do Australia Day 2025 Community Events Grant Program cấp: $10,000.
-50-Year Resettlement, 50-year Freedom, do City of Yarra cấp: $400,000.
-50-Year Resettlement, 50-year Freedom do Maribyrnong Community Grant cấp: $40,000.
Còn nhiều kế hoạch khác đã nộp đơn và đang chờ đợi kết quả từ Multicultural Business Chambers and Trader Groups Program ($20,000), BMD GroupCommunity Grant ($5,000), Hành trình Kiên cường Tôn vinh Phụ nữ Úc-Việt 50 năm Định cư từ 2024-25 Multicultural Festivals and Events Program Round 2 ($30,000), Giỗ Tổ Hùng Vương từ Brimbank Community Grant 2024-25 ($10,000).
Một số kế hoạch dài hạn 3 năm đang nộp xin ngân khoản (funding) với Department of Families, Fairness & Housing như Empower Vise/Sóng Năng Lực ($120,000); Voices of Resilience/Tiếng Vọng Kiên Cường ($180,000); Honouring and Recognizing the Contribution of Vietnam Veterans/Tôn Vinh Cựu Chiến Binh Việt Nam – Kỷ niệm 75 năm thành lập Việt Nam Cộng Hòa ($30,000); Tu sửa Trung tâm Sinh hoạt Cộng đồng ($100,000 trong 2 năm).
Riêng kế hoạch Xây dựng Vietnamese Community Hub với ngân khoản xin tài trợ $8,000,000 với Department of Infrastructure, Science & Resource đã thất bại (vì thiếu sự hỗ trợ tài chánh/ financial backing is weak).

Ông Nguyễn Hiệp trình bày trên màn hình những việc cộng đồng đã làm và sẽ làm liên quan đến chương trình “50 Năm Định Cư – 50 Năm Tự Do”. Hình: TVTS

Luật sư Nguyễn Tân Hải, Điều Hợp Viên Dự án Triển lãm 2025 trình bày chương trình làm việc với sự hợp tác của nhiều thành viên trong cộng đồng qua một dự án được ông mô tả là trái tim của hội chợ tết, đó là một lều triển lãm rất lớn trong đó trưng bày mọi sinh hoạt và đóng góp của người Việt tị nạn từ năm 1975 trong đó có những hình ảnh của VNCH trước 1975, những đóng góp thuyền nhân, người tị nạn và lý do tại sao họ có mặt ở đất nước này.
BCH hành đã liên lạc với Viện Bảo tàng Quốc gia cựu Chiến binh Việt Nam (NVVM) ở Phillip Island và họ đã cung cấp một số hình ảnh của binh sĩ Úc tại Việt Nam qua những công tác dân sự giúp người dân Miền Nam. Đặc biệt Viện Bảo tàng sẽ cho mượn chiếc xe Mobile Museum (Bảo tàng Lưu động) của họ đưa từ Phillip Island đến triển lãm tại công viên Footscray Park trong hai ngày hội chợ tết.
Luật sư Hải mô tả cuộc triển lãm quy mô đánh dấu 50 định cư và 50 tự do là một cái mốc quan trọng chỉ xảy ra một lần trong đời đối với những người tị nạn cộng sản từ năm 1975.
Ông cũng cho biết là BCH đã viết thư mời Thủ tướng Anthony Albanese, Thủ lãnh Đối lập Liên bang Peter Dutton, Thủ hiến Jacinta Allan và Thủ lãnh đối lập John Pesutto của Tiểu bang Victoria đến dự Hội Chợ Tết của Cộng Đồng, nhưng họ có đến dự không là tùy họ.
Cuối cùng ông Nguyễn Hiệp, Điều Hợp Viên Dự án Sân khấu 2025 trình bày những gì sẽ diễn ra trên sân khấu trong đó với sự hợp tác của các phụ tá điều hợp viên là ca sĩ Nghiêm Lệ và Thụy Kim; nhạc sĩ Bình Cadillac và ca sĩ Dương Hòa, người phụ trách ban hợp xướng Cộng đồng mà trong đêm tập đầu tiên vào Thứ Sáu tuần qua quy tụ khoảng 60 thành viên.
