Tình hình thế giới hiện nay phải nói là rất căng thẳng. Cuối tuần qua Giám đốc CIA, ông William Burns nhận xét chiến tranh nguyên tử mà Vladimir Putin đe dọa Ukraine và Tây phương hơn hai tháng sau  khi xâm lăng Ukraine chưa có dấu hiệu sắp xảy ra nhưng người đứng đầu tình báo của Hoa Kỳ cũng cảnh cáo “chớ xem nhẹ khả năng này”.  Lý do ai cũng thấy: Putin có tham vọng dựng lại thời huy hoàng của đế chế Nga. Ông ta vốn là đại tá KGB của tình báo Liên Xô, một con người có bản năng độc ác bị gọi là tội phạm chiến tranh và có dấu hiệu bị chứng tâm thần bất ổn.

Cạnh Putin  còn có một đồng minh của ông ta tuyên bố Trung Cộng và Nga có quan hệ đối tác chiến lược “không giới hạn” vài tuần lễ trước khi Nga xâm lăng Ukraine. Bởi vậy, Đài Loan luôn ở trong tư thế sẵn sàng ứng chiến vì  Tập Cận Bình có thể ra lệnh cho Quân đội Giải phóng Nhân dân chiếm đảo quốc mà Bắc kinh gọi là ly khai bất cứ lúc nào. Nhưng Ukraine là bài học cho Tập thấy chiếm một nước độc lập không phải dễ. Thế nên Tập Cận Bình đã đi nước cờ khác: bành trướng sức mạnh kinh tế và chiến lược bằng cách ký hiệp ước an ninh với Solomon, một đảo quốc thân hữu với Úc và chỉ cách thành phố Brisbane chừng 1,700 cây số.

Mặc dù Solomon đã thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Cộng từ năm 2019 nhưng Bắc Kinh đợi đến khi Úc tuyên bố tổ chức tổng tuyển cử  mới chính thức cho Honiara nói hai nước sắp ký hiệp ước an ninh, và sau đó tuyên bố hiệp ước đã ký xong mặc dù Canberra và Washington nỗ lực ngăn cản bằng ngoại giao và cảnh cáo. Thủ tướng Manasseh Sogavare ban đầu nói hiệp ước này chỉ nhằm giúp Solomon về mặt kinh tế, ổn định an ninh trật tự nhưng khi Thủ tướng Úc Scott Morrison cảnh cáo nếu Trung Cộng lập căn cứ quân sự ở thềm nhà của mình là “vượt lằn ranh đỏ” thì Bắc Kinh cười Canberra và Sogavare nói Solomon là quốc gia có chủ quyền, muốn đi với ai cũng được, rằng Úc nhục mạ gọi nước ông ta là sân sau, có nghĩa là nơi dục rác rến và còn đe dọa xâm lăng Solomon. Sogavare gọi Hoa Kỳ là nước tạo ra khủng hoảng vụ Liên Xô đặt hỏa tiễn ở Cuba, rằng Bắc Kinh không ngược đãi người Ngô Duy Nhĩ và tại Trung Cộng có tự do tôn giáo.

Thái độ của Thủ tướng Sogavare cho thấy ông ta chấp nhận làm chư hầu của Bắc Kinh và con đường mới của Solomon là một chiều, chỉ trở lại khi Sogavare bị đối lập thay thế hay nhân dân Solomon đứng lên lật đổ mặc sự hỗ trợ và đàn áp của Bắc Kinh trong tương lai. Trước đây báo chí xì ra tin Bắc Kinh và Honiare soạn thảo hiệp định an ninh và đã bị bác bỏ cho đến khi Sogavare công bố. Nay có thêm tin hai nước tiến gần việc ký kết thỏa thuận về quan hệ kinh tế, xây dựng cảng nước sâu cho ngành thủy sản, khai thác dầu hỏa v.v… là nguồn lợi dồi dào để nuôi 1.4 tỉ dân Trung Cộng.  Úc đã giúp Solomon khoảng 2.6 tỉ đô la để tái thiết trong vòng 10 năm đến năm 2013 và hàng trăm triệu trong năm qua, nhưng Bắc Kinh đã dùng tiền để mua sự hậu thuẫn và hợp tác của Solomon thông qua các chương trình viện trợ, bẫy cho vay và mua chuộc các chính trị gia bằng hối lộ. Vì vậy, dù ai lên cầm quyền sau ngày 21.5 tới đây, Solomon của Sogavare là cục xương khó nuốt, chén thuốc đắng khó chữa lành mối quan hệ giữa hai nước.

Nhưng dù khó khăn, chúng ta không thể buông xuôi cho định mệnh. Cần phải có một chính quyền đa số, mạnh dù đó là Liên đảng của Morrison hay Lao động của Anthony Albanese. Chớ để phải lập chính phủ với sự hợp tác của đảng Xanh hay của những dân biểu độc lập, những người bị gọi là fake independents/ teals tức là độc lập trá hình. Một số độc lập này cho rằng Trung Cộng không là mối đe dọa đối với Úc và Úc không nên có thái độ chống Trung Cộng. Cựu Thủ tướng Tự do Malcolm Turnbull là một người từng phá thối đảng mình sau khi bị thất cử nay lại một lần nữa ra mặt ủng hộ bà ứng viên “độc lập” Allegra Spender tranh cử với đương kim dân biểu Tự do Dave Sharma thuộc đơn vị Wentworth mà ông Turnbull từng giữ trước đây.

Turnbull là chính trị gia quá hạn nên bị đảng khai trừ. Cần có một chính phủ mạnh và có tinh thần quốc gia, đương đầu với Bắc Kinh. Có an ninh mới có thịnh vượng.

(Xã luận báo giấy TVTS số 1885 phát hành ngày 11.5.2022)