< ?xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Ông Vương Nghị (phải) và ông John Kerry – Ảnh: npr.org

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry vừa lên tiếng cáo buộc Trung Quốc hạn chế tự do hàng hải và hàng không ở các khu vực tranh chấp trên Biển Đông, mặc dù Bắc Kinh luôn miệng đảm bảo rằng các hoạt động hợp pháp này sẽ không bị cản trở.

Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Đông Á diễn ra ở Kuala Lumpur cách đây vài ngày, Ngoại trưởng Mỹ đã lên án việc Trung Quốc xây dựng cơ sở hạ tầng cho “mục đích quân sự” ở các đảo nhân tạo ở Trường Sa đã làm gia tăng căng thẳng và làm dấy lên lo ngại về nguy cơ “quân sự hóa” ở khu vực này.

Ngoại trưởng Mỹ khẳng định “tự do hàng hải là một trong những trụ cột quan trọng của luật biển quốc tế”, đồng thời cho biết “mặc dù có sự đảm bảo rằng các quyền tự do sẽ được tôn trọng, nhưng chúng ta lại thấy những cảnh báo và hạn chế trong những tháng gần đây”.

“Hãy để tôi được tuyên bố rõ ràng rằng: Hoa Kỳ sẽ không chấp nhận các hạn chế về tự do hàng hải và hàng không, hoặc các quyền hợp pháp khác về biển”, ông Kerry nhấn mạnh.

Phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ ám chỉ các việc Trung Quốc đã nhiều lần cảnh báo xua đuổi máy bay quân sự Phi Luật Tân ra khỏi khu vực các đảo nhân tạo mà nước này đã xây dựng phi pháp ở quần đảo Trường Sa; và việc Hải quân Trung Quốc đã 8 lần phát cảnh báo máy bay do thám Poseidon P8-A của Mỹ khi nó đang thực hiện chuyến bay tuần sát ở Biển Đông hồi tháng 5 vừa qua.

Hiện chưa có phản ứng ngay lập tức từ các quan chức Bắc Kinh – kể cả Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị – người cũng đang có mặt tại Kuala Lumpur để tham dự các cuộc họp cấp cao với ASEAN, đối với phát biểu được cho là mạnh mẽ nhất của ông Kerry trong thời gian gần đây.

Trước đó, ông Vương Nghị đã tuyên bố Bắc Kinh đã ngừng các hoạt động bồi đắp đảo nhân tạo ở Biển Đông và cùng với ASEAN, Trung Quốc mong muốn giải quyết các vấn đề tranh chấp gai góc ở khu vực này thông qua đối thoại.

Tuy nhiên, đối với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, ông cho biết ông hi vọng Trung Quốc ngừng xây dựng đảo nhân tạo, nhưng điều thực sự cần thiết mà Bắc Kinh nên làm là chấm dứt “quân sự hóa” ở các đảo này.

Ông Kerry cũng nói thêm rằng, cam kết của Ngoại trưởng Trung Quốc về giải quyết vấn đề Biển Đông không được “mỹ mãn” như ông và nhiều người muốn thấy.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ vẫn lạc quan đánh giá: “Nhưng đó là một sự khởi đầu và nó có thể mở ra một số cơ hội để thảo luận về việc này trong những tháng tới. Chúng ta sẽ phải chờ xem”.

Theo Petrotimes