Ông Nguyễn Hiệp cho biết hội đoàn nào muốn tham gia trình diễn trên sân khấu hãy liên lạc với ông hoặc ca sĩ Thụy Kim hạn chót là cuối tháng 11 này.
Số tiền $750,000 Chính phủ Victoria cho Cộng đồng đi đâu?
Một vấn đề bất ngờ xảy ra trong phiên họp này là chuyện đồn đãi về số tiền $750,000 mà chính phủ tiểu bang cấp cho Cộng đồng đã được mang ra trình bày dù không có trong chương trình của phiên họp. Lý do: Bởi vì diễn biến bất ngờ xảy ra vào Thứ Sáu 1/11/2024 khi BCH nhận bản sao hồ sơ liên quan đến số tiền $750,000 Chính phủ Victoria cấp cho Cộng đồng.
Cả ông Chủ tịch Nguyễn Quang Duy và Luật sư Nguyễn Tân Hải đã trình bày vấn đề mà chỉ một ít số người trong những BCH/CĐ tiền nhiệm biết trong khi đại đa số đồng hương đều không biết, đó là vào năm 2018 Chính phủ Daniel Andrews đã cấp cho Ban Chấp hành số tiền $750,000 đô la để xây dựng Trung tâm Sinh Hoạt Văn hóa và Bảo Tàng Việt Nam.
Nhưng cũng như mọi người biết, trong vòng 6 năm qua cho đến nay không có trung tâm nào mang cái tên đó như trong đơn xin cấp funding.
BCH của nhiệm kỳ 2022-2025 của ông Nguyễn Quang Duy cũng từng cho biết ông chẳng nhận giấy tờ bàn giao về những ngân khoản các chính phủ đã cấp cho các BCH tiền nhiệm. Theo sự trình bày của ông Chủ tịch Nguyễn Quang Duy và Luật sư Hải trong phiên họp có các hội đoàn tham sự, TVTS được biết như sau.
Luật sư Hải nói vì trung tâm sinh hoạt xuống cấp, cần phải tu bổ nên ông cùng ông Chủ tịch Duy và anh Phạm Hải đã bỏ mất ba tuần lễ liên tục làm đơn xin Chính phủ Tiểu Bang Victoria cấp ngân khoản, giải trình lý do xin và có sự ủng hộ của nhiều hội đoàn, chính khách “với sự khát khao, hy vọng đèn trời cứu xét để cho cộng đồng nghèo có tiền sửa chữa cơ sở”.
Theo TVTS biết, cộng đồng người Việt là cộng đồng đông dân thứ 5 ở Victoria sau gần 50 năm định cư, nhưng cái trung tâm ọp ẹp, xuống cấp nằm thật sâu trong khu kỹ nghệ cạnh hãng xưởng trông thật “đáng thương”, không xứng với tầm vóc dân số và sự đóng góp của cộng đồng người Việt cho xã hội Úc.
Luật sư Hải nói trước khi làm đơn xin cái funding $400,000 sửa chữa trung tâm (Multicultural Community Infratructure Fund), ông đã tìm hiểu xem Cộng đồng có thuộc vào diện xin trợ cấp sửa chữa loại này không, đã có bao giờ nộp đơn xin chưa thì đã nhận một văn bản chính thức do Chính phủ Victoria gởi trong đó cho biết vào năm 2018 chính phủ đã nhận đơn xin trợ cấp và đã trao cho BCH số tiền $750,000.
Luật sư Hải và ông CTCĐ Duy đã ngồi xuống nghiên cứu và thấy trong hồ sơ, sổ băng, trương mục bàn giao chẳng có giấy tờ gì liên quan đến số tiền này do chính phủ cung cấp vào năm 2018. Sau đó Luật sư Hải được Ban Chấp hành ủy nhiệm để yêu cầu chính phủ Victoria cung cấp những tin tức liên quan chiếu theo đạo luật tự do thông tin FOI nhưng từ cuối năm 2023 đến nay họ lần lữa hứa hẹn nhưng không đưa ra, cho đến thứ Sáu tuần qua, thì cũng chỉ gởi cho BCH một phần của hồ sơ mà thôi gồm có đơn xin và các văn bản đính kèm đơn xin.
