Úc và Indonesia sẽ tăng cường các cuộc tập trận quân sự chung lên mức chưa từng có và thúc đẩy hợp tác an ninh hàng hải theo một thỏa thuận quốc phòng mới mang tính lịch sử nhằm chống lại các mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Trung Quốc.

Hiệp ước, được hoàn thiện trong chuyến thăm Canberra của tổng thống đắc cử Indonesia Prabowo Subianto, sẽ chứng kiến ​​Indonesia mở cửa các căn cứ quân sự của mình cho lực lượng Phòng vệ Úc, đồng thời tinh giản hoạt động huấn luyện quân sự của Indonesia tại Úc.

Chính phủ Albanese ca ngợi thỏa thuận ở mức hiệp ước này là một thỏa thuận “vô cùng quan trọng” sẽ trở thành nền tảng mới cơ bản trong an ninh của quốc gia và an ninh của Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương nói chung.

Bộ trưởng Richard Marles sẽ đến Indonesia vào tuần tới để ký thỏa thuận, diễn ra chỉ vài tuần sau một thỏa thuận mới với Hoa Kỳ về việc tiếp nhận thêm máy bay ném bom, máy bay chiến đấu và máy bay giám sát của Hoa Kỳ tại các căn cứ Top End ở vùng cực Bắc của Úc

Ông Prabowo – Bộ trưởng Quốc phòng nước này, người sẽ tuyên thệ nhậm chức tổng thống vào tháng 10 – mô tả hiệp ước này là “thỏa thuận láng giềng tốt”, đồng thời kêu gọi Úc tiếp tục hỗ trợ nền kinh tế của Indonesia và cuộc chiến chống ma túy của nước này.

Văn bản thỏa thuận quốc phòng vẫn chưa được công bố, nhưng được cho là sẽ cung cấp khuôn khổ cho việc tiếp cận có đi có lại các cơ sở quân sự của hai quốc gia, và bao gồm các cam kết về đào tạo, tuần tra chung trên biển, gìn giữ hòa bình và các hoạt động nhân đạo.

Thỏa thuận này không cung cấp quyền miễn trừ cho nhân viên ADF vi phạm luật pháp Indonesia, luật này áp dụng án tử hình đối với các tội nghiêm trọng, nhưng bao gồm cam kết tham vấn một cách thiện chí nếu quân đội Úc phải đối mặt với các cáo buộc tại quốc gia này.

Anthony Albanese, người đã tiếp đón người đồng cấp sắp tới của mình tại một cuộc họp vào thứ Ba với các bộ trưởng cấp cao của Úc tại Tòa nhà Quốc hội, cho biết thỏa thuận này là một bước đột phá trong mối quan hệ song phương của hai quốc gia.

“Hiệp ước lịch sử này sẽ củng cố sự hợp tác quốc phòng mạnh mẽ của chúng ta bằng cách tăng cường đối thoại, tăng cường khả năng tương tác và tăng cường các thỏa thuận thực tế”, Thủ tướng cho biết.

“Đây sẽ là nền tảng quan trọng để hai nước chúng ta hỗ trợ an ninh của nhau, điều này rất quan trọng đối với cả hai nước, cũng như đối với sự ổn định của khu vực mà chúng ta cùng chia sẻ.”

Ông Prabowo, cựu chỉ huy lực lượng đặc nhiệm, cho biết trong khi ông quyết tâm duy trì vị thế không liên kết của đất nước mình, ông muốn củng cố mối quan hệ của Indonesia với các đối tác chủ chốt.

“Tôi đã nhiều lần tuyên bố rằng chúng tôi muốn có mối quan hệ tốt nhất với tất cả các cường quốc, nhưng đặc biệt là với các nước láng giềng của chúng tôi”, ông nói.

“Và tôi đã tuyên bố rằng tôi muốn củng cố chính sách láng giềng tốt. Và về mặt này, tôi rất nhận thức và tôi rất hiểu tầm quan trọng của mối quan hệ Úc-Indonesia với tư cách là … những nước láng giềng, và tôi muốn tiếp tục sự hợp tác và phối hợp này”.

Peter Dutton tán thành hiệp ước này là một sự phát triển “rất quan trọng” làm nổi bật “tình hữu nghị giữa hai nước chúng ta”.

Giám đốc chương trình an ninh quốc tế của Viện Lowy Sam Roggeveen cho biết mặc dù Indonesia không liên kết với phương Tây để chống lại Trung Quốc, nhưng thỏa thuận này đã mang đến cho Úc cơ hội vô song để giúp Indonesia đứng vững hơn trong khu vực rộng lớn hơn.

Nhà phân tích quốc phòng Euan Graham của Viện Chính sách Chiến lược Úc cho biết thỏa thuận này có khả năng thúc đẩy hợp tác xuyên biên giới và ủng hộ thái độ thực dụng hơn đối với AUKUS của Indonesia, quốc gia đã bày tỏ lo ngại về tham vọng tàu ngầm hạt nhân của Úc.

Nhưng ông cho biết thỏa thuận này cuối cùng có thể không đáp ứng được nguyện vọng của chính phủ Albanese vì Indonesia không chia sẻ nhận thức của Úc về mối đe dọa do Trung Quốc gây ra.

Ông cho biết: “Quan điểm của Prabowo về mối quan hệ với Úc chủ yếu là quan hệ láng giềng với láng giềng, chứ không phải là đối tác trong việc hỗ trợ trật tự khu vực”.

“Tôi nghi ngờ rằng… Canberra sẽ phải tìm kiếm ở nơi khác trong khu vực để có được loại quyền tiếp cận chiến lược đáng tin cậy mà họ cần trong bối cảnh an ninh đang xấu đi”.

(Theo The Australian)