< ?xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

BT Quốc phòng Campuchia Tea Banh (thứ hai từ trái sang) bắt tay một cố vấn quân đội Trung Quốc trong một sự kiện tại tỉnh Kampong Speu hồi tháng 3. Photo Courtesy: Reuters

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Campuchia ngày càng gần gũi khi mới đây Bắc Kinh cho nước này những khoản vay ưu đãi hàng trăm triệu Mỹ kim, nhờ đó Campuchia đã mua nhiều trực thăng quân sự cùng các thiết bị khác từ Trung Quốc.

Sự tài trợ này diễn ra sau chuyến thăm 5 ngày của Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh ùng một phái đoàn 23 quan chức quân sự và an ninh cấp cao vào tuần trước.

Phát biểu trong cuộc phỏng vấn mới đây với đài phát thanh VOA Khmer, của Mỹ, ông Tea Banh cho biết chuyến thăm đã thành công trong việc thắt chặt hơn nữa hợp tác quân sự giữa hai nước. Ông còn cho rằng mối quan hệ này giờ đã “thân thiết hơn quan hệ quốc phòng của Campuchia với Mỹ”.

Tuy nghiên theo các nhà phân tích nhận định Trung Quốc đạt được nhiều lợi ích hơn trong thỏa thuận song phương với hai nước, đồng thời cho rằng Campuchia đang chơi trò mạo hiểm với Trung Quốc.

Chheang Vannarith, một giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Leeds nhận định, Trung Quốc cần Campuchia như một đối tác trong khu vực Đông Nam Á nơi cạnh tranh ngày càng gay gắt. “Campuchia cần sự hợp tác của Trung Quốc khi Việt Nam phát triển quan hệ với Hoa Kỳ”, ông nói.

Ông Chheang Vannarith còn bình luận: “Đây là khu vực đầy cạnh tranh phức tạp. Trung Quốc sẽ thông qua Campuchia và khu vực sông Mekong để tăng cường tầm ảnh hưởng trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương”. Ông còn nhận định: “Một khi chúng tôi dựa quá nhiều vào Trung Quốc, chúng tôi sẽ mất đi quyền tự quyết trong chính sách đối ngoại.”

Còn giáo sư Paul Chambers thuộc trường Đại học Chiang Mai thì bình luận, Trung Quốc là một siêu quyền lực đang muốn sử dụng Campuchia để gây ảnh hưởng trong ASEAN, trong một cuộc “Chiến tranh Lạnh” mới với Mỹ. “Tôi tin rằng Hun Sen đã thể hiện sự cân bằng rất tốt với các đồng minh trong quá khứ cũng như hiện tại. Hun Sen sẽ ngày càng chào đón hỗ trợ quân sự của Trung Quốc cho Campuchia”.

Hugh With, giáo sư nghiên cứu chiến lược từ đại học Quốc gia Úc nói với VOA Khmer rằng: “Chúng tôi nhìn thấy nước Mỹ đang nỗ lực phát triển quan hệ chặt chẽ hơn với Việt Nam. Trung Quốc sẽ sẵn sàng phát triển các mối quan hệ quân sự mạnh mẽ hơn với Campuchia là một phần của quá trình này. Tuy nhiên tôi nghi ngờ rằng điều đó có thể dẫn đến một biến đổi cơ bản trong thế trận quân sự của Campuchia hay khu vực”.

Cũng theo các nhà phân tích nói rằng Campuchia có thể sẽ xem xét tìm kiếm hỗ trợ từ Trung Quốc nhiều hơn về các vấn đề “biên giới, lãnh thổ”.

Cũng nên biết rằng vào năm 2012 Campuchia đứng về phíaTrung Quốctrong cuộc khủng hoảng Scarborough và căng thẳng leo thang trên Biển Đông, một năm sau Trung Quốc cho Campuchia vay 195 triệu Mỹ kim để mua 12 chiếc trực thăng quân sự Z-9 do Bắc Kinh chế tạo.

Tuy nhiên, bác bỏ lại những lời cảnh báo trên, Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh vẫn bảo vệ quan điểm sự giúp đỡ từ phíaBắc Kinhlà “vô điều kiện”, và ông nói rằng Trung Nam Hải chưa bao giờ can thiệp vào công việc nội bộ của Campuchia. Ông từ chối tiết lộ Trung Quốc đã hứa sẽ viện trợ bao nhiêu trong chuyến đi vừa rồi của mình.

Tổng hợp