Đó là đơn xin Multicultural Community Infrastructure Fund do CDNVTD-Vic nộp vào ngày 28/7/2018.

Nghệ sĩ Ngọc Lan, đại diện Ban Cải Lương góp ý kiến về việc tổ chức văn nghệ Hội Chợ Tết 2025, Hình: TVTS

Cũng nên nói thêm, theo TVTS được biết, vào khoảng cuối năm 2023 BCH đã nộp đơn xin Chính phủ TB Victoria một funding $400,000 để sửa chữa trung tâm Sinh Hoạt Công Đồng (Đền thờ Quốc Tổ) đã bị xuống cấp trầm trọng nhưng đã bị chính phủ từ chối. Họ không nói rõ lý do từ chối nhưng BCH Cộng đồng đã phải tự ngầm hiểu là trước đây CĐNVTD Victoria đã được Chính phủ TB Victoria trợ cấp $750,000 theo chương trình này rồi.
TVTS được nghe báo cáo rằng số tiền funding $750,000 không nằm trong bất kỳ một trương mục ngân hàng nào do ông Cựu Chủ Tịch Nguyễn Văn Bon bàn giao cho tân Ban Chấp hành của ông Nguyễn Quang Duy. Số tiền funding này hoặc đã bị chuyển qua cho một tổ chức khác hay bị tiêu tán vào đâu đó mà BCH hiện tại cần phải theo dõi, tìm hiểu và làm sáng tỏ số tiền $750,000 đi đâu, và có dùng đúng như mục tiêu đề ra khi xin trợ cấp khiến giờ đây Cộng đồng không thể xin ngân khoản trợ cấp để tu sửa lại trung tâm Sinh Hoạt Cộng đồng hiện đang xuống cấp.
LS Hải đã phê phán các ban chấp hành CĐNVTD-Vic những nhiệm kỳ trước trong vòng 20 năm qua khi thay đổi BCH thì người Chủ tịch và BCH tiền nhiệm đã không bàn giao văn bản giấy tờ gì cho BCH kế tiếp vì vậy đúng như lời ông Cựu CT Bon đã nói với ông tân CT Nguyễn Quang Duy lúc bàn giao là “ tôi đâu có giấy tờ văn bản gì để bàn giao cho tân Ban Chấp hành vì khi tôi nhận nhiệm vụ từ BCH cũ, đâu có ai bàn giao cho tôi văn bản gì đâu.
LS Hải nói thêm là hội viên đồng hương của CĐNVTD- Vic đã sống trong bóng tối gần 20 năm vì họ không được thông báo để biết toàn bộ những công việc làm của BCH mà theo luật họ phải được quyền biết. Chỉ có ban chấp hành hiện nay do ông Nguyễn Quang Duy thụ uỷ là thông báo toàn thể những công việc làm với các hội đoàn và hội viên. Đây là lý do chính khiến ông hỗ trợ những việc làm của BCH này. Ông nói “ từ nay chúng ta sống dưới ánh sáng mặt trời chứ không còn sống trong tăm tối nữa…”
Theo BCH thì Cộng đồng Người Việt TD Victoria này đã đóng góp rất nhiều cho xã hội Úc về mọi mặt nên chính phủ Victoria cần phải đối xử công bằng với CDNVTD-Victoria.
TVTS được biết toàn thể BCH Cộng đồng đã biểu quyết và đồng ý tiến hành những việc để làm sáng tỏ việc xử dụng số tiền $750,000 và bước đầu tiên là sẽ gởi Panel Review Report của Ủy ban Duyệt xét Dự án Trung tâm Văn hóa và Sinh hoạt Cộng đồng dài khoảng 700 trang cho một số chính trị gia, Dân biểu, Thượng Nghị sĩ tiểu bang và liên bang, đồng thời sẽ viết văn thư chính thức gởi Thủ hiến tiểu bang Victoria và các Bộ trưởng có liên quan đến funding $750,000 này để yêu cầu điều tra sự việc.
Phiên họp chấm dứt lúc 5pm sau bốn tiếng đồng hồ thảo luận.
(TVTS tường thuật – trích e-magazine etvts.com.au số 2008 phát hành Thứ Tư 06/11/2024)